دانشگاه آزاد سهم بسزایی در اعتلای دانش و فرهنگ کشور دارد

به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، گشتاسب چراغیان متولد 1366 در اهواز است و از 9 سالگی به همراه خانواده در اصفهان ساکن شد. وی علاقه زیادی به والیبال دارد و سال‌ها در لیگ نونهالان، نوجوانان و جوانان در قالب تیم‌های فولاد سپاهان و ذوب آهن اصفهان در مسابقات شرکت می‌کرد.

کارشناسی و کارشناسی ارشدش را به ترتیب از دانشگاه آزاد اسلامی واحد امیدیه و علوم و تحقیقات تهران گرفت و بعداً برای ادامه تحصیل به آلمان رفت و در دانشگاه فرایبورگ و سپس در دانشگاه پلی‌تکنیک برانشوایگ به عنوان پژوهشگر مشغول گذراندن دوره دکتری است. او در خارج از کشور رشته مهندسی نفت و مهندسی عمران را ادامه داده است و هم‌اکنون به عنوان پژوهشگر در تحقیقات ساخت نانومواد کاربردی در بخش نفت سنگین مورد استفاده‌ در روسازی آسفالت فعالیت می‌کند.

مصاحبه ما را با این محقق ایرانی می‌خوانید:

* مهاجرت به آلمان چطور شرایط را برایتان تغییر داد و چه تأثیری در زندگی و پژوهش‌های شما داشت؟

اینشتین در رابطه با تغییر نظر جالبی دارد و می‌گوید: «معمولاً لازمه تغییر، غلبه بر یک عادت نهادینه شده است». اگر قرار باشد از محدوده عادات فکری و ارزشی خودمان فراتر برویم، با چالش بزرگی مواجه خواهیم شد؛ اما توفیق در این کار با پاداش بزرگی نیز همراه خواهد بود. توانایی اینیشتین در تغییر نگرش به ساختار فضا و زمان، باعث انقلاب بزرگی در علم و شناخت ما از جهان شد. بنابراین برای شکوفایی قسمت‌‌های تاریک توانایی‌‌های خودمان ناگزیریم مدام خود را به چالش بکشیم. مهاجرت و تغییر در سبک زندگی و فعالیت‌‌های پژوهشی من نیز از این قاعده مستثنی نیست.

* تاکنون چه دستاوردهایی داشته‌اید؟ ​

عمده‌ تحقیقات من در حوزه‌‌های میان‌رشته‌ای و به خصوص کار روی نانوذرات کاربردی بوده است. تاکنون نتایج تحقیقات خود و همکارانم را در قالب بیش از 40 مقاله در مجلات دارای نمایه ISI، 20 کنفرانس بین‌المللی و ثبت هفت اختراع ارائه کرده‌ام.

نفر اول کنکور کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد کشور در سال 1389 با بالاترین تراز، عضویت در بنیاد ملی نخبگان و باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان از سال 1388 تاکنون، عضو هیأت تحریریه و داور علمی بیش از 30 مجله از انتشارات الزویر، اشپرینگر ساینس، تیلور و فرانسیس، وایلی و انجمن شیمی آمریکا، دریافت نشان متخصص برتر سال از استاندار خوزستان و اصفهان، اختراع برگزیده بنیاد ملی نخبگان، برترین پژوهشگر شرکت ملی نفت و وزارت نفت در سال 93 و کسب مدال نقره مسابقات جهانی اختراعات در سوئیس از سایر افتخارات بنده به شمار می‌رود.

* آخرین دستاوردی که از شما دیده‌ایم، مربوط به برداشت مخازن نفت با کمک نانوذرات می‌شود. لطفا در این مورد توضیح دهید.

این یکی از پروژه‌های پژوهشی مؤسسه تحقیقات ایمنی انرژی ولز است که مشترکاً قسمتی از آن با همکاری دانشمندان و محققان دانشگاه رایس آمریکا، کلگری کانادا و سوانسی بریتانیا به انجام رسیده و در مجله انجمن شیمی آمریکا به چاپ رسیده است که اتفاقاً مورد توجه بسیاری از خبرگزاری‌های معتبر سراسر دنیا از جمله Science Daily، Phys.org، chemeurope و انجمن پیشبرد علوم آمریکا قرار گرفت و هم‌اکنون مشغول ادامه تحقیقات روی آن هستیم.

فلسفه تعریف چنین پروژه‌ای افزایش تولید نفت با استفاده از روش‌‌های نوین شیمیایی است. در اصل، عمر بیشتر مخازن نفتی دنیا به نیمه دوم خود رسیده است؛ به همین دلیل میزان برداشت نفت از آنها به ‌طور قابل ‌ملاحظه‌ای کاهش یافته است. بنابر این، شرکت‌های نفتی از روش‌های ازدیاد برداشت با استفاده از فناوری‌های نوین برای بهره‌وری بیشتر در برداشت از ذخایر نفتی استفاده می‌کنند. تولید نانومواد با خصوصیت معین می‌تواند بازدهی برداشت از مخازن را بهبود بخشد.

در این پروژه من و همکارانم با به ‌کارگیری و اصلاح نانوذراتی خاص، میزان برداشت نفت سنگین را که یکی از موارد پرچالش در صنایع بالادستی است، افزایش دادیم. سازوکار عملکرد این نانوذرات بدین شکل است که با ورود این ذرات، میزان چسبندگی سورفکتانت (یا ماده فعال سطحی؛ موادی که هنگامی که به مقدار بسیار ناچیز استفاده می‌شوند کشش سطحی آب را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند) کاهش می‌یابد و در کنار آن با تغییر میزان ترشوندگی، بهبود عملکرد سیال تزریقی حاصل می‌شود. در نتیجه سطح‌ فعال آنها افزایش چشمگیری می‌یابد. این مواد به ‌صورت گسترده‌ای روی کشش سطحی سیال مخزن اثر می‌گذارد و میزان گران‌روی آن را کاهش می‌دهند.

به‌تازگی نیز پروژه نانو سیال پلیمری حفاری جدیدی که ماحصل چهار سال کار تیمی مشترک محققان بین‌المللی بوده را به پایان رسانده‌ایم که نتایج آن نیز ماه گذشته در ژورنال علمی Colloids and Surfaces A: Physicochemical and Engineering Aspects منتشر و در اختیار سایر پژوهشگران قرار داده شده است. در زیر تصویری از چکیده تصویری آن را می‌توان دید که جهت تشریح مکانیزم این پدیده (عبور نانوسیالات از جداره دیواره متخلخل) از مقرنس سردر ورودی مسجدشاه میدان نقش جهان اصفهان یکی از شاهکار معماری ایران الهام گرفته شده است.

* چه شد که وارد این حوزه شدید؟

علاقه بسیار زیاد من در دبیرستان به شیمی و ریاضی و زوایای تاریک و بکر علوم نانو، از مهم‌ترین دلایل و انگیزه‌‌های اصلی ورود من به این حوزه بودند.

* برنامه آینده‌تان برای تحقیقات چیست؟

به‌تازگی در حال کار روی تولید نسل جدید آسفالت هستیم؛ پروژه‌ای علمی از جانب اتحادیه اروپا که مشترکاً با محققانی از دانشگاه‌‌ها و پژوهشگاه‌‌های کشور‌‌های هلند، فرانسه، ایتالیا و آلمان در حال انجام است. در پژوهش مذکور من به عنوان محقق، وظیفه شناسایی و تولید نانوذرات پلیمری قابل کاربرد در نفت سنگین جهت استفاده در روکش آسفالت را برعهده دارم.

قرار است نتایج حاصل از این پژوهش به تولید روکش‌‌های آسفالتی نسل جدید با تکنولوژی بالا بینجامد که از طرفی با کاهش میزان گرمای دریافتی از خورشید، به خنک تر شدن زمین و شهرها منجر شده و از این رو به محیط زیست کمک شایانی می‌کند و از طرفی با افزایش کیفیت آن باعث بهبود فنی بزرگراه‌‌های اروپا و در نهایت منجر به صرفه‌جویی اقتصادی قابل توجه‌ای در سطح کشورهای اتحادیه اروپا شود.

* شما در دانشگاه آزاد درس خوانده‌اید. به نظرتان دانشگاه آزاد اسلامی چقدر در آموزش و راهنمایی دانشجویان تأثیرگذار است؟

در حال حاضر جزو سه محقق پیشگام در جهان در عرصه استفاده از نانوکامپوزیت‌‌های کاربردی در نفت سنگین هستم و به صورت مستمر با مجلات و گروه‌‌های پژوهشی مرتبط در سراسر دنیا جهت داوری و یا مشاوره در زمینه مذکور همکاری می‌کنم. این باعث افتخارم است که قسمتی از تحصیل و فعالیت پژوهشی‌ام را در دانشگاه آزاد گذراندم؛ دانشگاهی که در کمتر از 40 سال به عنوان یکی از دانشگاه‌‌های برتر ایران در اکثر رتبه‌بندی‌‌های بین‌المللی معرفی شده است. از آن گذشته امروزه دانشگاه آزاد سهم بسزایی در اعتلای دانش و فرهنگ نه تنها دانشجویان، بلکه در کل جامعه کشورمان ایفا می‌کند.

* این که در دانشگاه آزاد درس خوانده‌اید، در پذیرش‌تان در دانشگاه‌های خارج از کشور تأثیری داشت؟

قطعاً در فرآیند پذیرش، عوامل مختلفی تأثیرگذار هستند که محل تحصیل هم می‌تواند در آن سهمی داشته باشد؛ ولی با توجه به شرایط و جایگاه نامطلوب دانشگاه‌‌های ایران در جهان، عملکرد و دستاوردهای شخصی دانش‌آموختگان ایرانی در پذیرش آنها نقش اصلی را ایفا می‌کند.

چه فیلم‌ یا کتاب‌هایی در زمینه علمی ـ تخیلی خوانده‌اید و کدام یک از آنها را بیشتر از همه دوست داشتید؟

ترمیناتور ۲، مکس دیوانه: جاده خشم، قسمت اول پارک ژوراسیک، روز استقلال و سه‌گانه بی‌بدیل ارباب حلقه‌‌ها که فکر می‌کنم بیشتر فانتزی باشد تا علمی ـ تخیلی. اهل خواندن کتاب علمی- تخیلی نیستم. دلایل خاص خودم را برای این موضوع دارم؛ از جمله آن که این مدل کتاب‌‌ها به قدرت تمرکز زیاد برای تصویرسازی ذهنی پیچیده نیاز دارند و همواره اعتقادم بر این است که شرکت‌‌های فیلم‌سازی با استفاده از حداکثر امکانات و خبره‌ترین متخصصان به بهترین نحو جلوه‌‌های ویژه بصری در خور این کتاب‌‌ها را جهت هر چه بیشتر لذت بردن مخاطب در اختیارشان قرار می‌دهند.

انتهای پیام/4056/