شیشه دامی برای جوانان

شیشه یا مت آمفتامین کریستال (بلور) شده، یک ترکیب محرک از خانواده مواد آمفتامینی است که در آزمایشگاه‏ های صنعتی ساخته می‏ شود و متأسفانه در چند سال اخیر رواج زیادی در بین برخی از جوانان ایرانی پیدا کرده است. شیشه تقریبأ بی‏ رنگ است و ظاهری شبیه دانه‏ های درشت شکر یا بلورهای زاج سفید دارد.

شیشه‏ ای که اکنون در بازار قاچاق مواد محرک ایران وجود دارد، بیشتر بصورت کریستال‏ های ریز (مانند شکر) است که در تکه‏ های کوچک یک لوله پلاستیکی ( نی نوشابه) جاسازی شده و سر و ته آن بسته می‏ شود. این ماده به شکل‏ های دیگری از جمله بلورهای شفاف و تیز و…. نیز عرض می‏ شود. شیشه یک ماده محرک بسیار اعتیادآور است. بسیاری از مقالات پزشکی قدرت اعتیادزایی آن را بیشتر از مواد محرکی مانند کوکائین می ‏دانند.

استفاده طولانی مدت از مت‏ آمفتامین‏ ها تأثیرات جسمانی و روانشناختی شدیدی بر مصرف‏ کننده دارد. مشکلات اصلی مصرف‏ کنندگان مت آمفتامین را عوارض روانی آن تشکیل می‏ دهند که مهم ترین آنها عبارت از؛ پارانویا، افسردگی، اضطراب، توهم، هذیان و افکار خودکشی هستند. پارانویا می ‏تواند به صورت طیفی از شکاک بودن خفیف تا هذیان پارانوئید پیشرفته همراه با توهم شنوایی که شباهت زیادی به اسکیزوفرنی پارانوئید دارد، تظاهر کند.

مصرف طولانی مدت مت ‏آمفتامین ممکن است باعث افسردگی و اضطراب شود. اقدام به خودکشی به ویژه پس از مصرف طولانی مدت مشاهده می‏ شود. یکی از عوارض آزاردهنده مصرف مت ‏آمفتامین ناتوانی در احساس لذت است که در طی ۶-۴ ماه اول پس از قطع مصرف ( یا حتی طولانی‏تر ) روی می‏ دهد. اغلب افرادی که ترک می‏ کنند، می‏ گویند: «اگر قرار است بقیه عمرم را با این احساس بگذرانم، نمی‏ توانم تحمل کنم.»

فقدان لذت، نقش اساسی در عود مصرف ایفا می‏ کند. اعتیاد به مواد در هر نوع آن که باشد در ابتدا با تجربه‏ های بسیار لذت‏ب خشی همراه است به صورتی که شخص اعتقاد پیدا می ‏کند که می‏ تواند به‏ صورت کنترل شده مواد را مورد سوء مصرف قرار داده و از تجربه ‏های لذت بخش آن برخوردار شود! غافل از اینکه ثابت شده است که مصرف حتی مقدار کم مواد مخدر یا محرک ساختمان مغز و کارکرد آن را بطور هم زمان تغییر می ‏دهد. اکنون درمان مواد محرک از جمله شیشه از مشکل ‏ترین درمان‏ های سوء مصرف مواد است.

برای درمان، بر اساس مدت، مقدار، نوع و روش مصرف ممکن است فرد نیاز به درمان دارویی یا به صورت بستری و یا به صورت سرپایی داشته باشد. بعد از آن اختلالات روانپزشکی بیمار باید توسط روانپزشک آشنا به درمان سوء مصرف مواد مورد بررسی و درمان قرار گیرد و به دنبال آن یا هم زمان آموزش خانواده، آموزش مهارت‏ های بهبودی اولیه و پیشگیری از بازگشت و رفتار درمانی انجام شود.

برخی از کارشناسان تاکید دارند که ۳۰ تا ۵۰ درصد تخت‏ های بیمارستان‏ های روانی در اشغال مصرف‏ کنندگان شیشه است. این در حالی است که از سوی دیگر نسخه‏ های دست ساز این ماده در لابراتور‏های زیرزمینی تهدید جدی به حساب می ‏آید که جان مصرف ‏کنندگانش را نشانه رفته است. این ماده تاثیرات وحشتناکی بر اعضای بدن و چهره افراد نیز دارد.

رشد این ماده در بین جوانان در حالی رو به رشد است که آمارها نشان می‏ دهد بیش از ۸۰ درصد از مصرف کنندگان ماده مخدر شیشه تولید داخل، بعد از گذشت دو سال می‌میرند. پایین آمدن سن اعتیاد در ایران، رشد مصرف و همه گیر شدن این ماده خطرناک در بین جوانان خط قرمز هایی است که آژیر خطر را به صدا در آورده تا شاید جدی تر به این قضیه نگاه شود و راهکارهای اساسی برای آن اندیشید.

* مدیر روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی کاشمر