در گفتوگو با آنا بررسی شد؛
حمیدرضا مقدم‌فر:
پروژه‌هایی مثل برداشت روسری در خیابان انقلاب نشان از استیصال دشمن و واماندگی آنهاست
مقدم‌فر گفت: «انقلاب اسلامی نسبت به دوران سیاه پهلوی که دوره اضمحلال و تباهی فرهنگ در عرصه‌های مختلف جامعه ایرانی بود، گام‌های بلندی در عرصه فرهنگی برداشته است.»
به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا، حمیدرضا مقدم فر با هم شاگردی گفت وگو ویژه‌ای انجام داده است که مشزوح آن در ادامه می‌آید.
آقای دکتر در ابتدای سخن و پیش از ورود به بحث بفرمایید اساسا فرهنگ و مقوله کار فرهنگی و فرهنگ عمومی افراد و جامعه به چه معناست؟
فرهنگ بنا به تعریف عبارت است از مجموعه ای از ارزش‌ها، باورها، عادات، سنن، آداب و رسوم و اعتقادات و یا در کل، یک نظام معنایی که محصول رویه اجتماعی و تعاملات اعضای یک جامعه در خلال سالیان دراز است و همین نظام معنایی، هویت ساکنان جامعه را شکل می‌دهد. طبیعتاً کار فرهنگی هم تلاش برای تولید و بازتولید و احیاناً تغییر مظاهر و عناصر متشکله فرهنگ جامعه و یا حفظ و حراست و جلوگیری از تغییر و اضمحلال این مظاهر و عناصر است.
اوضاع فرهنگی انقلاب اسلامی را بعد از 4 دهه چگونه می‌بینید؟ آیا به هدف‌های فرهنگی انقلاب رسیده ایم؟
بی شک ارزیابی و تحلیل اوضاع فرهنگی جمهوری اسلامی پس از گذشت چهار دهه از عمر انقلاب اسلامی و پاسخ به این سوال که آیا به هدف‌های فرهنگی انقلاب رسیده ایم یا نه، نیازمند ساعت‌ها بحث و گفتگوست که در این مجال کوتاه نمی گنجد. هر پاسخی هم بدهیم، نسبی است: نسبت به دوران قبل از انقلاب اسلامی، نسبت به چهل سال عمر سپری شده از انقلاب و نسبت به آرمان‌ها و ایده آل‌های بلند انقلاب اسلامی. طبیعتاً انقلاب اسلامی نسبت به دوران سیاه پهلوی که دوره اضمحلال و تباهی فرهنگ در عرصه‌های مختلف جامعه ایرانی بود، گام‌های بلندی در عرصه فرهنگی برداشته است. همچنین نسبت به وضعیت فرهنگیِ منحط جوامع غربی که در ورطه ابتذال و سخافت و جاهلیت مدرن دست و پا می‌زنند، شرایط به مراتب بهتری داریم. از سویی نباید فراموش کرد که تازه چهار دهه از عمر انقلاب گذشته و این زمان برای بنا کردن یک تمدن و فرهنگ متعالی زمان چندان زیادی هم نیست. با این حال اگر وضعیت فعلی را نسبت به آرمان‌ها و ایده آل‌های انقلاب اسلامی و نقطه مطلوب بسنجیم، باید گفت که وضعیت مطلوبی نداریم و با انبوهی از مشکلات و کاستی‌ها و آسیب‌های عمیق فرهنگی و اجتماعی دست به گریبانیم و فرسنگ‌ها تا نقطه مطلوب فاصله داریم. همچنین علی رغم برخورداری از استقلال سیاسی، در زمینه تحقق استقلال فرهنگی چندان کامیاب نبوده ایم. پس پاسخ ما به چنین پرسشی همواره نسبی خواهد بود.
شما در مقطعی مشاور فرهنگی و رسانهای فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده اید به نظر شما سپاه پاسداران تا چه اندازه به وظیفه خود در اشاعه فرهنگ ایرانی اسلامی عمل کرده است؟
باز هم باید بگویم که پاسخ این سوال نسبی است. سپاه پاسداران به عنوان یک نهاد معینِ نهادهای فرهنگی که در راستای رسالت اصلی خود برای حفظ و حراست از انقلاب اسلامی کار‌های ویژه فرهنگی هم دارد، طی چهار دهه گذشته اقدامات فرهنگی بسیار گسترده ای را انجام داده و کارنامه پرباری دارد. خصوصاً طی سال‌های اخیر پس از دوران دفاع مقدس که هجمه‌های دشمنان به سمت جنگ نرم فرهنگی متمرکز شده سپاه با جدیت بیشتری وارد عرصه فضای مجازی یا سینما شده و آثار خوب و قابل اعتنایی برجا گذاشته است. اما اینکه آیا سپاه با توجه به امکانات و بضاعت‌های خود، امروز در نقطه مطلوب و ایده آلی از حیث تحقق اهداف فرهنگی اش قرار دارد یا خیر، بنده معتقدم راه‌های نرفته بسیاری وجود دارد و سپاه می¬تواند به مراتب بهتر و مؤثرتر از این‌ها باشد.
مدتی است که جشنواره فیلم فجر پایان یافته و معمولا این چنین جشنواره‌ها حاشیه‌های مختلفی را بدنبال دارند از جمله ادعا‌هایی مبنی بر دخالت در انتخاب برگزیدگان و فشار بر داوران، نظر شما پیرامون این صحبت‌ها چیست؟
به هیچ وجه معتقد نیستم که از خارج از خانواده سینما فشارها و دخالت‌های سازمان یافته ای برای رأی دادن و انتخاب یک فیلم خاص وجود دارد. بارزترین شاهد این مدعا هم وجود بسیاری از فیلم‌هایی است که قرابت و انطباق چندانی با ارزش‌های انقلاب اسلامی ندارند و چه بسا در نقطه مقابل این ارزش‌ها هستند اما در ادوار جشنواره فجر از سوی داوران موفق به دریافت جایزه هم شده اند.
این روز‌ها نقد‌ها به صدا و سیما و عملکردش در ساخت برنامه‌ها، سریال‌ها و... زیاد شده به نظر شما خلاء و ضعف صدا و سیما جمهوری اسلامی در کجاست؟
ما هم نقدهای جدی به عملکرد صدا و سیما داریم هرچند که قدردان زحمات مسئولین و دست اندرکاران رسانه ملی با لحاظ کردن بضاعت و بودجه اندک و مشکلات عدیده آنها هستیم. صدا و سیما در برهه کنونی که برهه تکثر عجیب ابزارهای اطلاع رسانی و قدرت نمایی فضای مجازی است، باید برای حفظ جایگاه خود و رقابت با رقبای توانمند، برنامه و استراتژی بسیارهوشمندانه و کارآمدی داشته باشد. اما می‌بینیم که رسانه ملی در وضع انفعال قرار دارد و این فقدان استراتژی و برنامه‌های عملیاتی و کارآمد، خود را در ضعف مفرطِ برنامه سازی موفق، فقدان ابتکار و چابکی در خبررسانی و مدیریت فضای خبری جامعه و عقب افتادن در میدان رقابت‌ها نشان می¬دهد. امیدوارم با مدیریت جدید این نقیصه‌ها هرچه زودتر جبران شود.
شما تا سال 1390 مدیر عامل خبرگزاری فارس بوده اید به نظر شما نکته قوت کار خبرگزاری فارس چه بوده است که امروز پر بازدید ترین خبرگزاری کشور است؟
به نظر من نقطه قوت خبرگزاری فارس این بود که ملاحظات ارزشی و انقلابی را وارد عرصه حرفه ای خبرنگاری کرد و الگوی موفقی از یک رسانه حرفه ای و در عین حال انقلابی ارائه داد. یعنی با درهم آمیختن تکنیک و تعهد نشان داد که عرصه رسانه و مطبوعات، عرصه انحصاریِ جریان روشنفکر سکولار و غربگرا نیست و می¬توان در عین ارزشی و انقلابی بودن، حرفه ای عمل کرد و در فضای خبری، جریانساز بود. همین الگو بعداً از سوی بسیاری دیگر از رسانه‌های جریان انقلاب مانند خبرگزاری تسنیم هم دنبال شد.
بنده هم افتخار دارم که در سخت ترین شرایط سیاسی و جنگ رسانه ای در فتنه 88 مدیر این رسانه بودم و تصور می‌کنم به فضل الهی فارس در آن دوران خوش درخشید و این یکی از عرصه‌های درخشش خوب خبرگزاری فارس است.
با توجه به گسترش پیام رسانهای موبایلی و شبکه‌های مجازی وظیفه رسانه‌ها از جمله صدا و سیما و خبرگزاری‌ها در استفاده از این فضا چیست؟
گسترش این پیام رسان‌ها و رشد بی سابقه فضای مجازی نشان داد که عرصه اطلاعات و ارتباطات تحت تأثیر تحول سریع فناوری، مدام دستخوش تحول و دگرگونی است و لذا رسانه‌ها و خبرگزاری‌های موجود و در رأس آنها رسانه ملی برای بقا در این میدان عظیم رقابت باید پیوسته خود را به روز و روزآمد کنند و به اقتضای جدیدترین تحولات میدانی موضع جدیدی اتخاذ کنند و خود را بازتولید نمایند. هرگونه ایستایی و سکون و انفعال در این جریان به معنای عقب ماندن از رقبا و حاشیه نشینی و از دست دادن ابتکار عمل است.
با توجه به اینکه دانشگاه آزاد از مجموعه‌های بزرگ علمی کشور است و در بخش‌های مختلف رسانه ای از روزنامه گرفته تا خبرگزاری و .. فعالیت دارد تا چه اندازه در تربیت نیرو‌هایی برای بخش‌های رسانه ای کشور در جهت پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی موفق بوده است؟
رسانه‌های دانشگاه آزاد علی رغم امکانات و نفوذ و فراگیری این دانشگاه در سراسر کشور، در گذشته نه تنها چندان تأثیرگذار و منشأ اثر نبودند و جایگاه مطلوبی در عرصه رسانه ای نداشتند بلکه در برخی مقاطع زمانی کانون اقدامات ضد انقلابی علیه نظام بودند اما با تغییر و تحولات اخیر جان تازه ای به این رسانه‌ها دمیده شده که مثلاً اثر آن را در دگرگون شدن روزنامه فرهیختگان می‌بینید. لذا می‌توان توقع داشت که رسانه‌های دانشگاه آزاد در آینده تحرک و اثرگذاری بیشتری داشته باشند. با این حال هنوز راه نرفته زیادی وجود دارد.
منبع: هم‌شاگردی
انتهای پیام/
در دانشگاه آزاد شهرکرد انجام شد؛
