چین اولین دشمن ترامپ شد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا به نقل از وب سایت گاردین، پس از آنکه دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا اعلام کرد که ممکن است تفاهم 4 دهه گذشته آمریکا با چین مبنی بر تعهد به رویکرد چین واحد که به منزل پذیرش جاکمیت چین بر تایوان است، کنار بگذارد، مگر اینکه رهبران این کشور آماده انعقاد «توافقی» جدید با دولت وی باشند، پکن به ترامپ هشدار داد که «به صورت جدی نگران است.»

دونالد ترامپ روز یکشنبه در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز گفت که دلیلی نمی‌بیند که آمریکا باید همچنان به سیاست «چین واحد» پایبند باشد، مگر اینکه پکن آماده ورود به نوعی معامله با واشنگتن باشد.

اظهارات ترامپ واکنش خشم‌گینانه مقامات پکن را به دنبال داشته است. گنگ شوانگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین به خبرنگاران گفت، اگر ترامپ سیاست «چین واحد» را کنار بگذارد، روابط دوجانبه و «تقویت پیوسته و بدون مانع روابط چین و آمریکا غیر ممکن خواهد بود.»

گنگ با بیان اینکه سیاست چین واحد «پایه و اساس سیاسی» روابط بین دو کشور است افزود: «ما از دولت جدید آمریکا و رهبران آن می‌خواهیم که به طور کامل حساسیت موضوع تایوان را درک کنند... (و) به شکلی مناسب با مسائل مرتبط با تایوان محتاطانه برخورد کنند تا به منافع کلی روابط دوجانبه آمریکا و چین آسیب نزنند.»

سخنگوی وزارت خارجه چین تاکید کرد، این سیاست که پکن، تایوان را یکی از استان‌های خود می‌داند یکی از «موضوعات کلیدی» برای چین است.

اظهارات جنجالی ترامپ کمتر از 2 هفته پس از آن بیان شده که وی با انجام یک مکالمه تلفنی با رئیس‌جمهوری تایوان یک مناقشه دیپلماتیک با چین را آغاز کرد. ترامپ همچنین پس از این مکالمه تلفنی از طریق حساب توییتری خود از چین انتقاد کرد.

ترامپ بعدا در اقدامی که از سوی ناظران، تلاش برای کاهش تنش با پکن تفسیر شد، تری برانستاد، فرماندار آیوا را که دولت چین وی را «دوست قدیمی مردم چین» توصیف کرده، به عنوان سفیر آمریکا در پکن انتخاب کرد.

اورویل شل، رئیس مرکز روابط آمریکا و چین در جامعه آسیای نیویورک گفت، اظهارات اخیر ترامپ که به گفته وی یک «تحریک غیرقابل قبول» است جدیدترین نمونه از اقدامات متناقض این میلیاردر نیویورکی در قبال چین است.

وی در مصاحبه با فاکس نیوز افزود: «وی گاهی پکن را تحریک می‌کند و گاهی هم به نظر می‌رسد که به سمت چین می‌رود و آن را در آغوش می‌گیرد. مکالمه تلفنی با تسای اینگ ون، رئیس‌جمهوری تایوان یکی از نمونه‌های اقدامات تحریک‌آمیز اوست. انتخاب تری برانستاد، به عنوان سفیر آمریکا در چین نیز نمونه‌ای از در آغوش کشیدن چین است. اکنون ما شاهد حمله دیگری از سوی وی هستیم.»

ترامپ در واکنش به انتقادات مقامات چین از مکالمه تلفنی‌اش با رئیس‌جمهوری تایوان گفته: «من نمی‌خواهم چین به من دیکته کند (که چه کاری انجام دهم) و این تصمیمی است که من اتخاذ می‌کنم. مکالمه خیلی خوب و کوتاهی بود. چرا باید کشوری دیگر بتواند به من بگوید که من نمی‌توانم یک تماس تلفنی برقرار کنم؟»

دونالد ترامپ در جریان رقابت‌های انتخاباتی نیز انتقاداتی را از دولت چین به ویژه در خصوص کاهش ارزش یوان و حمایت از پیونگ یانگ مطرح کرده بود.

نیک بیزلی، کارشناس روابط بین‌الملل در دانشگاه لا تروب در ملبورن در این باره گفت: «سیگنالی که ترامپ در حال ارسال برای چین است این است که شما حق ندارید ما را برای کارهایی که می‌کنیم تحت فشار بگذارید. شما قرار نیست به ما دیکته کنید که چه کار کنیم. ما کسی هستیم که به شما دیکته می‌کنیم چه کنید.» وی همچنین دارد این سیگنال را ارسال می‌کند که هیچ قاعده مقدس و غیر قابل تخطی‌ای در روابط خارجی آمریکا چه درباره آسیا و چه سایر کشورها وجود ندارد.

بیزلی گفت، اقدامات اخیر ترامپ موجب شده تا رهبران چین که انتظار داشتند با روی کار آمدن هیلاری کلینتون، آمریکا راه دولت باراک اوباما را ادامه دهند، گیج شوند.

لی یونگهوی، از مدرسه روابط بین‌الملل دانشگاه مطالعات خارجی پکن نیز در این باره گفت، ترامپ قبل از ورود به کاخ سفید در ماه آینده، در حال آزمودن وضعیت روابط با چین است.

او تصریح کرد «این برای یک تاجر کاملا منطقی است. اما در این مسأله خاص، او واقعا دارد در مسیری نادرست حرکت می کند. اگر او ماهیت موضوع تایوان را درک نکرده باشد، دیر یا زود آن را درک خواهد کرد. موضوع تایوان مثل مسائل دیگر نیست... چین در خصوص موضوع تایوان مصالحه نخواهد کرد.»

وی افزود: «اگر آمریکا بخواهد سیاست چین واحد را تغییر دهد، بنیان‌های روابط چین و آمریکا متزلزل خواهد شد. تصور تبعات این اقدام دشوار است.»

ترجمه هانا اسمخانی