دکتر غریبی: دانشگاه آزاد اگر به جایی رسیده با حمایت دانشجویان بوده است/ صحبت محرمانه‌ای در اتاق کارم ندارم

ساعت 8 و نیم با تأخیری نیم‏ ساعته به ساختمان وزرات علوم رسیدم. جلسه رأس ساعت مقرر در اتاق جلسات معاون آموزشی وزارت علوم آغاز شده و دکتر حسین غریبی، معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی درباره جزئیات تصویب 28 رشته تحصیلی جدید با دکتر شریعتی نیاسر در حال گفتگو است. چند مدیر دیگر نیز از دو طرف مواردی را مطرح می ‏کنند و در نهایت بعد از حدود دو ساعت، جلسه با تصویب 23 رشته و اعلام رفع نقص برای 5 رشته دیگر به اتمام می‏ رسد. غریبی پس از آن، چند دقیقه ‏ای هم به اتاق دکتر شریعتی نیاسر، معاون آموزشی وزیر علوم می‏ رود و مواردی را با یکدیگر مطرح می‏ کنند.

پس از خروج از اتاق معاون وزیر، نگاهی به ساعتش می ‏اندازد و به سمت آسانسور می ‏رود. توضیح می ‏دهد که رأس ساعت 12 با دکتر میرزاده جلسه‏ ای دارد و باید درباره جزئیات جلسه امروز صبح و چند موضوع دیگر مواردی را مطرح کند. آسانسور به طبقه 14 می ‏رسد و با هم سوار آن می ‏شویم. 15 طبقه تا پارکینگ 1- وزارتخانه مانده، با هر بار توقف آسانسور در طبقات، چندنفری وارد و تعدادی دیگر از آن خارج می ‏شوند اما جز دو نفر که غریبی را می‏ شناسند و با او به گرمی احوالپرسی می‏ کنند، کسی نمی ‏داند که مرد سوار بر آسانسور، از تأثیرگذاران آموزش عالی کشور در بخش خصوصی است.

در پارکینگ، راننده منتظر است تا به سمت سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی حرکت کند. سوار ماشین می‏ شویم و اتومبیل به راه می‏ افتد. اولین جمله ‏اش پیگیری وضعیت چشم راننده ‏اش است. از او می‏ خواهد حتماً قرمزی چشمش را پیگیری کند و آن را به امروز و فردا موکول نکند. از آینه به چشم راننده نگاه می‏ کنم، چشم راستش کمی قرمز شده. سوالم را می‏ پرسم: هر چند وقت یکبار اینجا با معاون آموزشی وزیر علوم جلسه دارید؟

می‏ گوید: جلسه امروز یک کار معمول است که منظم ‏ترین جلسات میان دانشگاه آزاد اسلامی و وزارت علوم به حساب می ‏آید. هر شنبه برای تصویب رشته ‏های جدید در واحد‏های دانشگاه جلساتی برگزار می‏ کنیم و پس از تصویب در اینجا، رشته‏ های جدید را به واحدهای دانشگاه ابلاغ می‏ کنیم. البته در مورد رشته‏ های علوم انسانی با توجه به حساسیتی که وجود دارد، موضوع باید در شورای تحول علوم انسانی وابسته به شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز مورد رسیدگی قرار بگیرد، اما در مورد دیگر رشته‏ ها، تصویب در این جلسه و درنهایت در جلسه شورای گسترش، کفایت می‏ کند.

سوالم را با کنایه به مدرک تحصیلی دو معاون آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی و وزارت علوم می ‏پرسم؛ با خنده جواب می ‏دهد: چندان سخت هم نیست اما از شوخی که بگذریم، ما قبل از تصویب رشته ‏ها تمامی موارد و مقدمات را فراهم می‏ کنیم و عمدتاً مدارک‏مان نیز کامل است. به همین دلیل کار رسیدگی و تصویب به سرعت انجام می‏ شود و با مدارک موجود دستمان برای دفاع هم باز است، در حقیقت کار سخت را قبل از شروع جلسه انجام داده ایم.

چند جلسه دیگر در شنبه‏ های آتی دارید؟

*نمی ‏توان گفت، اما تعداد جلسات زیاد است بیش از هزار رشته و پرونده مربوط به آن وجود دارد که باید در این جلسات مطرح شود و شما خودت حساب کن با این تعداد رشته ‏ای که در هر جلسه تصویب می‏ شود، چند جلسه دیگر لازم است؛ البته ما درخصوص رسیدگی به رشته ‏ها نیز اولویت‏ های خودمان را داریم.

راننده وارد پارکینگ سازمان مرکزی می ‏شود و مقابل آسانسور می‏ ایستد. لپ‏ تاپ کوچک و چند پرونده و گزارش کار را از صندلی عقب ماشین برمی ‏دارد و به سمت آسانسور می‏ رویم. تا طبقه سوم زمان زیادی طول نمی ‏کشد اما در همین مدت هم یکی از کارکنان مشکلاتش را به او می ‏گوید و غریبی راهنمایی ‏اش می ‏کند. به طبقه سوم که می‏ رسد، چند دانشجو منتظر آمدنش ایستاده‏ اند. به اتاق یکی از معاونانش می‏ رود و هنگام خروج با آنان صحبت می ‏کند. هرکدام مشکلی دارند که راهنمایی‏ شان می‏ کند. مقابل در ورودی اتاق دو نفر که خود را عضو هیأت علمی یکی از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی معرفی می ‏کنند، درخواستی دارند که غریبی دستور رسیدگی می ‏دهد. وارد اتاق می ‏شود، ساعت 11 و نیم است و دوباره جلسه ساعت 12 با رئیس دانشگاه آزاد اسلامی را یادآوردی می‏ کند.

اتاقش ساده است و تزئینات خاصی ندارد؛ دو تابلوی چهارقل، دو دیوار اطراف را تزئین کرده به جز یک میز کار خلوت، یک تلویزیون و یک میز کوچک شش ‏نفره تنها وسایل داخل اتاق هستند. سمت چپ اتاق هم با کتابخانه ‏ای شیشه‏ ای تزئیین شده است. پشت میز کارش نمی‏ رود و همین بهانه‏ ای می‏شود برای باز کردن سر صحبت.

دکتر چرا پشت میز کارتان نرفتید؟ اگر به خاطر حضور من است، لطفاً همانطور که همیشه رفتار می‏ کنید، باشید.

* من اصلاً پشت میز کارم نمی‏ نشینم. پشت این میز راحت ‏تر است و اگر کسی هم کاری داشته باشد، با هم سر یک میز می‏ نشینیم. اینطوری بهتر است، تلفن را هم آورده ‏ام اینجا.

حجم زیادی از نامه‏ ها و درخواست ‏ها روی میز وسط اتاق را پوشانده، آنها را مرور می‏ کند و از منشی‏ اش می‏ خواهد که توضیحاتی در این خصوص بدهد. تعدادی از نامه ‏ها مربوط به انتصاب مدیران آموزش دانشگاه‏ هاست که باید با حضور دکتر خواجه ‏رحیم بررسی شود. منشی درباره دیگر نامه‏ ها هم توضیح می‏ دهد و برنامه کاری غریبی را یادآوری می‏ کند، ساعت 12 جلسه با دکتر میرزاده، بعد آن جلسه هیأت تجدیدنظر اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، جلسه با دکتر خواجه رحیم، جلسه در دانشگاه تربیت مدرس درباره جمع‏ بندی گزارش نشست معاونان دانشگاه آزاد اسلامی با اساتیدی که مدرسان کارگاه‏ های آموزشی بوده‏ اند. علت برگزاری جلسه در دانشگاه تربیت مدرس را جویا شدم. دلیلش را کلاس بعدی‏ اش در دانشگاه مطرح کرد که دچار ترافیک سنگین آخر وقت اداری نشود بنابراین جلسه را در دفترش در دانشگاه تربیت مدرس گذاشته است، ساعت 6 هم که کلاس دارد.

بعد از رفتن منشی، به سادگی اتاقش اشاره می‏ کنم و می‏ پرسم: به نظرم آدم ساده ‏ای هستید و چندان اهل تزئینات و تشریفات نیستید، هم ساده لباس می‏ پوشید و هم اتاق ساده ‏ای دارید.

با میمیک چهره ‏اش می‏ فهماند که چندان اهل این کارها نیست. بعد توضیح می‏ دهد که ضرورتی هم برای این کار وجود ندارد و می‏ گوید: دانشگاه آزاد اسلامی اگر به جایی رسیده، با حمایت دانشجویان خود است. تمام هزینه‏ های آن از شهریه خود دانشجوها تأمین می‏ شود و به نطرم ضرورتی ندارد از این شهریه برای تزئیین اتاقم استفاده شود. من حتی مخالف کوبیدن لایه چرمی که عایق صوتی صدا هم می ‏شود، به در اتاقم بودم اما بعد آمدند و گفتند که لازم است و نباید صدا به بیرون برود و بدون هماهنگی بنده این کار را انجام داده ‏اند. وقتی من صحبت محرمانه‏ ای در اتاق کارم ندارم، لزومی برای اینگونه کارها نیست. حالا چند روزی می‏ شود که این را هم به در اتاق ما چسبانده‏ اند.

مشغول امضای چند نامه می ‏شود، چند دقیقه بعد به سراغ کتابخانه اتاق می‏ رود و گزارش مصوبات جلسه معاونان آموزشی که چندی پیش در نجف‏ آباد برگزار شده بود را برمی ‏دارد و با هم به سمت اتاق رییس دانشگاه می‏ رویم. 10 دقیقه ‏ای به ساعت 12 مانده، در طول مسیر با چندنفری صحبت می‏ کند، از آسانسور بلوک یک پیاده و به سمت بلوک دو می ‏رود. در طبقه همکف بلوک دو با دکتر فاضل لاریجانی هم ‏کلام می‏ شود و تا طبقه هشتم درباره موضوعات آموزشی و بعضی واحد‏ها با هم صحبت می‏ کنند. وارد اتاق دکتر میرزاده می ‏شود و من بیرون از اتاق منتظر پایان جلسه می ‏مانم. چند دقیقه بعد محسن ‏هاشمی از اتاق خارج می ‏شود و فاضل لاریجانی هم دقایقی بعد بیرون می‏ رود. جلسه بیشتر از چیزی که بنا بود، طول می‏ کشد و یک ساعت و نیم بعد غریبی از اتاق خارج شد. سوار آسانسور می ‏شود و تأکید می‏ کند که جلسه هیأت تجدیدنظر اعضای هیأت علمی آغاز شده و حتماً باید به آن برسد. در طول مسیر در توضیحی کوتاه می ‏گوید که درباره برنامه‏ های آموزشی سال 94 نیز مباحثی مطرح شده و به همین دلیل جلسه طول کشیده است.

در طبقه همکف با دانشجویی که می‏ گوید نخبه است و اکنون در مقطع دکتری دانشگاه آزاد اسلامی درس می‏ خواند، صحبت و راهنمایی ‏اش می ‏کند. دوباره وارد اتاقش می‏ شود؛ چند نامه را برمی ‏دارد و گزارش مصوبات جلسه مدیران آموزش را سرجایش می‏ گذارد و به سمت اتاق جلسات می‏ رود. در طول مسیر توضیح می ‏دهد که این جلسه برای بررسی پرونده ‏های ارجاع شده از هیأت بدوی اعضای هیأت علمی و اساتید تشکیل می ‏شود و در آن درباره اعتراض اعضای هیأت علمی به رأی هیأت بدوی بحث و درباره صحت آن رأی، تصمیم ‏گیری می ‏شود. وارد اتاق جلسات که می ‏شود، تأکید می ‏کند که برای حفظ آبروی افرادی که نامشان در اینجا مطرح می ‏شود، نباید هیچ‏کس جز همان 5 نفر عضو هیأت حضور داشته باشند. از اتاق خارج می‏ شوم و جلسه آغاز می‏ شود.

جلسه حدود یک ساعت طول می‏ کشد. زمان صرف نهار سوالاتی را از منشی می‏ پرسم و او می‏ گوید که اینجا پرترددترین بخش سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی است و روزانه دانشجویان زیادی به اینجا می‏ آیند. همینطور تعداد زیادی از مدیران آموزشی و اعضای هیأت علمی هر روز به اینجا می ‏آیند و طبقه پایین ما مرکز رسیدگی به این مراجعات است. بعد تأکید می ‏کند که تعداد افرادی که در این طبقه حضور دارند، یک دهم افرادی که به طبقه پایینی مراجعه می‏ کنند هم نمی ‏شود.

جلسه تمام می ‏شود و دکتر غریبی باز هم قرار ملاقات بعدی ‏اش را هماهنگ می‏ کند، دکتر خواجه ‏رحیم برای انتخاب مدیران آموزشی چند دانشگاه وارد اتاق می ‏شود و پرونده ‏های حجیم گوشه میز یکی‏ یکی بررسی می ‏شوند. همزمان که پرونده‏ های افراد را می‏ خواند، می‏ گوید: هر واحد دانشگاهی می‏ تواند سه نفر را به عنوان معاون آموزشی دانشگاه به ما معرفی کند، در اینجا و به همراه پرونده ‏های این افراد رزومه کامل، سابقه تدریس، برنامه پیشنهادی، وضعیت استخدامی و موارد دیگر مطرح می‏ شود و در نهایت یک نفر به عنوان معاون آموزشی آن واحد انتخاب می ‏شود. انتخاب معاونان آموزشی حدود 20 واحد، بیش از 40 دقیقه زمان می‏ برد. پرونده هرکدام با دقت بررسی و پس از مشورت با خواجه ‏رحیم انتخاب و امضا می‏ شود.

پس از پایان جلسه در حالی که خود را برای رفتن به جلسه‏ ای در دانشگاه تربیت مدرس آماده می‏ کند، چند سوال می‏ پرسم که سعی می ‏کند مختصر و مفید جواب آن را بدهد.

* به تخلفات دانشجویان کجا رسیدگی می‏ کنید؟

تخلفات دانشجویان زیر نظر معاونت دانشجویی رسیدگی می‏ شود.

* نقش شما در انتخاب اعضای هیأت علمی چقدر است؟

متقاضیان اعضای هیأت علمی ابتدا درخواست‏شان را در پرتال دانشگاه وارد کرده و سپس به واحد مورد نظر خودشان معرفی می‏ شوند. در واحدها پس از رفع نقص مدارک ارائه شده، درخواست ‏ها به هیأت اجرایی جذب استان ارسال می ‏شود و از آنجا به همراه مدارک مورد نیاز برای طرح در شورای جذب فرستاده می‏ شود.

* در کدام دانشگاه تدریس می ‏کنید؟

دانشگاه تربیت مدرس، متأسفانه با این همه مشغله، زیاد وقت تدریس ندارم. هر ترم حداکثر سه واحد برای دانشجویان دکتری و یا کارشناسی ارشد یکی از درس‏ه ای الکتروشیمی پیشرفته، الکتروشیمی سطح، سینتیک پیشرفته و یا درس پیل سوختی ارائه می‏ دهم. بیشتر وقتم را اینجا هستم و تقریباً از ساعت 8 صبح تا 6 و 7 عصر اینجا هستم .

* رشته تحصیلی‏ تان شیمی فیزیک بود؟

مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشدم شیمی بود و مدرک دکتری را در رشته شیمی فیزیک گرفتم.

* روزی چند نامه می‏ بینید و امضا می‏ کنید؟

بین 100 تا 150 بصورت تلفیقی از کارتابل الکترونیک و غیرالکترونیک، البته این تعداد متوسطش است.

* چرا اتاق شما کامپیوتر ندارد؟

احتیاجی نیست. همین لپ ‏تاپ کافی است و کار را راه می‏ اندازد. همین الان 89 نامه آمده که هنوز نخوانده ‏ام و باید فردا به آنها رسیدگی کنم.

* وضعیت آموزشی در دانشگاه آزاد اسلامی را چطور می‏ بینید؟

خیلی بهتر شده اما همیشه شرایط برای بهتر شدن هم وجود دارد. یکی از اولویت های دانشگاه است. در حال حاضر دانشگاه آزاد اسلامی 31هزار عضو هیأت علمی تمام‏وقت ، 4100 آزمایشگاه و 3500 کارگاه دارد که اینها جزو امکانات آموزشی ما به حساب می ‏آید.

مسئول دفتر غریبی وارد اتاق می ‏شود، برنامه سفر آخر هفته را یادآوری و تأکید می ‏کند که برای خرید بلیط هواپیما باید تا آخر امروز زمان پرواز به شیراز مشخص شود. پس از انتخاب زمان، غریبی نگاهی به ساعت مچی چهارگوشش می ‏اندازد و از منشی می‏ خواهد که راننده را برای رفتن به جلسه صدا کند. سوال بعدی را می‏ پرسم: شما همیشه بدون خوردن نهار کار می‏ کنید؟

با خنده می‏ گوید: همیشه که نه اما گاهی مانند امروز فرصت نهار خوردن به دست نمی‏ آید.

در حال حرکت به سمت پارکینگ می‏ گوید: بعد از این جلسه، کلاسم در دانشگاه تربیت مدرس آغاز می ‏شود و پس از آن، ساعت کاری من تمام می‏ شود. در همین جا با غریبی خداحافظی کردم.