مهارت‌های کلامی جای تنبیه بدنی در مدارس را بگیرد

گروه اجتماعی/ الهه خانی: سال‌های متوالی است که خشونت در مدارس ایران مورد نقد است. شاید ریشه خشونت را بتوان در تاریخ آموزش و پرورش سراغ گرفت. صاحب‌نظران حوزه کودک و نوجوان و آسیب‌شناسان اجتماعی در این باره نظرات مختلفی دارند و علل بروز خشونت در مدارس را از جنبه‌های مختلف واکاوی می‌کنند.

محمد‌رضا یوسفی نویسنده کتاب کودک ونوجوان با تاکید بر اینکه حقوق کودکان در ایران رعایت نمی‌شود، به خبرنگار آنا می‌گوید:در کشورهای در حال توسعه به طور معمول حقوق کودکان و زنان رعایت نمی‌شود. البته مسایل زیست محیطی هم شامل این موضوع می‌شوند و در کشور ما هر کدام از این مسایل در جایگاه خودشان رعایت نمی‌شوند.

وی ادامه داد: در حوزه ادبیات کودک هم در رمان‌هایی که نوشته می‌شود، اشکال گوناگون پدیده تنبیه بدنی دیده می‌شود. علت اصلی تنبیه‌بدنی در مدارس نبود یک قانون مشخص و تنظیم شده است، برای هر پدیده ای باید قوانین مربوط به آن را داشته باشیم.

نویسنده کتاب‌های یک وجب از آسمان، بچه‌های خاک، اگر آدم ها پروانه بودند می‌افزاید: در گذشته دادگاه‌های کودکان زیر 18 سال بر اساس قوانین بزرگسالان آنها را جریمه می‌کرد اما با تلاش فراوانNGO‌ها دادگاه‌ها قانع شدند کودکان بر اساس جرایم ویژه اطفال محاکمه شوند و به طور حتم باید در خصوص قوانین مربوط به تنبیه بدنی در مدارس چنین اقداماتی انجام شود.

یوسفی تشکیل شوراهای دانش آموزی در مدارس را فرمالیته دانست و گفت: دانش آموزان در این شوراها مدام نگرانند که تصمیمی بر خلاف نظر مدیر مدرسه نگیرند، زیرا آزادی لازم به انها داده نمی‌شود.

به گفته ‌وی ساختار آموزش و پرورش معلم محور است و به دلیل وجود قوانین مکتب‌خانه اجازه تصویب قوانین جدید برای دانش آموزان وجود ندارد.

دانش آموزان گستاخ‌تر شده‌اند

جعفر بای آسیب شناس اجتماعی علت اصلی بروز خشونت در مدارس را تنزل، تهاجم و کم کاری نهاد‌های فرهنگی می‌داند و به آنا می‌گوید: رضایت دادن جامعه به دیدن فیلم‌های پوشالی ماهواره ای مصداق خارجی این موضوع است.

وی با اشاره به اینکه جامعه ما جایگاه اصلی فرهنگ خود را نشناخته است، می‌گوید: برای مثال در مرگ مرحوم مرتضی پاشایی این حجم از حضور قابل درک نیست.

بای نمره محوری، محتوی سالاری و امتحان زدگی را از ضعف های آموزش و پرورش دانست و بیان کرد: در نظام آموزشی کشور‌های پیشرفته دیگر به دنبال محتوی محوری نیستند زیرا به علت رشد فزاینده علم، طول عمر متوسط آن کوتاه شده است. در این کشور‌ها علم آموزش نمی‌دهند بلکه روش کسب علم را آموزش می‌دهند.

این آسیب شناس اجتماعی با تاکید بر اینکه آستانه تحمل دانش آموزان کاهش یافته است، می‌افزاید: معلم ها مثل همه ما انسان‌هایی هستند که روحیاتشان دستخوش مشکلات می‌شود و با فشارهای روحی و روانی مختلف دست و پنجه نرم می‌کنند اما نباید فراموش کنیم که این روزها دانش آموزان نسبت به گذشته گستاخ تر شده اند.

به گفته وی معلمانی که در زمان عصبانیت به خشونت علیه دانش آموزان دست می‌زنند تنها معلم نما هستند و شغل خود را اشتباه انتخاب کرده‌اند.

وی ماخوذ به حیا بودن دانش آموزان دختر را علت نبود تنبیه بدنی در مدارس می‌داند و اظهار می‌کند: در مدارس دخترانه تنبیه به صورت لفظی اتفاق می‌افتد .دختران احترام ویژه ای برای خودشان قایل هستند و از تنبیه لفظی رنج می‌برند لذا شان خود را حفظ می‌کنند. البته معلمان خانم اهل کتک زدن نیستند زیرا از مهارت‌های کلامی بهره می‌برند.