نقش تعاونی‌ها در تحقق جهش تولید با مشارکت مردم

مرتضی عزتی عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا، درباره نقش تعاونی‌ها در تحقق شعار سال اظهار کرد: در اکثر کشور‌های دنیا، تعاونی‌ها فقط در بخش‌های خاصی می‌توانند موفق باشند و اگر خارج از آن بخش‌هایی که اقتصاد توصیه کرده توسعه یابند و در این بخش سرمایه‌گذاری شود و امکانات کشور را صرف آن کنیم، موجب ناکارآیی‌های اقتصادی خواهد شد و رشد اقتصادی را نه‌ تنها افزایش نمی‌دهد؛ بلکه عکس آن اتفاق می‌افتد.

وی افزود: یک بخش‌هایی در همه جای دنیا وجود دارد که در آن تولیدکنندگان کوچک، کالا‌های همگن تولید می‌کنند مانند بخش کشاورزی که همه گندم تولید می‌کنند و اگر اینها بتوانند تعاونی‌هایی را راه بیندازند که مواد اولیه مورد نیازشان را از این طریق تأمین کنند و در بستر آن کالا‌های تولیدشده را به فروش برسانند یا بنگاه‌های حاشیه‌ای را در تعاونی‌ای که تشکیل داده‌اند، ایجاد کنند، می‌توان گفت تشکیل تعاونی در رشد این واحد‌ها مؤثر است.

فعالیت‌های تولیدی بزرگ در قالب تعاونی موفق می‌شوند

این کارشناس اقتصادی بیان کرد: اما در بخش‌های دیگر مانند بخش صنعت، تعاونی نمی‌تواند موفق شود. اصلاً امکان ندارد بخش قابل توجهی از فعالیت‌های تولیدی بزرگ در قالب تعاونی موفق شوند حتی ممکن است ناکارآیی را در این بخش‌ها افزایش دهد.

عزتی ادامه داد: اگر می‌خواهیم تعاونی‌ها را توسعه دهیم و رشد اقتصادی را هدف قرار دهیم فقط باید در بخش‌هایی مانند کشاورزی، شیلات، دامپروری، دامداری و مشابه این‌ها سرمایه‌گذاری و ورود پیدا کرد و خارج از این‌ها به ندرت پیش می‌آید که تعاونی‌ها موفق باشند و بتوانند به رشد اقتصادی کمک کنند.

وی با بیان مثالی تأکید کرد: به عنوان مثال در کشور ما تعاونی‌های تأمین نهاده‌های تولیدات کشاورزی توانسته‌اند اثرگذار باشند و وضعیت هزینه‌ای کشاورزان را بهینه کرده‌اند ولی در مقابل اکثر تعاونی‌هایی که در بخش صنعت فعالیت داشته‌اند تعطیل شده‌اند. پس تعاونی در بخش صنعت نمی‌تواند موفق ظاهر شود.

از مالکیت بخش دولتی بکاهیم

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: تعاونی‌ها ابزار مناسبی در تولید هستند ولی نه در همه بخش‌های تولیدی و اگر بیش از پیش در همه بخش‌ها مورد استفاده قرار گیرند امکان دارد بازدهی اقتصادی را کاهش دهند. پس باید به این موضوع مهم توجه شود تا در راستای تحقق شعار سال خیلی همه چیز را به تعاونی‌ها نسپاریم و بیشتر تلاش‌ها بر تقویت بخش خصوصی متمرکز شود و از مالکیت بخش دولتی بکاهیم. به طور کلی تعاونی‌ها در کنار بخش خصوصی در تحقق شعار سال مثمر خواهند بود.