نظام سیاسی و دولت باید برای خروج از رکود تصمیم جدی بگیرند/ نباید اثر روانی برجام را از بین می‌بردیم

به گزارش گروه اقتصادی آنا به نقل از ایرنا، محسن رنانی روز سه شنبه در همایش «چشم انداز اقتصاد ایران در سال 1395؛الزامات شرایط جدید برای صندوق های بازنشستگی» در محل کتابخانه ملی، افزود: هم اکنون در عمیقترین رکود بعد از جنگ جهانی دوم به سر می بریم.
وی گفت: با دو دسته رکود بیرونی و درونی مواجه هستیم که اگر فکری نشود نخستین نکته بحران ساز در کشور ما حوزه سیاسی و تامین اجتماعی خواهد بود.
عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان اصلی ترین دشمنان امروز کشور را رکود، بحران آب و فساد نظام اداری عنوان کرد.
رنانی تاکید کرد، اگر نظام سیاسی همت نکند، ممکن است دیگر فرصت برای مدیریت بحران نداشته باشیم.
وی با اشاره به بحران آب گفت: تا 10 سال دیگر فرصت مدیریت بحران آب را خواهیم داشت ، حتی ممکن است تا پنج سال دیگر این بحران شروع نشود.
استاد دانشگاه اصفهان درباره فساد نظام اداری کشور گفت: در مرحله ای هستیم که به فساد سیستمی رسیده ایم اما همچنان قابل تداوم است.
وی اظهار داشت: یازده میلیون حاشیه نشین و 10 میلیون بیکار داریم بطوری که باید تمام دانش آموختگان را بیکار محسوب کنیم اما نظام آماری گیری فقط دانش آموختگان در چهار هفته سرشماری را بیکار قلمداد می کند.
وی با بیان این که مسئولان باید موضوع بازنشستگی را جدی تلقی ‌کنند،گفت، صندوق بازنشستگی و بخش تامین اجتماعی با دو بحران درونی و بیرونی مواجه هستند.
رنانی با اشاره به این که از سال 1384 تا 1393 تعداد شاغلان در مدت 10 سال فقط یک میلیون نفر اضافه شده است، گفت: همچنین تعداد کارگاه‌های بالای 10 نفر از سال 1383 تا 1392 از 16 هزار به 14 هزار کاهش یافته است.
به گفته این استاد دانشگاه ، در عمیق‌ترین حالت رکود اقتصادی به سر می‌بریم که سه علت آن درونی و دو علت آن بیرونی است.
وی معتقد است، اتخاذ سیاست هایی مانند افزایش مالیات به رکود دامن زده و برای ‌حل رکود افزایش مالیات باید متوقف شود و یا حتی کاهش یابد.
رنانی از این که اجازه داده شد میثاق ملی و جهانی برجام خدشه دار شود، انتقاد کرد و ضمن اشاره به قطعنامه 598 گفت: زمانی که قطعنامه 598 پذیرفته شده هیچ کس نمی گفت خیانت منافع ملی بوده همه آن را پذیرفتند و در شرایط بعد از جنگ به بازسازی پرداختند این کاری بود که باید بعد از برجام انجام می‌دادیم.

برجام می‌توانست نظیر یک شوک مالی عمل کند، نباید اثر روانی آن را از بین می‌بردیم

وی گفت: برجام پایان یک دوره بود. نباید اثر روانی برجام را از بین می‌بردیم. از روزهای انتهایی برجام این موضوع را برخی افراد زیر سوال بردند، ‌در صورتی که برجام می‌توانست نظیر یک شوک مالی عمل کند.
رنانی با اشاره به انواع رشد در سطح ملی گفت: سه دسته رشد داریم؛ افقی، عمومی و کیفی. رشد افقی مانند این می‌ماند که ایران خودرو همان پیکان را با تعداد بیشتر تولید کند.
رنانی با اشاره به این که رشد عمودی نظیر آن است که ایران خودرو پژو با فناوری بالاتر تولید کند، درباره رشد کیفی اظهار داشت: این رشد زمانی است که به طور مثال ایران خودرو ساختار مدیریت را اصلاح می‌کرد و با دانش بیشتری مدیریت خودرو را انجام می‌داد.
وی با بیان این که رشد کردیم اما توسعه نیافتیم، گفت: رکود عکس سه حالت رشد رخ می دهد.
استاد دانشگاه اصفهان درباره رکود عمودی گفت: رکود عمودی مانند این می ماند که ساختار بدن دچار بی تناسبی شود.
رنانی درباره رکود کیفی گفت: مانند این می ماند که سیستم بدن دچار زوال حافظه شود.
وی در مورد زمان بندی رکود گفت: رکود یا کوتاه مدت (زیر یک سال)، میان مدت (زیر سه سال) و یا بلند مدت (بالای سه سال) است.
عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان گفت: رکود اقتصاد کلان دست دولت است و برخی از سیاست ها زیر یک سال در ایران جواب نمی دهد. می توان با بازی با نرخ ارز و پول اقتصاد کلان را مدیریت کرد اما هم اکنون خیلی دشوار شده است.
رنانی با اشاره به رکود ساختاری گفت: تناسب بین ساختارهای اقتصادی به هم خورده است و باوجود پول زیادی که به اقتصاد تزریق شد، تقاضا ایجاد نشده است.
شهرک های صنعتی چند برابر زده ایم اما با 25 درصد ظرفیت تولید می کنند.
وی ادامه داد: به خاطر تصمیم های نادرست 60 فرودگاه در کشور داریم اما فقط 30 فرودگاه فعال است.
به گفته رنانی، رکود ساختاری ممکن است با تصمیم های اشتباه دولت هم ایجاد شود نظیر مسکن مهر ، اما ریشه رکود مسکن در مدت 40 سال در کشور ایجاد شده و بیماری هلندی بعد از نفت وارد اقتصاد ایران شده است.
رنانی معتقداست، یک دولت می تواند با برنامه ریزی ظرف 10 سال رکود ساختاری را حل کند.
وی در خصوص رکود نهادی گفت: نهادها ترکیباتی هستند که مناسبات را تسهیل می کنند و شبکه ای از تقاطع منفعتی هستند. بخش بسیاری از اقتصاد ما در نهادها زمین گیر شده است.
وی گفت: علاوه بر سه رکود یاد شده، دو رکود دیگر کاهش قیمت نفت و رکود اقتصاد جهانی بر اقتصاد ایران حاکم شده است.
استاد دانشگاه اصفهان گفت: بنابراین پنج رکود به طور همزمان بر کشور حاکم شده که هم دشوار است و هم باید آن را جدی بگیریم اما تنها جایی که دست دولت نیست، رکود اقتصاد جهانی است.
وی گفت: سالیانه سه میلیارد دلار موبایل قاچاق وارد کشور می شود که فقط 400 میلیون دلار آن ثبت می شود.
وی گفت: نظام سیاسی باید رکود حاکم بر اقتصاد را جدی بگیرد اما همه به دنبال رکود اولی (کلان) هستند.
وی گفت: با انتشار پول می توان حجم پول را برای خروج از رکود بالا برد، اما نتیجه آن افزایش نرخ تورم است.
رنانی افزود: هم اکنون بعد از 40 سال نرخ تورم دو رقمی داریم و رسیدن به تورم به کمتر از 10 درصد را باید به فال نیک بگیریم.
وی تاکید کرد: دولت ابزاری برای کنترل رکود دارد و نظام سیاسی باید وسط بیاید. هم اکنون با ساختار فرسوده و عقب مانده و نیروی انسانی نامناسب مواجه هستیم.
رنانی گفت: با دستور سیاسی، بنگاه های ناکارآمد به مطالبات صندوق ها داده شد که باعث رکود ساختاری می شود. ترکیب درونی این بنگاه ها از نظر دانش فنی، نیروی انسانی ضعیف است و نمی توانند از رکود خارج شوند.
وی گفت: صندوق بازنشستگی کشور هنوز یک نیروی رسمی مناسب برای محاسبه اکچواری (نرخ حق بیمه) ندارد در حالی که در دنیا محاسبات اکچواری روزانه انجام می شود.
وی گفت: انباشت نیروی انسانی نامناسب به بنگاه ها تحمیل شده که موجب پیری بنگاه ها شده است. به طور مثال یکی از شرکت های وابسته به صندوق باید سه هزار نیرو می داشت در حالی که اکنون 10 هزار نیرو دارد.
رنانی تاکید کرد: سیاست زدایی از صندوق ها و تامین اجتماعی باید انجام شود، شفاف سازی باید صورت گیرد زیرا بدون شفاف سازی خروج از رکود امکان پذیر نیست.
وی تاکید کرد، بحران باید به مسئولان منعکس شود و معتقدم یا هنوز نمی دانند یا به آنها کم اطلاع رسانی می شود.
وی در پایان گفت: جامعه باید نسبت به بحران اقتصادی اگاهی یابد، زیرا تا جامعه نخواهد نمی توان تصمیم گیری کرد.