نگرانی از مطالعات ژنوم انسان‌ها ادامه دارد

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از مجلۀ ساینس؛ اخیراً مقاله‌ای از نیچر غوغایی در رسانه‌های اجتماعی به پا کرده است که جزئیات یک پروژه تحقیقاتی بزرگ در ایالات متحده را با هدف ثبت تنوع ژنتیکی در سراسر کشور شرح می‌دهد؛ خلاصه‌ای از این مقاله در آنا نیز منتشر شده است.

منتقدان نگرانی‌هایی دربارۀ نمودار اصلی داده‌های این مقاله (نمودار زیر) مطرح کردند که به طور بالقوه می‌تواند خوانندگان را گمراه کند و به این فکر بیندازد که می‌توان انسان‌ها را در دسته‌های نژادی متمایز طبقه‌بندی کرد. به همین دلیل، مطالعۀ «همۀ ما» (All of Us) که توسط مؤسسه ملی بهداشت تامین مالی شده است، در مورد نحوه انتقال نتایج خود، به‌ویژه در به تصویر کشیدن ارتباط ژنتیکی در میان داوطلبان مطالعه، اقدام به بررسی دوباره کرده است.

این مطالعه که در تلاش برای جذب 1 میلیون داوطلب در سراسر کشور بود، بر روی افرادی تمرکز کرده است که در گذشته به نسبت درستی در پژوهش‌ها نمایندگی نمی‌شدند، مثلاً جمعیت‌های سیاه‌پوست و لاتین. با اینکه این مجموعه از داده‌ها به دلیل تنوع آن مورد ستایش قرار گرفته است، اما برخی از دانشمندان از نمایش بیش از حد ساده روابط ژنتیکی و استفاده از الگوریتم یو‌مپ (UMAP) انتقاد کرده‌اند؛ این دانشمندان استدلال می‌کنند که چنین شیوه‌ای از بازنمایی داده‌ها می‌تواند تصورات نادرستی دربارۀ رابطۀ میان نژاد و ژنتیک ایجاد کند.

نویسندۀ مقاله با وجود اینکه اعتراف می‌کند که شاید بهتر بود در این نمودار از نام‌گذاری‌های واضح‌تر استفاده کند، اما از استفاده از الگوریتم یو‌مپ، با اشاره به استفاده از آن در سایر مطالعات ژنومی، دفاع می‌کند. این بحث‌ها همچنین منجر به گشوده شدن این موضوع شد که آیا استفاده از نام‌گذاری‌های نژادی برای تحقیقات ژنتیکی دربارۀ جمعیت‌های مختلف صحیح است یا نه و درنهایت دانشمندان خواستار احتیاط بیشتر در تفسیر و ارائۀ داده‌های چنین پژوهش‌هایی شدند تا از تداوم یا شکل‌گیری کلیشه‌های مضر جلوگیری شود.