دیپلمه‌ها تنوع شغلی ندارند؛ ناچار به تربیت دانشجو در کارشناسی و ارشد هستیم!

علی ملکی، دانشمند یک درصد برتر جهان ۲۰۲۳ در گفت‌وگو با خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، درباره نبود تناسب بین تعداد فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها با آمار اشتغال اظهار کرد: دو رویکرد در این زمینه مطرح است؛ اول اینکه باید در ورودی دانشگاه‌ها مانند کنکور سخت گیری داشته باشیم. رویکرد دیگر این است که ورودی راحت داشته باشیم، اما خروجی را سخت بگیریم. طی ۴ سال دوره کارشناسی درصد زیادی از دانشجویان به دلیل سخت گیری‌هایی که در خصوص کیفیت آموزش و پژوهش موجود در سرفصل‌ها صورت می‌گیرد اخراج می‌شوند و از قافله باز می‌مانند. با توجه به فرهنگ و دیدگاهی که در جامعه ماست، از دیدگاه دوم استقبال نمی‌کنند. 

وی افزود: برخی از دانشگاه‌ها در جذب دانشجو ظرفیت بالایی دارند و معتقد هستند که اگر رشته و مقطع تحصیلی افزایش نیابد دانشجویان به کشور‌های همسایه و کشور‌هایی که دارای سطح علمی کمتری هستند هدایت می‌شوند و تحقق این امر باعث افزایش هزینه ارز در ایران خواهد شد. 

ملکی با بیان اینکه ظرفیت بالای پذیرش دانشجو در دانشگاه‌های کشور دغدغه بزرگی نیست؛ تاکید کرد: ایران کشوری بزرگ و پرجمعیت است، باید برای رفع دغدغه دانشجویان بازار کار متناسب با رشته تحصیلی فارغ التحصیلان را ایجاد کنیم. دارندگان مدرک دیپلم تنوع شغلی ندارند، پس ناچار به تربیت دانشجو در مقطع کارشناسی و ارشد هستیم، در اینصورت باید بازار کار مناسب با رشته تحصیلی دانشجو در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد فراهم شود تا از افزایش آمار دانشجویان دکتری و پسا دکتری جلوگیری کنیم. واقعیت این است که به علت نبود شغل مناسب دانشجو تصمیم به ادامه تحصیل می‌گیرد تا شانس خود را برای دستیابی به فرصت شغلی مناسب‌تر در مقاطع بالاتر تحصیلی امتحان کند؛ بنابراین افزایش بی رویه دانشجویان در مقاطع بالا از اجبار بازار کار است نه اجبار آموزش عالی. 

عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت در پاسخ به این سوال که نگاه جامعه نسبت به تولید علم چگونه است؟، گفت: جامعه ایرانی هنوز علم پرور و علم محور نشده است و به صورت خیلی کم از ظرفیت پژوهشگران و متخصصان دانشگاهی در حل مسائل جامعه استفاده می‌شود، فقط ۲ تا ۳ پژوهشگر به واسطه ارتباطات بین المللی در ایران مطرح شده اند. رسانه‌های حقیقی و مجازی می‌توانند همانگونه که ورزشکاران، هنرمندان و صنعتگران را تبلیغ می‌کنند به مطرح کردن چهره‌های علمی هم بپردازند.

وی ادامه داد: وزیر علوم در یکی از سخنرانی‌های خود به رئیس صدا و سیما گلایه کرد که چرا دانشمندان را تبدیل به چهره نمی‌کنید؟ وقتی در یک جامعه ای، علم و دانش و دانشمند چهره شود، جامعه ایمن و سالم، با فرهنگ و متمدن خواهد بود. جامعه‌ای که مردم نتوانند با هم حرف بزنند و با کوچکترین مشکلی با هم گلاویز شوند. مشکلات روحی، روانی و درگیری‌های اجتماعی و تنش‌های خانوادگی و اجتماعی توسعه پیدا می‌کند، اگر دیدگاه علمی و آکادمیک و فرهنگی را در جامعه توسعه دهیم، به نفع همه افراد خواهد بود و جامعه ایرانی یک جامعه فرهنگی می‌شود. 

نگاه به آموزش در کشور‌های پیشرفته به عنوان سرمایه گذار 

ملکی با بیان اینکه در کشور‌های پیشرفته، بیشترین سرمایه گذاری روی آموزش و پرورش و آموزش عالی انجام می‌شود؛ تاکید کرد: به آنها به دید مصرف کننده نگاه نمی‌کنند و به دید سرمایه گذاری نگاه می‌شود و می‌گویند اینها انسان ساز هستند. بچه‌های در محفل این استادان و معلمان تربیت می‌شوند. اگر استاد و معلمی دغدغه روزمرگی داشته باشد نمی‌تواند با آرامش کامل، دانشجو و دانش آموز خوب تربیت کند؛ بنابراین اگر بتوانیم معلمان خوب را به عنوان چهره‌های برتر شناسایی، فعالیت و عملکرد آنها را تبلیغ و به عنوان الگو به جامعه معرفی و اساتید و پژوهشگران و دانشمندان و پیشگامان علم را مطرح کنیم، حتماً دانش آموزان ما به جای اینکه الگو‌های نامناسب را به خصوص در فضای مجازی انتخاب کنند، افراد علمی را شاخص قرار می‌دهند؛ بنابراین پیشرفت آینده کشور ما وابسته به این الگو‌ها خواهد بود.

برنامه ریزی تشویقی؛ مولفه بولد شدن هوش مصنوعی در ایران 
 
دانشمند یک درصد برتر جهان درباره تاثیر فناوری‌های جدید و هوش مصنوعی در آموزش گفت: ایران در حوزه نانوفناوری و زیست فناوری و بایوتکنولوژی جزء کشور‌های پیشگام قرار دارد و از جمله کشور‌هایی هستیم که بلافاصله پس از مطرح شدن هوش مصنوعی در راستای پردغاختن آن قدم برداشت. بیشترین استقبال و توجهی که از هوش مصنوعی در دنیا شد، طی چند سال اخیر بوده است و در این چند ساله ما هم از قافله علم عقب نمانده ایم. در ایران هم اخیراً کار‌هایی مثل تاسیس ستاد آن شکل گرفته است، باید گروه‌های علمی به شکل متمرکز روی آن کار کنند که مهمترین کار در این زمینه برنامه ریزی تشویقی است.

انتهای پیام/

نادیا عابد