کشف گونه‌ای ژنتیکی که سازگاری انسان را در ارتفاعات بیشتر می‌کند

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از ساینس، زندگی در ارتفاعات چالش‌های زیادی دارد؛ اما مردم کچوای پرو بیش از 10 هزار سال است که در رشته کوه‌های آند زندگی کرده‌اند. به‌تازگی مطالعه‌ای در مجلۀ پیشرفت‌های علمی (Science Advances) منتشر شده است که گونه‌ای ژنتیکی را شناسایی کرده که به سازگاری انسان با ارتفاعات بسیار بلند کمک می‌کند.

تبتی‌ها و کچواها بدون اینکه ارتباطی با هم داشته باشند، در ارتفاعات بسیار بلند به سازگاری‌های مشابهی دست یافته‌اند و راه‌حل‌های تکاملی مشترکی را برای چالش‌های یکسان پیدا کرده‌اند.

هرچند هر دو گروه برخی از ویژگی‌های فیزیولوژیکی مشابه دارند، مثلاً ریه‌های‌شان بزرگتر است، اما مکانیسم‌های مقابلۀ آنها متفاوت است. تبتی‌ها از نظر وزن با محیط خود سازگاری‌ شده‌اند و به تولید مواد مغذی روی آورده‌اند، اما ماهیچه‌های قلب آندی‌ها در پی تغییرات ژنتیکی رشد بیشتری داشته است. بر خلاف تبتی‌ها، برخی از آندی‌ها سطح هموگلوبین بالایی برای افزایش جذب اکسیژن دارند.

کچواهای پرو دارای یک نوع ژن منحصر به فرد به نام ای‌پی‌اِی1 (EPAS1) هستند. این ژن بسیار نادر، با هموگلوبین پایین و اشباع اکسیژن بالاتر مرتبط است. هدف محققان این است که بتوانند با برخی مداخله‌ها، کیفیت زندگی آندهایی را بهبود ببخشند که با مشکلات مربوط به ارتفاع مواجه هستند و شاید برای ادامۀ زندگی مجبور به مهاجرت شوند.

کشف ژن ای‌پی‌اِی1 در کچواها و نادر بودن آن در جمعیت‌های دیگر، شیوۀ تکاملی سازگاری با ارتفاعات بسیار بلند و پیامدهای پزشکی بالقوۀ آن را روشن می‌کند.