مسافران کوچک زمان/قدیمی‌ترین شکل حیات رونمایی می‌شود

خبرگزاری علم و فناوری آنا، نوید فرخی؛ دانشمندان به تازگی بقایای میکروارگانیسم‌هایی را یافته‌اند که عمرشان به 3.42 میلیارد سال پیش برمی‌گردد! این کشف یعنی ما قدیمی‌ترین عضو خانواده موجودات زنده را روی زمین پیدا کرده‌ایم. برای اینکه عظمت این دستاورد را در ذهن تصور کنید کافی است به این فکر کنید که این موجودات ریز قبل از دایناسورها، قبل از برافراشتن کوه‌ها و حتی قبل از تشکیل کامل اقیانوس‌ها روی سیاره ما زندگی می‌کردند و در حال رشد و نمو بودند!

سیاره ما در 3.42 میلیارد سال پیش مکان بسیار متفاوتی از امروز بود. اتمسفر زمین فرق زیادی داشت. جو در آن زمان بیش از هر چیز از گازهایی مانند متان و آمونیاک تشکیل شده بود و اکسیژن کمی وجود داشت. به همین سبب هوا با چیزی که امروز تنفس می‌کنیم احتمالاً بسیار متفاوت بود. زمین به شدت گرمتر بود. فعالیت‌های آتشفشانی زیادی نقاط گوناگون زمین رخ می‌داد. قابل تصور است که گرمای طاقت‌فرسا و فعالیت‌های آتشفشانی سطح زمین را به مکانی بسیار خشن تبدیل کرده بود. به عبارت دیگر شرایط روی زمین در 3.42 میلیارد سال پیش قابل مقایسه با امروز نیست و این شگفت‌انگیز است که چطور سیاره ما اینقدر تغییر کرده است.

با این حال جدای از این شگفتی، کشف این میکروارگانیسم‌های باستانی نشان می‌دهد که چگونه حیات می‌تواند در غیرمنتظره‌ترین مکان‌ها تشکیل شود. بله زمین همان زمین است، اما در آن روزگار چندان مکان خوشایندی برای زندگی محسوب نمی‌شد. با این وجود این اشکال کوچک حیات راهی برای بقا پیدا کردند. ازاین‌رو نباید آنها را فقط فرم بی‌اهمیت حیات قلمداد کرد! آنها ابرقهرمانانی بودند که می‌توانستند حتی در شرایطی به آن سختی به حیات خود ادامه دهند! از زاویه دید دیگری کشف این میکروب‌ها بی‌شباهت به یافتن ماشین زمان نیست چرا که این میکروارگانیسم‌ها ما را به میلیاردها سال پیش می‌برند. انتظار می‌رود این کشف بیش از پیش به ما کمک کند تا بفهمیم حیات در زمین چگونه آغاز شد. فراموش نکنید فرم‌های اولیه حیات روی زمین جلوتر زمینه‌ساز تکامل سایر موجودات شد.

زاویه دید دیگری که احتمالاً کمتر در نگاه اول به چشم بیاید، جنبه نجومی ماجراست، زیرا این کشف ما را در مورد حیات در سایر اجرام نجومی نیز به فکر فرو خواهد برد. اگر اشکال حیات در چنین شرایط نامساعدی شکل گرفته است، آیا ممکن است در سیارات دیگر نیز چنین امری به وقوع بپیوندد؟ شاید ابرقهرمانان کوچک دیگری در مریخ یا قمر مشتری و... در انتظار کشف باشند!

چرا باید به این میکروب‌های قدیمی اهمیت دهیم؟ آنها فریاد می‌زنند که زندگی چقدر سخت است و باید برای حیات جنگید. آنها به ما از ریشه‌ گونه‌های حیات می‌گویند و ما را نسبت به حیات در گیتی در فکر فرو می‌برند. هر موجود زنده روی زمین بخشی از یک خانواده بزرگ است... داستان حیات صرفاً در مورد نگاهی به گذشته نیست. ماجرا به درک ما از جهان و گمانه‌زنی در مورد آینده برمی‌گردد. اگر فرض کنیم این میکروارگانیسم‌ها یک روند تکاملی را طی کرده‌اند، به تبع آن باید این الگو را نیز بپذیریم که حتی کوچکترین چیزها می‌تواند تأثیر بزرگی بر جهان حال حاضر نیز بگذارد و آینده را شکل دهد.