کاهش هزینه و افزایش سود صاحبان صنایع با شیوه نوین «داده‌کاوی»

خبرگزاری علم و فناوری آنا - حسین بوذری؛ سومین رویداد ایده‌آرای دانشگاه آزاد اسلامی شبستر با محور صنایع و محیط زیست با موضوع «تولید ثروت در صنایع با رویکرد حفظ محیط‌زیست» برگزار شد. در این رویداد علمی و فناوری، ۱۰ تیم از نوآوران و فناوران دانشگاه و شهرستان شبستر به ارائه ایده‌های خود پرداختند.

در نهایت در این رویداد ایده و طرح «داده‌یابی و داده‌کاوی» متعلق به یاسر جعفری عضو هیئت علمی گروه ریاضی کاربردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر بعد از بررسی تیم داوری برگزیده و تجلیل شد.

طرح «داده‌یابی و داده‌کاوی» در واحد فناور مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر مورد بررسی قرار گرفته و به‌عنوان طرح برتر سومین رویداد ایده‌آرای این دانشگاه انتخاب شد.

خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا در راستای بررسی جزئیات طرح برتر«داده‌یابی و داده‌کاوی» در سومین رویداد ایده‌آرای دانشگاه آزاد اسلامی شبستر گفت‌و‌گویی را با یاسر جعفری طراح و ایده‌پرداز و  عضو هیئت علمی گروه ریاضی کاربردی این دانشگاه ترتیب داده است که در ادامه می‌خوانیم.

آنا: ایده «داده‌یابی و داده‌کاوی» چگونه به ذهن‌تان رسید.

جعفری: تیمی متشکل از استادان دانشگاه با سوابق مدیریتی روی طرح «داده‌یابی و داده‌کاوی» کار کردیم و معتقدیم در سالیان تصدی امور، مشکلی در ابزار داده‌کاوی وجود نداشته و اگر مشکلی وجود داشته در کمبود داده‌ها بوده است.

با توجه به تخصص‌هایی که در حوزه «داده» داشتیم، متوجه ارزش بالای «داده» بوده‌ایم؛ بنابراین در این مسیر گام گذاشته‌ایم.

«داده‌کاوی»؛ فرآیندی برای استخراج اطلاعات از داده‌های بزرگ

آنا: درباره «داده‌یابی» و «داده‌کاوی» در واحد فناور و تیم متخصص خود توضیح دهید.

جعفری: «داده‌یابی» و «داده‌کاوی» دو فرآیند مرتبط با استخراج اطلاعات و دانش از داده‌های بزرگ و پیچیده هستند. با توجه به ارزشی که داده‌ها می‌توانند در حوزه‌های مختلف داشته باشند تیمی متشکل از ۱۰ متخصص در حوزه‌های مختلف علوم را جمع کرده‌ایم و از مسیرهای مختلف برای جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و مدیریت آنها را مدل می‌کنیم و در نهایت این «داده‌ها» تبدیل به ثروتی می‌شود که در حوزه‌های مختلف تحقیقاتی، بازاریابی، مالی، بهداشت و ... می‌تواند به‌کار گرفته شود.

البته در کنار «داده‌یابی»، «داده‌کاوی» مطرح بوده که شامل طراحی، پیاده‌سازی و بهینه‌سازی است که تیم ما تخصص کافی در این زمینه را دارد.

آنا: از چه زمانی فعالیت خود را آغاز کردید و تاکنون چه موفقیت‌هایی در مسیر حاصل شده و چه دستاورد‌هایی داشته‌اید؟

جعفری: تیم ما سال‌هاست در حوزه «داده» تجربه‌اندوزی کرده و پژوهش‌های زیادی در این حوزه انجام داده است؛ اما به‌صورت تیمی و به‌عنوان واحد فناور تازه آغاز به‌کار کرده‌ایم.

نقشه راه‌مان دستیابی به دستاورد‌هایی ازجمله دستیابی به پایگاه داده‌ها در علوم‌ مختلف، ایجاد مدل‌های مختلف در راستای داده‌کاوی، ارائه راهکار‌های تجاری‌سازی داده‌ها برای کسب و کارها، کمک به تصمیم گیری‌های استراتژیک در سازمان‌ها، آینده‌پژوهی از طریق داده‌هاست.

آنا: نوع محصول واحد فناور شما چیست؟

جعفری: همانطور که از نام ایده مشخص است زمینه فعالیت ما در وهله نخست «داده‌یابی» است و این محصول می‌تواند به‌صورت گزارش، جدول، نمودار و ... باشد. هدف از تولید این محصول، افزایش درک، بهبود کیفیت، کاهش هزینه، افزایش سود، حل مسائل و ایجاد ارزش از داده‌هاست.

آنا: آیا واحد فناور شما در کسب درآمد‌های غیرشهریه‌ای دانشگاه نقشی داشته و دانشگاه سهمی از فعالیت شما دارد؟

جعفری: واحد فناور ما نوپا است؛ اما چشم‌اندازی که تعریف کرده‌ایم و با توجه به مطالعه درباره نمونه‌های خارجی آن، پیش‌بینی می‌کنیم از طریق فروش «داده» و همچنین خدمات «داده‌کاوی» درآمد خوبی کسب کنیم.

ضمن اینکه این واحد فناور می‌تواند با نوع خدماتی که دارد در راستای مدیریت و رشد دانشگاه مؤثر باشد.

داده‌ها برای صنایع بسیار ارزشمند هستند

آنا: محصول واحد فناور شما چه نیازی از نیاز‌های مردم و کشور را برطرف می‌کند؟

جعفری: در بیشتر مباحث تحقیقاتی، دسترسی به داده‌ها حرف نخست را می‌زند؛ بنابراین می‌توان داده‌ها را برای تحقیق در حوزه‌های مختلف در اختیار محققان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی قرار داد.

در صنایع مختلف با داشتن داده‌ها، می‌توان مشکلات مختلف را حل کرد و در راستای کاهش هزینه و افزایش سود حرکت کرد؛ به‌همین خاطر داده‌ها برای صنایع مختلف می‌تواند بسیار ارزشمند باشد.

علاوه بر این، طرح «داده‌یابی و داده‌کاوی» در کسب و کار‌های مختلف می‌تواند در بازاریابی و خدمات بهتر بسیار مؤثر باشد و این چند نمونه از انبوه کاربرد داده‌ها بود.

آنا: نواقص و کمبود‌ها در راه تجاری‌سازی محصولات فناور را بیان کنید.

جعفری: امنیت داده یکی از مباحث مهم و مطرح در حوزه داده است که باید این مورد لحاظ قرار بگیرد. اعتماد نیز شاخصه بسیار مهمی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. نبود اعتماد بین طرفین، مانع بسیار بزرگ در داده‌یابی است؛ همچنین نبود اعتماد موجب بی‌ارزش شدن نتایج «داده‌کاوی» خواهد بود.

آنا: آیا حمایت لازم را از سوی دانشگاه و مراکز و نهاد‌های مربوط با مأموریت خود داشته‌اید و انتظارتان از مسئولان چیست؟

جعفری: واحد‌های فناور مستقر در مراکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر از حمایت‌های مختلفی از سوی دانشگاه و مراکز و نهاد‌های مربوطه بهره‌مند می‌شوند؛ البته یکی از اهداف این تیم در راستای حمایت از دانشگاه است؛ چراکه عدم وجود داده‌ها برای محققین و دانشجویان موجب دشواری در پژوهش شده که قصد داریم این مسیر را تسهیل بخشیم.

انتظار داریم مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی حمایت‌های لازم را داشته باشند؛ به‌خصوص بعد از اینکه واحد فناور به جامعیت در حوزه «داده» رسید و باید واحد فناور در واحد‌های دانشگاهی معرفی و از بازار مشتری دانشجویان در سطح کشور بهره‌مند شود که مطمئناً این برای طرفین یک معامله برد-برد است.

آنا: برای رشد و شکوفایی مراکز رشد در دانشگاه چه پیشنهادی ارائه می‌‌کنید؟

جعفری: عدم ارتباط مؤثر جامعه و دانشگاه یکی از مشکلات اصلی در مراکز رشد است و اگر این مشکل مرتفع شود شاهد موفقیت بیشتر مراکز رشد خواهیم بود.

آنا: بحران کرونا چه تأثیری در فعالیت شما داشت؟

جعفری: مطمئناً این دوران فرصت‌ها و تهدید‌هایی را ایجاد کرد و یکی از فرصت‌هایی که ایجاد شد این بود که مردم یاد گرفتند داده‌ها را به‌صورت مجازی ارائه کنند که تجربیات فراوانی به‌همراه داشت که تلاش خواهیم کرد از آن تجربیات بهره‌مند شویم.