لزوم تغییر مکانیسم‌های تولید برای کاهش تنش آب

آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا اظهار کرد: یکی از بخش‌های مصرف‌کننده آب در کشور بخش صنعت است، اما صنایع به تکنولوژی‌های جدید تولید مجهز نشده‌اند و در مواردی برخی صنایع همان تکنولوژی ۴۰ سال پیش را بدون کوچکترین تغییراتی مورد استفاده قرار می‌دهند که این شرایط موجب شده تا مصرف آب در صنعت بالا و بهره‌وری منابع آب در آن اندک باشد.

وی افزود: تکنولوژی‌های مستقر شده در صنایع بدون تغییرساختار همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرند در حالی که بهای آب از ۴۰ سال پیش تاکنون تغییرات اساسی داشت و محیط زیست در این سال‌ها با تغییرات جدی همراه شده است.

سود هنگفت صنایع ناشی از صادرات متکی به انرژی ارزان

نجفی گفت: صنایعی مانند فولاد، آلومینیوم، روی، سرب که آب‌بر هستند همچنان با همان مکانیسم‌های قدیمی تولید از گذشته به کار تولید ادامه داده، صادرات دارند و سود‌های هنگفت به دست می‌آورند و انرژی ارزان از آب، برق و گاز را در اختیار دارند.

به هم خوردن اکوسیستم با طرح انتقال آب خلیج فارس

وی ادامه داد: دولت باید موظف باشد تا نسبت به الزام ارتقای تکنولوژی در صنایع اقدام کند و به طور مثال مصرف آب آن‌ها را بسته به تناژ تولید تعیین کند و طرح انتقال آب از خلیج فارس برای برخی صنایع نیز در نهایت اکوسیستم خلیج فارس را به هم خواهد زد.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران خاطرنشان کرد: انتقال آب از خلیج فارس موجب غلیظ شدن نمک خواهد شد و این شرایط اسفباری است که امارات و کشور‌های جنوبی حاشیه خلیج فارس نیز برای این خلیج ایجاد کرده‌اند و با تصفیه‌خانه‌ها و آّب‌شیرین‌کن‌ها، تعادل در املاح خلیج فارس را به هم می‌ریزند.

وی افزود: در ایران نیز تصمیم‌گیری‌ها به گونه‌ای است که به شرایط موجود دامن زده می‌شود و تبعات آن در سال‌های آتی مشخص می‌شود بنابراین دولت باید برای صنایع تعیین کند که به ازای هر تن تولید مجاز به مصرف چه میزان آب هستند تا مطابق با این میزان مصرف تکنولوژی تولید را تغییر دهند.

الزام صنایع به ارتقای تکنولوژی تولید با هدف کاهش مصرف آب در صنعت

نجفی خاطرنشان کرد: مکانیزم‌های تولید برای مصرف کمتر آب باید تغییر کند. اکنون صنایع مستقر در اصفهان آسیب‌های جدی به زیست‌محیط این استان وارد کرده است. فرونشست زمین، افزایش سختی آب و آلوده‌شدن آب‌های زیرزمینی از تبعات استقرار بیش از حد صنایع در این استان است که موجب شده تا میزان بیماری‌های لاعلاج و سرطان در این استان افزایش یابد.

سازمان نظام مهندسی مکانیزم استفاده از آب خاکستری را تعریف کند

وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از بخش‌های مصرفی در آب بخش خانگی و شرب است، اظهار کرد: اکنون در تمامی شهر‌های کشور آب شرب تصفیه‌شده به مصرف ابیاری باغچه، شست‌وشو و استحمام نیز می‌رسد در حالی که سازمان نظام مهندسی در طول این مدت می‌توانست مکانیزم برگشت آب خاکستری را تعریف کند و آب خاکستری ناشی از استحمام و شست‌وشوی ظروف با چربیگیری به فلاش‌تانک‌ها برگردد.

نجفی خاطرنشان کرد: مردم روزانه ۳ لیتر آب می‌خورند، اما ۳۰ لیتر از فلاش‌تانک‌ها استفاده می‌کنند معنایش این است که آب شرب تصفیه‌شده را از طریق فلاش تانک وارد توالت می‌کنیم بنابراین اصلاح حتی یک بخش از مصرف منجر به آن خواهد شد که مصرف آب در منازل به طور جدی تغییر کند.

وی افزود: ۷ تا ۱۰ درصد از‌آب شرب درجه یک در شهر‌ها به مصرف می‌رسد در حالی که بخش عمده مصرف مربوط به کشاورزی و صنعت است و باید برای مدیریت منابع آب در این بخش‌ها اقدام‌های اساسی انجام داد.

چاه‌های کشاورزی مسدود شوند

نجفی در پاسخ به این پرسش که امکان مسدود‌کردن چاه‌های کشاورزی وجود دارد یا خیر، عنوان کرد: این چاه‌ها حتما باید مسدود شوند و در مورد کشاورزی با آمایش سرزمین نسبت به کشت اقدام کرد. اکنون در برخی شهر‌های کشور که حتی آب کمی هم دارند برنج کاشت می‌شود و بیشتر آبی هم که برای آن مصرف می‌شود با تبخیر بالا همراه است.

وی با بیان اینکه در استان فارس و کردستان و ایلام هم تولید برنج وجود دارد، عنوان کرد: این مناطق جزو مناطق کم آب هستند، اما در آن‌ها برنج فیروزآباد و کام‌فیروز و ... تولید می‌شود که نشان‌دهنده آن است که رفتار ما در بخش کشاورزی اشتباه است.