زنان رؤیای شغلی خود را باور و برای تحقق آن برنامه‌ریزی کنند

گروه اقتصاد خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ اگرچه تعداد زنان و حضور آنان در مشاغلی که از گذشته مشاغل مردانه نام گرفته بودند در سال‌های اخیر افزایش یافته است؛ اما همچنان سهم زنان از ایجاد اشتغال کشور پایین است و زنان برای حضور در مشاغل و فرصت‌های برابر شغلی با دشواری‌هایی همراه هستند که ریشه‌ها و راهکار‌هایی دارد.

یکی از مقوله‌هایی که گریبان‌گیر زنان جوامع ازجمله زنان جامعه ایران است، عدم خودباوری و اعتماد به نفس در مقابل مسئولیت‏ اجتماعی و بیرون از خانه است؛ چراکه در طول دوران‌های گذشته، از نهاد خانواده تا پهنه اجتماع، این مسئله به زنان و دختران تلقین شده است که شما برای امور بیرون از خانه ساخته نشده‌‏اید.

تفکیک مشاغل بر اساس جنسیت نیز برای حفظ برتری مردان نسبت به زنان به‌کار می‌رود؛ زیرا دستمزد کمتر را در بازار کار به زنان تخصیص می‌دهد. دستمزد پایین، زنان را وابسته به مردان نگه می‌دارد و به ازدواج تشویق می‌کند. مردان در این صورت هم دستمزد بالاتری دریافت می‌کنند و هم از نفع تقسیم کار در خانه برخوردار می‌شوند. این تقسیم کار خانگی در عوض باعث می‌شود موقعیت زنان در بازار کار تضعیف شود.

فرشته امینی، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار آنا اظهار کرد: یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که دغدغه جامعه زنانی که فعال اقتصادی هستند این است که متاسفانه هنوز مرجعی متولی این نشده که اگر موضوع فعالیت اقتصادی یا سهم زنان در توسعه پایدار اقتصادی مطرح می‌شود، متولی بپذیرد که آمار و ارقام درستی را با توجه به شاخص‌های درست اعلام کند. معاونت زنان و خانواده وجود دارد؛ اما بخش اقتصادی در آن بسیار کمرنگ است و بیشتر برنامه‌های حمایتی است که برای توسعه کارآفرینی یا پرداختن به مشکلات زنان صورت می‌گیرد.

رئیس شورای راهبردی مرکز کارآفرینی بانوان اتاق بازرگانی اصفهان اظهار کرد: اگر مشاغل و موقعیت‌های دولتی در ایران کنار گذاشته شود و در مورد بخش خصوصی اقتصاد صحبت شود باید گفت که محیط کسب و کار در ایران در برخی از مشاغل زنانه و مردانه نیست به این معنا که در محیط‌های کسب و کاری زمانی که یک زن تصمیم می‌گیرد که فعالیت اقتصادی خود را انجام دهد تبعیض جنسیتی وجود ندارد.

ایجاد محدودیت‌های ذهنی در برخی زنان مانع اشتغال مؤثر است

امینی عنوان کرد: گاهی نوع تربیتی که زنان از کودکی آن را دریافت کرده‌اند باعث ایجاد محدودیت‌های ذهنی می‌شود و یکی از تلاش‌های زنان باید در این راستا باشد که به این خودباوری برسند که تفاوتی با مردان ندارند. در فضای رشد بخش خصوصی، برگزاری جلسات و فرصت‌های شغلی و استخدامی فضا آنچنان زنانه و مردانه نیست.

قوانین در برخی کشور‌ها محدودکننده فعالیت اقتصادی زنان است

عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران خاطرنشان کرد: در فضای کار و فعالیت اقتصادی نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی بسیار مؤثر است و در کشور‌های مختلف بر نوع محدودیت‌هایی که برای زنان ایجاد می‌کند تاثیرات مستقیمی دارد. همچنین قوانین در کشور‌ها نیز می‌توانند محدودکننده باشند به طورمثال بررسی شاخص‌ها و پارامتر‌ها نشان می‌دهد که ما در ایران در وضعیت مطلوبی قرار نداریم به طور مثال قدرت جابه‌جایی و حرکت یک زن از یک مکان جغرافیایی به مکان دیگر بدون هماهنگی با یک مرد یا مردان وجود دارد یا خیر.

در مواردی خانواده‌ها به عنوان یک عامل محدودکننده زن در عرصه فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی هستند

عضو کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی اصفهان افزود: بحث مجوز خروج همسر یا پدر برای زنان از جمله مواردی است که می‌تواند در تجارت و فعالیت اقتصادی برای زنان محدودکننده باشد و متاسفانه در مواردی خانواده‌ها به عنوان یک عامل محدودکننده زن در عرصه فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی هستند و به همین دلیل برخی کشور‌های خاورمیانه رتبه پائینی در میزان مشارکت زنان در اقتصاد دارند.

امینی عنوان کرد: قواعد و قوانین حقوقی در ایران به گونه‌ای است که در برخی شاخص‌هاف رتبه ایران در میزان اشتغال زنان را کاهش می‌دهد به همین دلیل نهاد‌های اجتماعی باید با کنشگری لازم خواستار تغییر قوانین به گونه‌ای شوند که بتواند عرصه فعالیت گسترده زنان را تسهیل و فراهم کند.

وی تصریح کرد: البته مباحث فرهنگی در ایران به تدریج در حال تغییر است و در سطوح تخصص و کارشناسی زنان نیمی از فرصت‌های شغلی را به دست گرفته‌اند و به مرور زمان این امکان که مدیریت‌های ارشد را نیز به خود اختصاص دهند وجود دارد و به زمان نیاز است تا زنان بتوانند جایگاه خود را در اقتصاد نشان دهند.

افزایش نرخ بیکاری زنان با کاهش مشارکت ناشی از محدودیت‌های شغلی

امینی اظهار کرد: ایجاد محدودیت‌های شغلی و کاهش مشارکت زنان در فعالیت‌های اقتصادی نرخ بیکاری آنان را افزایش می‌دهد؛ اما مشخص نیست که نرخ بیکاری زنان تا چه میزان تحت تاثیر انتخاب‌های آنان یا محدودیت‌های شغلی است؛ البته ممکن است تقاضای جدی هم برای ورود زنان به بازار کار وجود نداشته باشد و به همین دلیل نرخ بیکاری در برخی فعالیت‌های اقتصادی که زنان ظرفیت و توانایی حضور در آن‌ها را دارند پایین باشد.

رئیس کمیسیون توسعه پایدار اتاق بازرگانی ایران با اشاره به افزایش تحصیلات زنان اظهار کرد:‌ زنان برای کسب فرصت‌های شغلی کارشناسی از تخصص لازم برخوردارند و هنگام تصمیم‌گیری برای برخی از مشاغل در بسیاری از موارد زنان در اولویت انتخاب‌ها هستند. حتی مانند گذشته گفته نمی‌شود که این دسته از مشاغل سخت است و زنان نمی‌توانند به آن ورود داشته باشند.

امینی تصریح کرد: البته مشاغل فنی و کارگری بخش مهمی از مشاغل موجود جامعه را تشکیل می‌دهد و همین موضوع میزان اشتغال مردان را افزایش داده است.

عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: علاقه زنان به کار و فعالیت در محیط‌های کاری، افزایش میزان تحصیلات آن‌ها و افزایش انگیزه آن‌ها در این بخش از جامعه، میزان موفقیت زنان را در برخی از مشاغل افزایش داده است.

امینی در مورد تجربه کاری خود و مهمترین دغدغه‌های زنان نیز اظهار کرد: جزء آن دسته از فعالانی هستم که معتقدم در برخی از مشاغل محدودیت‌های جنسیتی کاهش یافته و به واسطه روحیه جنگنده‌ای که دارم بسیاری از مشکلات پیش‌روی کار را به عنوان عامل بازدارنده نمی‌بینم؛ اما به عنوان زنی که فعال اقتصادی بوده، مسئولیت‌های تشکلی و اجتماعی داشته و همسر و مادر و فرزند بوده‌ام باید بگویم که تعارض نقش‌ها وجود دارد. در محیط خانه نمی‌توان مشغله‌های کاری را فراموش کرد و در محیط‌های کار هم نقش‌های خانوادگی قابل فراموشی نیستند و به همین دلیل می‌تواند موجب فرسودگی شغلی شود.

زنان رویای خود را تصور کرده و برای آن برنامه‌ریزی کنند

رئیس هیئت‌مدیره شتاب‌دهنده تجارت بردار اتاق بازرگانی اصفهان در باره توصیه به زنان و دخترانی که به تازه‌گی می‌خواهند وارد بازار کار شوند، اظهار کرد: توصیه من این است که رویای خود را تصور کرده برای آن برنامه ریزی کرده و به سمت آن حرکت کنند. مسیر پیش رو باید توسط خود زنان طراحی شود و منتظر کسی برای برنامه‌ریزی شغلی نمانند.