نگرانی‌های گروسی فنی است یا شخصی؟

 گروه سیاست و جهان خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ قاسم غفوری،  روزهای گذشته  گروسی مدیرکل آژانس بار دیگر به یکی از فعالان عرصه رسانه مبدل شد و این در حالی بود که محور سخنان وی پرداختن به موضوع فعالیت‌های هسته‌ای ایران بود.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رافائل گروسی در مصاحبه با «فرانس ۲۴» گفت: ایران تسلیحات اتمی ندارد اما قابلیت‌های هسته‌ای خاصی دارد که مایه نگرانی است.

 وی در اشاره به موضوعات باقیمانده ادعایی گفت: سؤالات زیادی حول برنامه هسته‌ای ایران ایجاد شد و ما همان‌طور که باید، در تلاش بوده‌ایم با ایران برای حل آن‌ها همکاری کنیم.

وی افزود: وقتی که می‌گویم موفقیت ترکیبی بوده، در برخی موارد توانستیم و در برخی موارد نتوانستیم. در حال حاضر در نقطه‌ای هستیم که همچنان علامت سؤال‌های مهمی وجود دارد که باز هستند و البته در تلاش برای کار هستیم.

گروسی در ادامه ادعاهایش گفت: سازمانی بین‌المللی هستیم که به راه‌حل‌های دیپلماتیک برای مسائل اعتقاد دارد؛ اما اینجا وضعیتی داریم که در جایی که دوست داشتیم باشد، قرار ندارد.

وی در ادامه سخنانش از ایران خواست همکاری کاملی با آژانس داشته باشد و در اشاره به اظهارات مقام‌های ایرانی درباره صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران گفت: ما به همه باور داریم؛ اما همه‌چیز را راستی آزمایی می‌کنیم و باید این کار را بکنیم...پس آنچه می‌گوییم این است که درِ تأسیسات خود را بازکنید و با آژانس در سطحی که باید همکاری کنید.

این سخنان در حالی مطرح‌شده است که گروسی به تازگی هم در گزارشی ابراز نگرانی کرده بود که به نظر می‌رسد ایران اجرای بیانیه مشترک ماه مارس درباره نصب مجدد تجهیزات نظارتی آژانس را متوقف کرده است.

گروسی در این گزارش فصلی همچنین مدعی شد که اقدام ایران در جلوگیری از فعالیت چند بازرس باتجربه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌گونه‌ای انجام‌شده که در توانایی آژانس برای انجام فعالیت‌های راستی آزمایی اخلال جدی ایجاد می‌کند.

این رفتارهای ضد ایرانی در آژانس در حالی صورت گرفته است که از یک‌سو اقدامات ایران مبنی بر کاهش برخی تعهدات برجامی و نیز پاسخی بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی بوده که در قبال بدعهدی‌ها و نقض برجام‌های متعدد از سوی اروپا و آمریکا صورت گرفته است.

 قدر مسلم غرب نمی‌تواند از یک‌سو نقض عهد داشته باشد و از سوی دیگر خواستار اجرای یک‌جانبه تمام و کمال برجام از سوی ایران باشد، به‌خصوص اینکه در بندهای برجام  نیز حق ایران برای واکنش به نقض عهدهای طرف‌های برجامی لحاظ شده است.

در همین حال این حق ایران و هر کشور دیگری است که از ورود عناصر نامطلوب در قالب بازرسان آژانس به تأسیسات هسته‌ای جلوگیری کند.

 بر این اساس درخواست گروسی در باب بازرسی‌ها امری بی‌منطق است و رفتار وی نعل وارونه‌ای است که برای پنهان‌سازی رفتارهای غیر فنی آژانس و تبدیل‌شدن به نهادی برای جاسوسی جهت منافع و اهداف غرب صورت گرفته است.

 با توجه به این مؤلفه‌ها این سؤال مطرح است که آیا افزایش آمار قرارگرفتن گروسی روبه‌روی دوربین‌ها و رسانه‌ها برگرفته از مأموریت فنی آژانس است یا آنکه اقدامی شخصی با اهدافی خاص است؟

در پاسخ به این پرسش چند نکته قابل‌توجه است.

 نخست آنکه هم‌زمان با نشست آژانس و پس از آن غربی‌ها بدون اشاره به بی‌تعهدی‌های خود در قبال برجام بار دیگر ادعاهای ضد ایرانی را تکرار کرده‌اند چنانکه سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان طی بیانیه‌ای مشترک در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پس از تکرار ادعاها و اتهام زنی‌ها علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران از تهران خواستند گام‌های سریع و معناداری در راستای احیای سطح همکاری مورد توافق با آژانس برای راستی آزمایی و نظارت مؤثر بردارد.

با توجه به سوابق گروسی و این حقیقت که وی تاکنون در باب نقض‌کنندگان برجام موضعی نداشته است، می‌توان گفت که وی بار دیگر خود را گرفتار بازی غرب کرده و به جای رویکرد فنی منافع شخصی خویش را در دامان غرب جست‌وجو کرده است.

دوم آنکه آژانس در حالی در کنار ارزیابی و نظارت بر  فعالیت‌های هسته‌ای کشورها دو مسئولیت جلوگیری از تکثیر و نیز انهدام تسلیحات هسته‌ای را نیز بر عهده دارد.

 آژانس و شخص گروسی در ماه‌های اخیر با چند رسوایی بزرگ مواجه شده‌اند از جمله نوسازی بمب‌های هسته‌ای دارندگان سلاح هسته‌ای از جمله آمریکا که علناً به آن اذعان کرده‌اند، ارسال تسلیحات ساخته‌شده از اورانیوم ضعیف شده از سوی آمریکا و انگلیس به اوکراین که نابودکننده جان انسان‌ها و محیط‌زیست است.

درنهایت نیز تهدید مقامات رژیم صهیونیستی مبنی بر استفاده از بمب هسته‌ای علیه مردم غزه بود که اذعان رسمی به داشتن فعالیت‌های هسته‌ای پنهان این رژیم است.

 آژانس و شخص گروسی موظف به بررسی و مقابله با این رخدادهای هسته‌ای هستند و عدم ورود آن‌ها به این مسائل رسوایی دوگانگی‌های رفتاری آژانس و عدم استقلال آن را بیش از پیش آشکار می‌سازد.

با توجه به مطالبه جهانی برای ورود آژانس و شخص مدیرکل به این پرونده‌ها می‌توان گفت که گروسی با هوچی‌گری و بازی رسانه‌ای علیه ایران به دنبال پنهان‌سازی مسئولیت خویش در قبال این پرونده‌هاست.

به‌عبارتی‌دیگر گروسی امروز مأموریت دارد تا با ایران هراسی، تهدیدات واقعی هسته‌ای علیه امنیت جهان را از دید افکار عمومی جهان پنهان سازد. رفتاری که نشان می‌دهد وی نه در چارچوب مأموریت و مسئولیت حقوقی خویش بر اساس اساسنامه آژانس و ان پی تی بلکه بر اساس منافع شخصی خویش که در تأمین خواسته‌های غرب تعریف‌شده رفتار می‌کند.

 بنابراین مدیریت وی بر آژانس نه‌تنها کمکی به مقابله با ناامنی هسته‌ای جهان نمی‌کند؛ بلکه زمینه‌ساز شدت گرفتن تهدیدات هسته‌ای از یک‌سو و نابودی اعتبار و کارکرد جهانی آژانس از سوی دیگر خواهد شد.

 با توجه به جمیع شواهد، اجماع جهانی برای برکناری وی می‌تواند گامی هرچند کوتاه برای مقابله با وضعیت کنونی باشد.