ناکامی سیاست‌های ایران هراسانه در سایه دیپلماسی عمل‌گرایانه

گروه سیاست و جهان خبرگزاری علم و فناوری آنا - قاسم غفوری ، سی و هفت روز از عملیات طوفان الاقصی در حالی می‌گذرد که رژیم صهیونیستی با هدایت آمریکا، نسل‌کشی سراسری را در غزه و حتی کرانه باختری به راه انداخته  و سکوت مجامع جهانی و مدعیان حقوق بشر در برابر این جنایات، بر توحش صهیونیست‌ها افزوده است.

نکته مهم در نشست ریاض، از یک‌سو توجه ویژه به مسئله فلسطین است که محور و شاکله اصلی تشکیل سازمان همکاری اسلامی نیز بر مبنای حمایت از فلسطین بوده که طی سال‌های گذشته به حاشیه رانده‌شده بود. 

حضور ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس و سفر وی به ریاض که پس از یک دهه صورت گرفته از نکات قابل‌توجه در این نشست محسوب می شد چرا که رایزنی‌های صورت گرفته با مقامات سایر کشور‌ها و مسائل مطرح‌شده از سوی ایران با نایج قابل توجهی همراه بود که از چند منظر قابل توجه است . 

* ایران و عربستان از ابتدای سال ۱۴۰۲ تلاش کرده‌اند تا به احیای روابط در حوزه‌ها مختلف پرداخته که نتیجه آن نیز بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور و نیز تأکید مقامات اقتصادی برای توسعه و گسترش سرمایه‌گذاری و مراودات تجاری بوده است.

در حاشیه برگزاری نشست مشترک سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب در ریاض، ملاقاتی بین محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و حجت الاسلام سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.
رئیسی در حاشیه اجلاس سازمان همکاری اسلامی و در دیدار با محمد بن سلمان ولیعهد و رئیس هیئت‌وزیران عربستان، دعوت خود را از ولیعهد سعودی برای سفر به ایران را تجدید کرد. در این ملاقات توسعه روابط دوجانبه و همکاری‌های منطقه‌ای، موردگفتگو و تأکید قرار گرفت و طرفین توافق کردند در آینده به‌تفصیل موضوعات دوجانبه و مسائل منطقه‌ای را موردبررسی دهند.

با توجه به این شرایط سفر رئیسی به عربستان نقطه عطفی تازه در مناسبات تهران-ریاض است که قطعاً دستاورد‌های بسیاری برای دو کشور در مناسبات دوجانبه، منطقه‌ای و جهانی خواهد داشت، به‌ویژه اینکه عضویت در بریکس و طرح یک جاده یک کمربند چین می‌تواند به ارتقای این نقش‌آفرینی کمک کند.

* دوم آنکه این سفر ابعاد دیگری از دیپلماسی فعال و عمل‌گرا و نتیجه محور جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم رتبه همراه داشته است. دیدار رئیسی با مقامات ارشد کشور‌های مصر، موریتانی، سودان، در کنار رایزنی با نخست‌وزیر مالزی، رئیس‌جمهور سوریه، نخست‌وزیر لبنان، امیر قطر و... نشانگر اراده تهران مبنی برگشایش روابط گسترده‌تر با کشور‌هایی است که طی سال‌های گذشته با افول یا قطع روابط همراه بوده است.

رایزنی‌های مذکور گواهی براثر بخش بودن سیاست خارجی ایران در مقابله با ایران هراسی غرب است که توانسته روند اعتمادسازی جهانی را تسریع کند.  درحالی‌که رویکرد بسیاری از کشور‌های حاضر در اجلاس به گسترش روابط با تهران بیانگر ناکامی سیاست‌های تحریمی و ایران هراسانه‌ای است که غرب علیه ایران طراحی و اجرا کرده است.

*سوم آنکه این سفر بعد دیگری از نقش‌آفرینی ایران در معادلات منطقه‌ای را نشان می‌دهد. به‌رغم آنکه غرب سعی دارد تا همچنان با ایران هراسی، مانع از همگرایی کشور‌ها با  ایران شده  و به‌زعم خویش به  منزوی‌سازی ایران بپردازد، اما روند تحولات ناکامی این طراحی را نشان می‌دهد که برگزاری نشست ۳+۳ درباره قفقاز در تهران، سفر اخیر رئیس‌جمهور به تاجیکستان و سپس ازبکستان برای حضور در نشست سران اکو و اکنون نیز نشست سازمان همکاری اسلامی توانسته نقش مؤثر جمهوری اسلامی در معادلات منطقه‌ای آشکار سازد. 

ارائه طرح‌هایی کاربردی و عملی همچون توقف کشتار مردم غزه و پایان حملات کور علیه غیرنظامیان، رفع کامل محاصره انسانی غزه و بازگشایی فوری و بدون قید و شرط گذرگاه رفح با همکارى مصر، خروج فوری نظامی رژیم صهیونیستی از غزه، قطع هرگونه ارتباط سیاسی و اقتصادی با رژیم صهیونیستی توسط کشور‌های اسلامى، بیانگر نقش موثر ایران در منطقه است. 

در این زمینه شناسایی  ارتش رژیم صهیونیستی به‌عنوان یک سازمان تروریستی، تشکیل یک دادگاه بین‌المللی برای تعقیب و مجازات سران جنایتکار صهیونیست و آمریکا، تأسیس یک صندوق ویژه برای بازسازی فوری غزه،  اعزام کاروان‌های حامل کمک‌های انسان‌دوستانه به مردم فلسطین از کشور‌های مختلف اسلامی، نام‌گذاری روز جنایت صهیونیست‌ها و بمباران بیمارستان المعمدانی به‌عنوان روز نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت، تسلیح مردم فلسطین در صورت تداوم جنایات جنگی رژیم صهیونیستی و تداوم مدیریت آمریکایی در این جنگ نابرابر بیانگر اراده جدی ایران در حمایت از فلسطین نمونه‌های دیگر از این مدعاست 

ایران توانسته با شناسایی و فعال کردن ظرفیت‌های جهان اسلام در مقابله با رژیم صهیونیستی و حامیان آن‌ها، نشان دهد که ریشه تمام بحران‌های منطقه رژیم صهیونیستی و نیروهای فرا منطقه ای هستند.

آنچه از سوی جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس مطرح شد برگرفته از مطالبات فلسطینی‌ها، ملت‌های اسلامی و افکار عمومی جهان بوده که تحقق آن‌ها می‌تواند پایان جنایات رژیم صهیونیستی و برقراری صلح و امنیت جهانی را محقق سازد.

نکته مهم آنکه جمهوری اسلامی در این اجلاس بار دیگر حمایت شفاف و علنی خود از فلسطین را بیان داشته که نشانگر مسئولیت‌پذیری جمهوری اسلامی است به‌گونه‌ای که همان‌طور که اعلام می‌کند در عملیات طوفان الاقصی نقشی نداشته است به همان شفافیت نیز عنوان می‌کند که از هیچ اقدام حمایتی در قبال فلسطینی کوتاهی نخواهد کرد.

به‌هرتقدیر می‌توان گفت که سفر رئیسی به عربستان در کنار پیگیری ابعاد جدیدی از مناسبات میان تهران و ریاض، زمینه‌ساز احیا و گسترش روابط با کشور‌هایی است که تاکنون روابطشان با ایران دارای اماواگر‌ها و فرازوفرود‌هایی بوده است.

روابطی که می‌تواند ارتقا بخش جایگاه ایران در معادلات منطقه‌ای و جهانی و کسب منافع اقتصادی، سیاسی گسترده‌ای برای کشور باشد.

نکته نهایی آنکه این سفر فرصتی بود تا جمهوری اسلامی در جمع ۵۷ کشور اسلامی با ظرفیت‌های عظیم انسانی و ثروت‌های خدادادی به‌ویژه در حوزه انرژی بتواند دیدگاه‌ها و پیشنهاد‌ها خود را مطرح و حرکتی جهانی را در حمایت از فلسطین و مقابله با رژیم صهیونیستی پیگیری کند.