نگرانی از همکاری عربستان و چین برای توسعه تراشه‌های هوش مصنوعی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، همکاری عربستان و چین درزمینهٔ هوش مصنوعی نگرانی‌های زیادی را به وجود آورده است؛ چراکه این روابط می‌تواند دسترسی چین به تراشه‌های ساخت ایالات‌متحده را به خطر بیندازد.

پروفسور «جینچائو ژو»، ریاضیدان آمریکایی-چینی در دانشگاه علم و صنعت، عربستان سعودی، مدل زبان بزرگ «ای‌سی‌ای جی‌پی‌تی» (AceGPT) متمرکز بر عربی را با همکاری دانشگاه چینی هنگ‌کنگ راه‌اندازی کرده است.

این اقدام بخشی از تلاش‌های عربستان سعودی برای رهبری توسعه منطقه‌ای فناوری هوش مصنوعی، ساخت ابررایانه‌های بزرگ و راه‌اندازی مدل زبانی بزرگ است؛ فناوری‌ای که زیربنای سیستم‌های هوش مصنوعی مولد مانند چت‌بات‌ها است. همراه با امارات متحده عربی، این نیروگاه خلیج‌فارس به دنبال رقابت با شرکت‌های هوش مصنوعی و ایجاد مدل‌های سفارشی برای عرب‌زبانان است. مقامات غربی مدت‌ها است که نسبت به انتقال فناوری رو به رشد بین متحدان سنتی خود در خلیج‌فارس و چین ابراز نگرانی کرده‌اند.

ایالات‌متحده الزامات مجوز صادرات را برای واحد‌های پردازش گرافیکی ساخته شده توسط انویدیا و «ای‌ام‌دی» (AMD) گسترش داده است و از دسترسی نهاد‌های چینی به تراشه‌های پیشرفته‌ای که در ساخت مدل‌های هوش مصنوعی مولد حیاتی هستند، جلوگیری می‌کند. اما دولت بایدن جلوی صادرات به خاورمیانه را نگرفته است.

بااین‌حال، افرادی که به دنبال به دست آوردن این تراشه‌ها هستند، معتقدند که محدود کردن همکاری چین، حیاتی است. یکی از افراد آگاه از این موضوع گفت: بسیاری از افراد نگرانی‌ خود را در مورد روابط چینی که ابررایانه‌ها را به خطر می‌اندازد، مطرح کرده‌اند. آن‌ها نمی‌خواهند دولت ایالات‌متحده را ناراحت کنند.

هوش مصنوعی به یکی از میدان‌های نبرد منطقه‌ای رقابت چین و آمریکا در خلیج‌فارس تبدیل شده است. ابوظبی نسخه جدیدی از مدل «فالکون» ( Falcon) خود را عرضه کرده که ادعا می‌شود بیش از دو برابر قدرتمندتر از «لاما ۲» (Meta's Llama ۲) است، که قبلاً به‌عنوان پیچیده‌ترین مدل متن‌باز شناخته می‌شد.

«جی ۴۲» (G ۴۲) یک شرکت تحت کنترل شیخ تهنون بن زاید آل نهیان، مشاور امنیت ملی امارات که با چین درزمینهٔ واکسن‌ها و آزمایش‌های آزمایشگاهی همکاری کرده است، همچنین یک مدل زبانی به زبان عربی منتشر کرده است.

مقامات ایالات‌متحده در حال گسترش تلاش‌ها برای جذب کشور‌های خلیج‌فارس از چین هستند، از جمله حمایت از کریدور ریلی و کشتیرانی که هند و اروپا را از طریق خاورمیانه به هم متصل می‌کند.

آخرین حرکت خلیج‌فارس در حوزه هوش مصنوعی در حالی صورت می‌گیرد که «تونی چان»، رئیس‌ کاوست، بر روی دسترسی خود به چین، از جمله امضای قرارداد‌هایی با دانشگاه‌های شنژن برای به اشتراک گذاشتن قابلیت‌های تحقیقاتی و تبادل استعداد، تمرکز می‌کند. او ماه گذشته در فارین پالیسی مقاله‌ای با عنوان «آمریکا نمی‌تواند جلوی ظهور چین را بگیرد» نوشت.

کاوست گفته است که تبادلات عربستان و چین در حال رونق است، همان‌طور که جمعیت رو به رشد دانشگاهیان چینی در دانشگاه شامل ۲۰ درصد دانشجویان، ۳۴ درصد از محققان فوق دکتری و ۹ درصد از اعضای هیئت‌علمی این موضوع را تایید می‌کند.

یکی از کارکنان کاوست گفت که دانشگاه‌های چین کارآموزان و دانشجویان راحت‌تری را ارائه می‌دهند که می‌توانستند کار‌های عادی را انجام دهند، از جمله آزمایش پردازنده‌های گرافیکی و غربال کردن داده‌ها.

ابتکار هوش مصنوعی در کاوست به رهبری دانشمند کامپیوتر آلمانی «یورگن اشمیدهابر»، در حال توسعه یک ابرکامپیوتر قدرتمندتر به نام شاهین ۳ است که قصد دارد ۲۰ برابر قدرت محاسباتی بیشتری نسبت به سیستم موجود خود ارائه دهد.

در پاسخ به سؤالاتی در مورد مدل زبانی جدید، کاوست پروژه ای‌سی‌ای جی‌پی‌تی را به‌عنوان یک پروژه تحقیقاتی فردی توسط یکی از اساتید توصیف کرد که بر روی ابررایانه کاوست شاهین ۲ اجرا نشده بود. چت‌بات به زبان‌های عربی، چینی و انگلیسی آموزش داده شده است.

کاوست گفت که با بسیاری از کشور‌ها در سراسر جهان روابط دارد و سرمایه‌گذاری‌های آن در جی‌پی‌یو‌ها بر اساس نیاز‌های جامعه دانشگاهی خود برای ارائه پروژه‌های مهم به کشور عربستان است. در مورد همکاری‌های تحقیقاتی، ابررایانه‌ها و سایر زیرساخت‌های محاسباتی ما بدون کنترل‌های سختگیرانه و مطابق بین‌المللی قابل دسترسی نیستند. 

این دانشگاه گفت که با شرکت «هیولت پاکارد» (Hewlett Packard Enterprise) برای تحویل سیستم شاهین ۳ قرارداد بسته است که این شرکت آمریکایی تراشه‌های انویدیا را برای آن انتخاب کرده است.

دانشگاه اضافه کرد که کاوست تراشه‌ها را مستقیماً از انویدیا نمی‌خرید. کاوست هنوز سفارش را دریافت نکرده است.

کاوست همچنین گفت که با مقررات کنترل صادرات ایالات‌متحده مطابقت دارد و یک چارچوب نظارتی برای رعایت مقررات حفاظتی دارد تا بتواند شاهین ۳ را عملیاتی کند.