تلاش ناسا برای درک سیاره‌ای رازآلود

به گزارش خبرنگار گروه ارتباطات و فناوری اطلاعات خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از ناسا، یافته‌های جدید سازمان هوانوردی و فضایی ایالات متحده آمریکا دانسته‌های قبلی در زمینه اصول شکل‌گیری سیارات را زیر سؤال می‌برد و نشان می‌دهد که شکل‌گیری سیارات بسیار پیچیده‌تر از آنچه که فکر می‌شد، هستند.

دانشمندان به‌تازگی از طریق داده‌هایی که توسط تلسکوپ‌ها و سایر ابزار‌های فضایی جمع‌آوری شده‌اند، اطلاعاتی درباره سیاره‌ای به اسم «8 خرس کوچک» (8 Ursae Minoris b) (سیاره غول‌پیکر گازی فراخورشیدی) کسب کرده‌اند. به دلیل وجود خصوصیات منحصربه‌فرد این سیاره، دانشمندان در حیرتند و معتقدند که این سیاره نباید در موقعیت فعلی خود باشد.

ما صد‌ها سیاره را می‌شناسیم که به دور ستاره‌های غول سرخ می‌چرخند. یکی از این سیاره‌ها ۸ Ursae Minoris b نام دارد که به دور ستاره‌ای و در مداری که فقط نیمی از فاصله زمین از خورشید است، می‌چرخد. این سیاره در سال ۲۰۱۵ توسط تیمی از ستاره‌شناسان کره‌ای کشف شد و اتحادیه بین‌المللی نجوم چهار سال بعد نام بلندترین رشته‌های کره یعنی بئکدو و «هالا» را به ترتیب روی ستاره و سیاره گذاشت.

نخستین چیزی‌ که به چشم می‌خورد، ابعاد بزرگ این سیاره است. اکتشافات و بررسی‌های صورت‌گرفته نشان می‌دهد که سیاره در حدود دو برابر اندازه هر سیاره‌ای در منظومه شمسی ماست. اینکه چگونه یک سیاره به این اندازه می‌تواند در یک مدار استوایی در فضا قرار گیرد، یکی از پرسش‌های مهم است.

ستاره هر سیاره‌ای را که به دور خود می‌چرخد، می‌بلعد و می‌شکافد. با این حال این سیاره در مداری ثابت و تقریباً دایره‌ای باقی مانده؛ کشف این وضعیت به ظاهر غیرممکن با تکیه بر اندازه‌گیری‌های دقیقی که ماهواره بررسی سیاره فراخورشیدی ناسا انجام داده نشان می‌دهد که شکل‌گیری سیاره و تخریب آن احتمالاً بسیار پیچیده‌تر و غیرقابل پیش‌بینی‌تر از آن چیزی است که بسیاری از دانشمندان ممکن است تصور کنند.

اکنون، دانشمندان هیچ توضیح قطعی از جنبه شکل‌گیری این سیاره ندارند. با این حال، یکی از فرضیات مورد بررسی این است که این سیاره ممکن است در یک سیستم خورشیدی دیگر شکل گرفته باشد و سپس به دلایلی ناشناخته به منظومه دیگری وارد شده باشد. 

به طور عجیب و غریب، این سیاره در نزدیکی یک ستاره دیگر در مدار قرار دارد. راهش دورتر است و در فاصله یک واحد نجومی از آن قرار گرفته است. نزدیکی نسبتاً غیرمعمول این سیاره به ستاره خود، توجه دانشمندان را به خود جلب کرده و اکنون فرضیه‌ای مطرح است که این سیاره لزوماً به دلیل فشار شدید از ستاره مجاورش، مداری مشابه یکی از قمر‌های بسیار بزرگ منشعب کرده است.

با این وجود تاکنون هیچ تحلیل دقیقی از جنبه شکل‌گیری این سیاره صورت نگرفته است. دانشمندان برای بررسی بیشتر و بدست آوردن اطلاعات دقیق‌تر، نیاز به ادامه تحقیقات دارند تا درک کنند ماجرا از چه قرار است.

 این کشف جدید نشان می‌دهد که هنوز درک کامل ما از کیهان بسیار ناقص است و هیچ چیزی در مورد فراوانی و تشکیل سیارات در سایر جوامع فضایی مطمئن نیست.

در نهایت با استفاده از داده‌های بیشتر و تحلیل‌های دقیق‌تر، دانشمندان امیدوارند تا روند شکل‌گیری و جنبش این سیاره را بیشتر متوجه شوند و امیدوارند این کشف جدید به درک ما از کیهان و سیستم‌های فضایی کمک کند و سوالات جدیدی را برانگیزاند که برای پاسخ به آن‌ها به مطالعات بیشتر نیاز است.

 در نمونه‌ایی که در مقاله اخیر محققان بررسی شده سیاره‌ایی در فاصله ۵۳۰ سال نوری از ستاره مرکز گردشش باید قاعدتا طبق آنچه که تا به امروز از قواعد تشکیل سیارات می‌دانیم در این ستاره جذب می‌شد و وجود نمی‌داشت. اما هنوز مستقل از این سیاره به چرخش خود ادامه می‌دهد.

مقاله‌ای که نتیجه بررسی ماهواره تس ناسا را توصیف می‌کند، در ژوئن سال جاری میلادی توسط یک تیم علمی بین‌المللی به سرپرستی مارک هون، ستاره‌شناس دانشگاه هاوایی، در مجله نیچر منتشر شد.