لاریجانی: ایجاد گفتمان بین رشته‌ای لازمه تحول در آموزش علوم پزشکی است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دکتر باقر لاریجانی، معاون آموزشی وزارت بهداشت در همایش «انسان جامعه و سلامت» که روز سه شنبه 21 اردیبهشت در دانشگاه قم برگزار شد، توسعه علوم بین‌رشته‌ای را از محورهای مهم برنامه‌های تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی و یکی از برنامه‌های معاونت آموزشی وزارت بهداشت اعلام کرد.

او توسعه آموزش را از مولفه‌های توسعه منابع انسانی و دستیابی به توسعه‌یافتگی در کشورها دانست و گفت: «با توجه به اهمیت آموزش بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، بیشترین سرمایه‌گذاری را برای این امر در نظر می‌گیرند.»

لاریجانی به اهمیت توسعه آموزش عالی در جوامع مختلف اشاره کرد و افزود: «نتایج مطالعات نشان می‌دهد که توسعه آموزش عالی در برخی کشورها، عامل ارتقای شاخص‌های توسعه یافتگی در آنها بوده است.»

او توسعه رشته‌های میان‌رشته‌ای را از مهمترین راهبردهای توسعه آموزش عالی دانست و افزود: «از جمله رسالت‌های مهم حوزه آموزش، پاسخگویی به نیازهای جامعه است و رشته‌مقاطع موجود قابلیت پاسخگویی لازم را ندارد. ضروری است با از میان برداشتن مرزهای دانش، زمینه لازم برای گسترش دامنه‌های دانش در حیطه‌های میان‌رشته‌ای فراهم شود.»

معاون آموزشی وزارت بهداشت به تجربیات کشورهای توسعه‌یافته در زمینه گسترش علوم بین‌رشته‌ای اشاره کرد و گفت: «بسیاری از دانشگاه‌های جهان، دانشکده‌های میان‌رشته‌ای راه‌اندازی کرده‌اند. در حالی که در ایران در این زمینه دانشکده فعال راه‌اندازی نشده است.»

او گفت: «موضوع اصلی در رشته‌های علوم‌پزشکی انسان است و بی‌شک نمی‌توان با نگاه تک‌بعدی در این حوزه گام برداشت. مسائل علوم‌پزشکی با علوم‌انسانی و جامعه‌شناسی عجین است و در این حیطه باید با رویکردی جامع و توجه ویژه به انسان‌شناسی و معرفت نفس حرکت کرد.»

لاریجانی بر لزوم توجه به حیطه‌های میان رشته‌ای برای توسعه آموزش عالی در حیطه سلامت تاکید کرد و گفت: «حوزه آموزش وزارت بهداشت، در دوره جدید مدیریت به مقوله توسعه میان‌رشته‌ای‌ها، با جدیت پرداخته و یکی از 12 سیاست کلی برنامه جامع آموزش عالی سلامت در دولت تدبیر و امید به این امر مهم اختصاص یافته است.»

او افزود: «وجود نقشه راهی روشن برای توسعه آموزش علوم پزشکی لازم است. در راستای اجرای برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی که مبنای کار آموزش علوم پزشکی کشور در این دوره است، 47 مأموریت ویژه به دانشگاه‌ها و مناطق آمایشی مختلف واسپاری شده که از این تعداد بیش از 30 مأموریت، مرتبط با حیطه‌های میان‌رشته‌‌ای است.»

معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: «در 2 مطالعه آینده‌نگاری شناسایی و توسعه رشته مقاطع جدید در وزارت بهداشت حدود 350 رشته مقطع جدید شناسایی شده که بیش از 80% آنها رویکردی میان‌رشته‌ای دارند.»

او به تاثیر و تاثر مسائل اجتماعی و سلامت اشاره کرد و افزود: «شیوه زندگی و مسائل مبتلا به جوامع نیز به سمتی پیش می‌روند که به نظر می‌رسد مسیر توسعه علوم پزشکی در آینده، مسیر میان‌رشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای است و حرکت‌هایی که در این حوزه صورت گرفته از جمله طب اورژانس و پزشکی خانواده نشان دهنده توجه ویژه به مسائل اجتماعی در سلامت است.»

معاون آموزشی وزارت بهداشت سلامت و علوم انسانی را از مهمترین حیطه‌ها در علوم میان رشته‌ای دانست و افزود: «برخی مسائل نظام سلامت، فراتر از حیطه علوم پزشکی است و برای توانمندسازی سرمایه انسانی این حوزه ضروری است به مباحث علوم انسانی و ترجمان آن در ارائه خدمات توجه ویژه شود.»

او گفت: «با وجود اهمیت توسعه رشته‌های میان‌رشته‌ای باید توجه شود که این توسعه بر مبنای مطالعات علمی و مبتنی بر شواهد انجام شود. به عبارت دیگر نباید اجازه داد تا هر مسأله و مفهومی به نام میان‌رشته‌ای، وارد دایره دانش شود و این مقوله از مجرای جهاد علمی و توجه به اصول اساسی پژوهش و تحقیق امکان‌پذیر است.»

معاون آموزشی وزارت بهداشت افزود: «توجه به انسان با ابعاد مختلف و جامعه مسائل مهمی است که باید با وسعت نظر در حوزه علوم پزشکی به آن توجه نمود و نگاه بین‌رشته‌ای در این امر نقش مهمی دارد.»

لاریجانی گفت: «در بسیاری از رشته‌های موجود مانند بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی و اخلاق پزشکی و فلسفه پزشکی نگاه بین‌رشته‌ای نهفته است. باید با نگاهی عمیق‌تر گسترش این رشته‌ها را تضمین کنیم.»

او افزود: «رویکرد جامع و در عین حال توجه به رشته‌های تخصصی و فوق‌تخصصی در علوم پزشکی لازم است و باید با تلفیقی از رویکرد جامع و رویکرد بین‌رشته‌ای دیدی وسیع‌تر در حوزه علوم پزشکی ایجاد شود و این موضوع همزمان با گسترش تخصص‌های مختلف در این حیطه پیش رود.»

معاون آموزشی وزارت بهداشت آمادگی حوزه معاونت آموزشی وزارت بهداشت، برای حمایت از توسعه خیطه‌های میان‌رشته‌ای با رعایت اصول علمی را در راستای برنامه‌های تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی اعلام کرد.

او تسهیل در بررسی و تصویب کوریکولومهای مرتبط، جذب و به کارگیری اعضای هیات علمی متخصص، صدور مجوز راه‌اندازی دانشکده و مرکز تحقیقاتی مرتبط و تأمین منابع و رفرنس‌های علمی را از جمله این حمایت‌ها دانست و ابراز امیدواری کرد از طریق همکاری مشترک جوامع دانشگاهی در رشته‌های مختلف شاهد توسعه علوم بین رشته‌ای با رویکرد ویژه به انسان و کرامت انسانی در نظام سلامت باشیم.