پیشنهادهای جلیلی به آمریکایی‌ها در استانبول چه بود؟

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا ،‌این استاد دانشگاه افزود: در این پیشنهاد تمام امتیازاتی که آقای روحانی در مساله برجام به غربی‌ها داد وجود داشت و حتی بیشتر از آن هم وجود داشت.

این پیشنهاد در مذاکرات استانبول و توسط آقای سعید جلیلی رئیس تیم مذاکره کننده وقت مطرح شد. به آمریکایی‌ها پیشنهاد می‌شود ایران در برابر برداشتن تحریم‌ها حاضر است سطح غنی‌سازی خود را تا ۴ درصد کاهش بدهد و برخی از مراکز هسته‌ای خود را تعطیل کند و یا به حالت نیمه تعطیل دربیاورد. با این وجود این پیشنهاد مورد قبول آمریکا قرار نمی‌گیرد. درباره دلایل پذیرفته نشدن پیشنهاد جلیلی نیز تفسیرهای متفاوتی وجود دارد که جای بحث و تامل دارد.

احمدی‌نژاد که از مدیریت اقتصاد کشور ناتوان و ناامید شده بود به یک باره با تحریم‌های گسترده بین‌المللی مواجه می‌شود. این مساله دولت دهم را در تنگنا و شرایط سختی قرار داده بود. در چنین شرایطی اتاق فکر دولت‌های نهم و دهم تصمیم می‌گیرد راه‌حل‌های برون رفت از بحران را بررسی کند. در نتیجه راه‌حل‌های مختلفی و از جمله دور زدن تحریم‌ها در دستور کار دولت احمدی‌نژاد قرار می‌گیرد. یکی دیگر از این راه‌حل‌ها پیشنهاد به کشورهای۱+۵توسط سعید جلیلی در مذاکرات بوده است.

به همین دلیل جلیلی از طرف دولت احمدی‌نژاد به کشورهای غربی در استانبول پیشنهاد می‌کند که ایران حاضر است در سیاست‌های هسته‌ای خود بازنگری به وجود بیاورد تا تحریم‌های بین‌المللی از بین برود. کشورهای غربی حاضر نبودند با ‌دولت احمدی نژاد توافق کنند.

به همین دلیل منتظر بودند تا دولت بعدی در ایران بر سرکار بیاید تا دست به چنین توافقی بزنند. در آن مقطع زمانی کشورهای غربی هنوز نمی‌دانستند پس از احمدی‌نژاد چه کسی در ایران به قدرت خواهد رسید. با این حال امیدوار بودند شخصی در ایران به قدرت برسد که مشی معتدل‌تری داشته باشد. دولت دهم در مذاکرات استانبول ماه‌های آخر خود را سپری می‌کرد.

دولت‌های غربی نیز از این مساله آگاهی داشتند به همین دلیل اجازه دادند دوران ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد به پایان برسد و سپس حاضر شدند با ایران مذاکره و سپس توافق کنند. تصویری که احمدی‌نژاد از ایران در بین افکار عمومی جهان ساخته بود اجازه نمی‌داد کشورهای غربی به وی و دولتش اعتماد کنند. به نظر من در شرایط کنونی رفع کامل تحریم‌ها با بازیگری آمریکا حداقل پنج سال به طول می‌انجامد.

رفت و آمدهای کشورهای آسیای جنوب شرقی به ایران نشان‌دهنده این مساله است که تحریم ایران نه تنها برای کشورهای غربی بلکه برای کشورهای جنوب شرقی آسیا نیز مشکل آفرین بوده و این کشورها تمایلی به ادامه تحریم‌های ایران ندارند. از سوی دیگر ادامه مذاکرات و تغییر دولت در ایالات متحده آمریکا تا حدود زیادی افق روابط ایران با کشورهای غربی را مشخص خواهد کرد.