باید انتظار تحقیقات بلندمدت با اهداف طولانی را از دانشگاه داشت

مهدی پورفتح، مدیرکل سابق پژوهش‌های کاربردی و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا درباره نقش کمرنگ دانشگاه‌ها در رفع مسائل کشور گفت: برای حل نیاز‌های جامعه در ابتدا باید کارکرد درست دانشگاه را تعریف کنیم. 

وی افزود: تربیت نیروی انسانی به عنوان فرد متخصص مهم‌ترین وظیفه دانشگاه‌ها در تمام کشور‌های پیشرفته است. تربیت این نیرو‌ها بایستی توسط متخصصان ماهر صورت گیرد و طبیعتا دانشگاه محل تجمیع این افراد خبره است؛ بنابراین این موضوع فرصتی ایجاد می‌کند تا علاوه بر اینکه از توانمندی آموزشی و پژوهشی استادان استفاده می‌کنیم از تجربه آن‌ها هم بهره ببریم. 

پورفتح تصریح کرد: درباره اینکه آموزش این افراد تا چه میزان می‌تواند تاثیرگذار باشد باید به چند نکته توجه کرد، اغلب دانشگاه‌ها راه حل‌های اصولی و حرفه‌ای در دراز مدت ارائه می‌دهند و از دانشگاه نباید انتظار حل مسائل به صورت زودهنگام و ضربتی را داشته باشیم. راه‌حل‌های کوتاه مدت اغلب چالش‌های جدید و بعضا مشکلات جدی‌تر را ایجاد می‌کنند، در نتیجه این راهکار‌ها با نگاه علمی و بلند مدتی که در دانشگاه هاست خیلی سازگار نیستند.

مدیرکل سابق پژوهش‌های کاربردی دانشگاه تهران با بیان اینکه از دانشگاه می‌توانیم انتظار تحقیقات بلندمدت با اهداف طولانی داشته باشیم، تاکید کرد: اگر دانش یا فناوری وجود نداشته باشد دانشگاه‌ها می‌توانند در طول چندین سال یا حتی دهه‌هایی آن را توسعه دهند. به عنوان مثال در آمریکا وزارت دفاع آمریکا که نیازمند دانش و فن آوری‌های نوظهور هستند، پژوهش‌های مرتبط با موضوعات مد نظر خود را در طول سال‌های مدیدی در دانشگاه‌ها انجام می‌دهد و پس از بلوغ آن دانش را در اختیار شرکت‌های بزرگ و با فن آوری بالا قرار می‌دهد تا آن را تبدیل به محصول و یا تجاری سازی کنند.

پورفتح اضافه کرد: این موضوع در حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی هم به همین منوال خواهد بود. اگر می‌خواهیم کشوری صنعتی شود یا چالش‌های اقتصادی را ریشه کن کنیم نیازمند راهکار‌های اصولی مبتنی بر علم هستیم. نگاه‌ها و برنامه‌های باید بلند مدت باشد تا زیرساخت‌ها و چارچوب‌های اجتماعی، آموزشی، فرهنگی اقتصادی و صنعتی به درستی توسعه یابند. 

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه بخشی از انتقاداتی که به دانشگاه‌ها صورت می‌گیرد به علت مشکلات دیگر در اکوسیستم اقتصادی کشوراست. 

پورفتح به حوزه میکروالکترونیک به عنوان یک نیازمندی جدی و استراتژیک در سطح دنیا اشاره نمود و تاکید کرد: به علت عدم سرمایه گذاری کلان در این رشته بسیاری از دانش آموختگان ممتاز این حوزه اکنون در ایران نیستند و مهاجرت کرده اند که البته در خارج از کشور اغلب این افراد بسیار موفق هم هستند. به اهمیت حوزه میکروالکترونیک واقف بوده اند، ولی کم توجهی در برنامه ریزی کلان کشور باعث عدم حصول پیشرفت کافی و در نهایت مهاجرت نخبگان این حوزه شده است. 

پورفتح با اشاره به حوزه‌های بین رشته‌ای اظهار کرد: رشته‌ها همانند ستون‌های یک ساختمان هستند و حوزه‌های میان رشته‌ای همانند آجر‌هایی هستند که در میان این ستون‌ها قرار می‌گیرند، عموما تربیت متخصصان در دانشکده‌ها و فعالیت‌های میان رشته‌ای در موسسات پژوهشی صورت می‌گیرد. 

** لزوم بازنگری میان رشته ای‌ها متناسب با نیاز‌های جامعه

وی افزود: در واقع موسسات پژوهشی محل مناسبی برای گفتمان و هم افزایی افرادی از حوزه‌های مختلف است، البته بایستی توجه کرد حوزه‌های میان رشته‌ای که عموما بر اساس نیازمندی‌های جوامع ایجاد می‌شوند باید پس از مدتی مورد بازبینی و بروز رسانی واقع شوند. 

مدیرکل سابق پژوهش‌های کاربردی دانشگاه تهران اظهار کرد: لازم است نظر نخبگان دانشگاه‌ها در برنامه‌های بلندمدت کشور جدی‌تر دیده شود تا به نتایج مناسب تری دست یابیم.

انتهای پیام/

نادیا عابد