سخنگوی انجمن تولید‌کنندگان لوازم خانگی: دلیل رشد برندهای خارجی در بازار ایران هجمه تبلیغاتی است/ شرکت‌های مادر خارجی اجازه ورود تکنولوژی خود به ایران را نمی‌دهند

هرچند بارها تاکید شده است که سیاست‌ها مبنی بر این است که سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به صورت شراکتی فعالیت خود را آغاز کنند، همچنان تولدکنندگان داخلی نگرانی‌هایی دارند.

از جمله به نظر می‌رسد، این روزها رکود حاکم بر بخش لوازم خانگی که پیش از این برای رفع آن پای طرح کارت اعتباری خرید کالای ایرانی به میان آمده بود نیز به دست فراموشی سپرده شده است.

حمیدرضا غزنوی، سخنگوی انجمن تولید‌کنندگان لوازم خانگی، در این باره با خبرنگار گروه اقتصادی آنا گفت‌وگو کرده است که در ادامه می‌خوانید.

با توجه به وضع موجود و تلاش دولت برای سرمایه‌گذاری خارجی در کشور آیا صنعت لوازم خانگی نیز به ورود سرمایه نیاز دارد؟

سرمایه‌گذاری در زمینه صنعت لوازم خانگی قبلاً اتفاق افتاده است اما متاسفانه اکنون کارخانه‌های تولید لوازم خانگی با 30 درصد از ظرفیت خود کار می‌کنند. اگر آنها با صد درصد ظرفیت خود فعالیت کنند با توجه به رکود موجود دیگر بازار کشش نخواهد داشت، همچنین بین 60 تا 70 درصد بازار لوازم خانگی ما در دست خارجی‌هاست.

موارد ذکر شده نشان می‌دهد که مشکل این صنعت سرمایه‌گذاری نیست.

اگر سرمایه‌گذاران خارجی قصد شراکت با تولیدکنندگان ایرانی را داشته باشند، اتفاق خوبی رخ خواهد داد زیرا تکنولوژی روز این صنایع در دسترس قرار خواهد گرفت اما باید ذکر کرد که در صنعت لوازم خانگی دوران واکسیناسیون، رشد و دستیابی به تکنولوژی روز دنیا سپری شده است.

اکنون در این عرصه ما به جایگاهی رسیده‌ایم که محصولات لوازم خانگی ایران با برندهای خارجی رقابت می‌کنند بنابراین این موضوع که خارجی‌ها در بخش لوازم خانگی ایران سرمایه‌گذاری کنند، غیرمنطقی به نظر می‌رسد.

اگر سرمایه‌گذاران خارجی با سرمایه‌گذاران داخلی شریک شوند، اتفاق خوشایندی در راه خواهد بود و در این راستا، سرمایه‌گذاران ایرانی نیز می‌توانند در کشورهای دیگر سرمایه‌گذاری کنند.

اما اگر به بهانه رشد و ارتقای کیفیت سرمایه‌گذار خارجی وارد کشور شود به تولیدکنندگان داخلی صدمه وارد خواهد شد.

تولیدکنندگان ایرانی در زمان جنگ و تحریم‌ها کنار دولت‌ها بودند و نگذاشتند تا بازار یک ذره هم از جنس خالی شود بنابراین اکنون نباید چشم‌ها را ببندیم و به تولیدکننده ایرانی پشت کنیم.

اگر سرمایه‌گذاران خارجی بدون برنامه وارد شوند این همه سرمایه‌گذاری که انجام شده و این همه منابع کشور که صرف این کار شده و همچنین این همه واحد‌های تحقیق و توسعه باید چه کاری انجام دهند؟

بنا به گفته‌های شما اکنون تولیدات داخلی با برند‌های خارجی رقابت می‌کنند؛ پس دلیل اینکه افراد به سمت خرید محصولات خارجی تمایل دارند و تولدکنندگان ما با رکود در بازار دست و پنجه نرم می‌کنند، چیست؟

در برخی از لوازم خانگی، محصولات خارجی قدرت رقابت با محصولات ایرانی را ندارند که از جمله آنها می‌توان به اجاق گاز اشاره کرد.

به عنوان مثال اگر ظرفیت بازار ما در فروش اجاق گاز در سال یک میلیون است، از این تعداد حداکثر 50 هزار اجاق گاز با برند خارجی در بازار به فروش می‌رسد.

در واقع تولیدکنندگان ایرانی در زمینه اجاق گاز خوب کار کرده‌اند و مردم نیز استقبال خوبی داشتند که پول کسب‌شده از این طریق برای تحقیق، توسعه و طراحی خرج شده است.

همچنین در زمینه یخچال‌های ساید بای ساید نیز پیشرفت مناسبی داشته‌ایم و تکنولوژی تولید این محصول که تنها در چند کشور محدود وجود دارد در ایران نیز هست و می‌توانند با محصولات مشابه خارجی رقابت کنند.

در ماشین‌های لباسشویی نیز برخی مدل‌ها در کارخانه‌های ایران وجود دارند که با شرایط بومی ایران هماهنگی دارند و همتای این مدل‌ها در شرکت‌های خارجی نیست و

با این حال به نظر می‌رسد، یکی از دلایل اینکه برندهای لوازم خانگی خارجی توانستند در بازار ایران رشد کنند، هجمه تبلیغاتی است و همچنین دور زدن قانون و استفاده از خلع‌های قانونی نیز باعث شده است تا قیمت‌های این محصولات کاهش یابد و تولیدات داخلی نتوانند از این نظر با آنها رقابت کنند.

به عنوان مثال، آنها محصولات خود را به صورت قطعه‌قطعه وارد کشور می‌کنند، اینجا محصول اصلی را با مونتاژ این قطعات به‌دست می‌آورند، همچنین این قطعات از طریق کارت بازرگانی افراد محتلف وارد کشور می‌شود بنابراین نه مالیات می‌پردازند و نه حقوق ورودی و اینگونه توانسته‌اند 70 تا 80 درصد قیمت محصولات خود را کاهش دهند.

چندی پیش با هماهنگی سازمان حمایت از مصرف‌کننده دو برند خارجی که در ایران در حال فعالیت هستند، قیمت محصولات خود را افزایش داده‌اند. آیا این موضوع باعث نمی‌شود که محصولات ایرانی راحت‌تر بتوانند بازار را به دست بگیرند؟

خیر. متاسفانه یک رویه در ایران وجود دارد که محصولات خارجی زمانی که قیمت محصولات خود را افزایش می‌دهند، مردم از افزایش قیمت‌ آنها می‌ترسند و زودتر برای خرید این محصولات اقدام می‌کنند.

پیشنهاد شما برای رفع این موانع از سر راه تولید داخلی چیست؟

یکی از مواردی که باید به آن پرداخته شود این است که درباره لوازم خانگی، فصلی اختصاصی در کتاب مقررات صادرات و واردت ایجاد شود و مورد دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد این است که شرکت‌های وارد‌کننده مشخص شوند و تنها با یک کارت بازرگانی کالاهای خود را وارد کنند.

در واقع تولید داخلی، تولیدی است که تکنولوژی آن بومی‌سازی شده باشد و اگر قرار باشد، سرمایه گذاری خارجی در ایران صورت بگیرد حتماً باید در کنار یک همتای ایرانی باشد تا تکنولوژی لازم وارد ایران شود نه اینکه قطعات آن وارد ایرانو در داخل کشور مونتاژ شود، سپس در صورت بروز هرگونه مشکلی کار را رها کرده و به راحتی بروند.

اکنون نمایندگی‌های شرکت‌هایی مانند سامسونگ و ال جی هیچ کدام تکنولوژی خود را وارد ایران نکرده‌اند. این سیاست شرکت‌های مادر آنها است که اجازه نمی‌دهد یک سر سوزن تکنولوژیشان وارد ایران شود. در واقع این موضوع دانش فنی آنها است و ورودش به کشوری دیگر به ضرر آنها خواهد بود.

با توجه به مطالب یادشده است که می‌گوییم سرمایه‌گذاران خارجی برای ورود تکنولوژی وارد ایران نمی‌شوند زیرا این موضوع به نفعشان نیست و درصورتی هم که قصد این کار را داشته باشد باید یک سری اتفاقات قبل از آن صورت گیرد.

متاسفانه دو برند خارجی که در ایران فعالیت می‌کنند در سال 2016 معادل 680 میلیارد تومان بودجه تبلیغاتی داشته‌اند و این باعث می‌شود، تولیدات داخلی توان رقابت با آنها را نداشته باشند.

این بودجه تبلیغاتی از کجا تامین می‌شود؟

نصف این بودجه از شرکت مادر این برندها در کره و نصف دیگر آن از طریق نمایندگی آنها در ایران تامین می‌شود.

از آنجا که این مونتاژکارانی که در ایران فعالیت می‌کنند، هیچ پول دیگری غیر از تبلیغات برای سرمایه‌گذاری، تحقیق و توسعه خرج نمی‌کنند، هرچه از فروش خود به دست می‌آورند، سود است و می‌توانند زمان زیادی صرف تبلیغات کنند و مردم را تحت تاثیر خود قرار دهند.

گفت‌وگو: نیلوفر جمالی