اهمیت خاک در زندگی چیست؟ / افزایش آلودگی خاک امنیت غذایی را به خطر می‌اندازد / زباله‌های الکترونیک؛ تهدید نوظهور برای خاک/گزارش

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، خاک یکی از مهم‌ترین منابع طبیعی و جزء اجزای مهم اکوسیستم است. خاک یکی از زیرساخت‌های اصلی برای تولید محصولات غذایی است. انسان‌ها با استفاده از کشت گیاهان می‌توانند برای خوراک، فیبر و سوخت از این منبع با ارزش استفاده کنند. این منبع یک اکوسیستم غنی و پیچیده است و در آن می‌توان مجموعه‌ای از تنوع زیستی را به‌خوبی مشاهده کرد. خاک در زندگی انسان و همچنین امنیت غذایی کاربرد بسیار گسترده‌ای دارد. در واقع انسان‌ها با ویران کردن خاک نسل بشریت را نیز نابود می‌کنند. خاک برای رفاه و زندگی مردم بسیار حائز اهمیت است، اما انسان‌ها در سراسر جهان با فعالیت‌های خطرآفرین خود برای خاک یک تهدید جدی محسوب می‌شوند. در این گزارش به اهمیت خاک، رابطه انسان با خاک و همچنین امنیت غذایی می‌پردازیم.

خاک همچون فیلتر برای آلاینده‌ها عمل می‌کند

خاک به عنوان پوست شکننده زمین شناخته می‌شود. پویایی زمین از تعامل اجزای مختلف خاک از جمله مواد معدنی، مواد آلی و موجودات زنده است. ترکیب و خواص خاک به دلیل تعامل مداوم اجزا با یکدیگر دائما در حال تغیر و تحول است. خاک نوعی مخلوط ناهمگن است که از اجزای مختلف تشکیل شده است. بسیاری از ذرات خاک با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شود و این دانه‌ها را بسته به اندازه آن‌ها در طبقه‌بندی‌های مختلف قرار می‌دهند.

۹۰ درصد از اجزای خاک به دلیل این‌که از ذرات متفاوتی تشکیل شده است با چشم قابل دیدن است و بخشی از آن را که نمی‌توان دید به خرده‌سنگ تبدیل شده است. یکی از مواد آلی خاک «هوموس» است. این مواد آلی بیش‌تر مواد مغذی خود را از گیاهان دریافت می‌کنند. وجود این مواد آلی در خاک بسیار مهم است، زیرا مقدار هوموس در خاک، ظرفیت خاک را برای باروری آن تعیین می‌کند. هوموس یک ماده بیوشیمیایی است که در لایه‌های تیره خاک یافت می‌شود. همچنین به بقایای تجزیه‌شده گیاهان و جانوران هوموس می‌گویند.

ساختار، عمق، بافت و باروری خاک در سراسر جهان با یکدیگر متفاوت است. این تفاوت‌ها به معنای این است که خاک‌ها طیف گسترده‌ای از مزایای زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی را به جوامع انسانی ارائه می‌دهند. تقاضای جهانی برای تولید محصولات کشاورزی افزایش پیدا کرده است. زمین‌های کشاورزی تقریبا ۴۰ درصد از سیاره زمین را نیز پوشش می‌دهند.

خاک برای آلاینده‌ها مانند یک فیلتر عمل می‌کند، اما زمانی‌که ظرفیت آلاینده‌ها فراتر از حد معمول برود، آن‌ها می‌توانند به محیط زیست و زنجیره غذایی ورود پیدا کنند. این امر برای محصولات زراعی بسیار خطرآفرین است و امنیت غذایی را به‌شدت تضعیف می‌کند. فعالیت‌های انسانی یکی از عوامل اصلی آلودگی خاک هستند.

بیشتر بخوانید:

باکتری‌های مهندسی‌شده جایگزین کودهای کشاورزی می‌شوند

هوش مصنوعی، همگام با بشر تا ریشه‌کن کردن آفات/ فناوری به یاری کشاورزان می‌شتابد

غذای ایمن با حفظ خاک سالم

زباله‌های پلاستیکی و الکترونیکی، فاضلاب تصفیه‌نشده و هزاران ماده شیمیایی که به صورت تجاری در مقیاس‌های بزرگ تولید می‌شوند، از عوامل اصلی برای آلودگی خاک به شمار می‌روند. همچنین این عوامل راه را برای ورود آلاینده‌ها به زنجیره غذایی باز می‌کند. این آلاینده‌ها خطرات بسیار جدی برای سلامت و رفاه انسان‌ها به همراه دارند. یکی از مدیران در مراسم روز جهانی خاک در رم گفت: تقریبا ۳۳ درصد از تمامی خاک‌ها در سراسر جهان در حال تخریب هستند. خاک‌ها با سرعت نگران‌کننده‌ای در حال فرسایش هستند. در این مراسم مدیران محیط زیست خواستار حمایت بیش‌تر و افزایش سرمایه‌گذاری برای حفظ خاک‌های سالم شدند. حفظ خاک سالم به اطمینان از غذاهای ایمن و مغذی کمک بزرگی می‌کند. همچنین وی افزود: برای دستیابی به اهداف توسعه محصولات غذایی ایمن به حفظ خاک سالم نیاز داریم. محققان به دنبال راه‌حل‌هایی برای جلوگیری از آلودگی خاک هستند. در بعضی از شهرها برای جلوگیری از آلودگی خاک تا ۸۰ درصد از زباله‌های تولیدشده که وارد خاک می‌شود را نیز بازیافت می‌کنند.

بیشتر بخوانید:

خاک به‌سرعت در حال تخریب است/ هشداری جدی برای جهان

مقابله با گرد و غبار با فناوری‌های نوین/خشکسالی، واقعیتی که جهان را دچار چالش می‌کند

با افزایش سرعت پیشرفت تکنولوژی، زباله‌های الکترونیکی به عنوان یک تهدید نوظهور برای خاک در نظر گرفته شده است. زباله‌های الکترونیکی سالیانه به میزان ۵۰ میلیون تن تولید می‌شود که این موضوع یکی از سریع‌ترین مشکلات آلودگی جهان است که تأثیر به‌سزایی در خاک دارد. مردم برای جلوگیری از این اتفاق وحشتناک به جای دور انداختن وسایل قدیمی باید آن‌ها را اهدا یا بازیافت کنند.

مواد شیمیایی کشاورزی می‌تواند به تأمین تقاضای فزآینده جهان برای تولید غذا کمک کند، اما عواملی از جمله آلودگی خاک و اکوسیستم‌های کشاورزی تخریب‌شده را به جا می‌گذارد. محققان در مطالعات جدید یافتند که تقریبا ۶۰ درصد از خاک‌های کشاورزی در ۱۱ کشور اروپایی حاوی بقایای آفت‌کش‌های متعدد هستند. همچنین می‌گویند؛ یک سوم از پلاستیک تولیدشده در سطح جهان با ذرات پلاستیکی موجود در خاک باعث آلودگی خاک می‌شود و در نهایت وارد زنجیره غذایی و محیط می‌شود. افراد می‌توانند با استفاده صحیح از بطری‌های پلاستیکی و بازیافت آن‌ها در حل مشکلات آلودگی خاک و در نهایت امنیت غذایی نقش مهمی ایفا کنند.

انتهای پیام/۳۰۰۴/