قیمت ۴۵ میلیون تومانی زعفران غیرواقعی است/ مافیای زعفران در حال نابودی است

سید علی حسینی/ به گزارش خبرنگار کشاورزی،صنعت تعاون گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، زمانی که نام زعفران بر زبان‌ها جاری می شود همه به یاد خطه خراسان می‌افتند اما امروزه زعفران تنها در خراسان تولید نمی شود بلکه در بسیاری از استان‌های کشور این محصول کشت می‌شود.

در حال حاضر ایران ۹۲ درصد زعفران بازارهای جهان را تامین می کند اما نه تنها تعیین کننده قیمت نهایی زعفران نیست بلکه زعفران ایران نیز به نام کشورهای دیگر بسته‌بندی و به بازار عرضه می‌شود. در واقع بازار زعفران به نام ایران و به کام سایر کشورها است.

بر اساس آخرین آمار اعلام شده ۸۷ درصد زعفران ایران به صورت خام صادر می‌شود و تنها ۱۳ درصد از آن با بسته بندی و برند سازی به بازارها عرضه می شود. به عقیده فعالان این بازار تولید زعفران به نسبت سال‌های گذشته روند کاهشی داشته که بخشی از این کاهش به دلیل خشکسالی، کاهش بارندگی و بخش بسیار مهمی از آن به این دلیل است که تولید زعفران با توجه به بازار نابسامان آن برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد.

از طرفی موضوع تحریم بر صادرات زعفران به عنوان یک کالای استراتژیک تاثیر مستقیمی گذاشته و با توجه به نبود بسته‌بندی مناسب برای این محصول باعث شده تا زعفران ایران در بازارهای جهانی با برند دیگر کشورها عرضه شود.

برای بررسی تولید و بازار زعفران گفت‌وگویی با علی حسینی عضو شورای ملی زعفران انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

مافیا زعفران در حال نابودی است

آنا: شرایط بازار زعفران در حال حاضر به چه صورت است؟

حسینی:بازار زعفران امسال به شرایط مطلوبی رسیده و ضرر و زیان‌هایی که سال‌های اخیر بر تولیدکنندگان وارد شده درحال جبران است.

رکودی که طی چندین سال اخیر بر بازار حاکم بود موجب شده تا کشاورزان توجیهی برای تولید نداشته باشد و با توجه به افزایش هزینه‌های کاشت، برداشت و سایر هزینه‌ها همچنین خشکسالی‌های سال‌های گذشته موجب می‌شد تا کشاورزان تمایلی به کاشت نداشته باشند اما در حال حاضر با توجه به ثبات بازار و بهبود شرایط کاشت شاهد رونق بازار زعفران هستیم.

با توجه به اینکه ما تنها تولید و صادر کننده زعفران در جهان نیستیم باید اقدامات لازم جهت رشد و رونق این بازار را در نظر بگیریم تا شاهد رکود مجدد در این بازار نباشیم و در تولید و صادرات زعفران هوشمندانه عمل کنیم چراکه با توجه به واقعی شدن قیمت زعفران دست مافیا در این بازار باز خواهد شد و موضوع جالب اینجاست که خود مافیا به دنبال مافیا در این بازار می گردد.

با توجه به شرایط فعلی بازار به نظر می رسد مافیا تا حد بسیار زیادی از بین برود، شاهد شرایط مطلوب برای بازار زعفران خواهیم بود امیدواریم بهبود بازار به نفع کشاورزان و تولیدکنندگان باشد؛ چرا که کشاورزان خرده مالک در استان خراسان جنوبی و رضوی بسیار زیاد هستند و این افراد باید دلگرم شوند تا اقدام به تولید این محصول استراتژیک نمایند و امیدوار به آینده باشند.

آنا: قیمت هر کیلو زعفران در حال حاضر چقدر است؟ آیا رقم هر کیلو ۴۵ میلیون تومان برای این محصول صحت دارد؟

حسینی: در حال حاضر زعفران نرخ ثابتی ندارد،هر نرخی برای زعفران اعلام کنیم ممکن است موجب دستاویز دلالان و مافیای بازار شود. تعیین نرخ ۴۵ میلیون تومان برای هر کیلو زعفران غیرواقعی است چرا که نرخ این محصول را باید با عرضه و تقاضا واقعی مشخص کرد و انتخاب استراتژی، نفروختن برای گران‌تر شدن زعفران در ماه‌های آتی اشتباه است و این امر موجب بی‌ثباتی در بازار عرضه و تقاضای زعفران می‌شود.

کف قیمتی که از سوی وزارت جهاد کشاورزی و تعاون روستایی برای برداشت زعفران در ابتدای فصل تعیین شده مبلغ ۲۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است و رقمی بالاتر از این برای خرید و فروش زعفران بازارگردانی است هرچند که هر رقمی بالاتر از نرخ تعیین شده به معنای عرضه و تقاضای واقعی در بازار است و باید معاملات بازار زعفران به صورت هوشمندانه مدیریت شود.

آنا: شرایط تولیدکنندگان زعفران در حال حاضر به چه صورت است؟

حسینی: در هر هکتار زمین کشاورزی باید حداقل ۵ تا ۸ کیلو زعفران تولید شود تا برای کشاورز توجیه اقتصادی بر اساس تعیین نرخ اعلام شده از سوی دولت داشته باشد.اگر به هر دلیلی خشکسالی، کمبود آب، عدم آموزش، آفت و عدم تیمار کردن مزارع به وجود بیاید و تولید زعفران از ۵ کیلو به دو کیلو در هکتار برسد نباید انتظار فروش این مقدار را با رقم بالا داشت چرا که در این صورت تعادل بازار از بین خواهد رفت.

حمایتی از سوی دولت نسبت به کشاورزان صورت نمی‌گیرد

آنا: آیا حمایتی از سوی دولت نسبت به زعفران‌کاران صورت می‌گیرد؟

حسینی: حمایتی از سوی دولت از کشاورزان صورت نمی‌گیرد و حمایت تنها نباید از کشاورزان بلکه باید مصرف کننده نیز صورت بگیرد. حمایت باید به صورتی باشد تا آموزش صحیح تولید فرآوری و بهبود کیفیت زعفران انجام شود تا کاشت زعفران برای کشاورزان توجیه اقتصادی داشته باشد و درآمد کشاورزان افزایش یابد تا به درآمد مورد نظر آنها برسد که در حال حاضر این اقدامات در جهت حمایت از کشاورزان صورت نمی گیرد.

حمایت به معنی آن نیست که بگوییم اگر کشاورزان تولید کمی داشت می‌توانند آن را با قیمت بالا به دست مصرف کننده برساند، نباید استراتژی بلندمدت برای نفروختن و گران تر شدن زعفران در آینده صورت گیرد.

بیشتر بخوانید:

هنگ‌کنگ بزرگ‌ترین خریدار زعفران ایرانی

معنای واقعی حمایت از کشاورزان این است که با تولید صحیح، عملکرد بالا، رونق به تولید، رفع مشکلات، یارانه دادن سوخت و حمل و نقل برای کشاورزان بتوانند هزینه‌های تولید را کاهش دهند تا با توجه به شرایط بازار و حقوق مصرف کننده کالای خود را با قیمت واقعی به بازار عرضه کنند.

آنا: در کشور چه میزان ظرفیت برای بسته‌بندی و صادرات وجود دارد؟

حسینی: برای حدود ۸۰۰ تن زعفران پروانه های بهره برداری و زیرساخت صنایع بسته بندی و صادراتی در کشور وجود دارد که اگر تولید برای آن صورت نگیرد سرمایه کشور از بین خواهد رفت که در این راستا باید حمایت از بازار زعفران در جهت رونق بازارهای صادراتی صورت گیرد.

فقط لقب بزرگترین صادرکننده زعفران در جهان را یدک می‌کشیم

آنا: چرا به موضوع برند سازی برای صادرات با توجه به قابلیت کشور در تولید زعفران اهمیت داده نمی شود؟

حسینی: وجود رقابت‌های منفی در بازار زعفران اجازه این کار را نمی‌دهد با وجود اینکه ایران در حال حاضر بزرگترین تولید کننده زعفران در دنیاست اما وجود کشمکش و رقابت‌های منفی موجب شده تا به برندسازی و بازارهای صادراتی اهمیت چندانی داده نشود.

نتوانستیم از موقعیت تولید زعفران در کشور استفاده مطلوب کنیم و این ضعف تولید کننده و خریدارها در بازار زعفران را نشان می‌دهد و ما فقط لقب بزرگترین صادرکننده زعفران در جهان را یدک می‌کشیم اما در واقعیت فاقد یک استراتژی درست و منطقی برای تولید و تجارت زعفران هستیم.

آنا: طرح جامع زغفران به کجا رسید؟

حسینی: طی ۱۰ تا ۱۲ سال گذشته طرح جامع زعفران ایران توسط شورای ملی زعفران و جهاد کشاورزی خراسان رضوی تهیه و اعلام شد ولی هنوز پس از سال‌ها این طرح از سوی دولت تصویب نشده و این نشان از ضعف در پیکره سیستم دارد و هر چقدر در این باره پیگیری کردیم هنوز جوابی به ما داده نشده است.

باید به موضوع زعفران به عنوان یک محصول و منافع ملی فکر کنیم و آن را دستاویز کشمکش‌های دلالان در بازار قرار ندهیم، شرایط حال حاضر نشان از ضعف کاری فعالان در این حوزه است این موانع باید در جهت بهبود بازار زعفران هرچه سریعتر رفع شود.

اتهام مافیا به شورای زعفران

آنا: موضوع مافیای بازار زعفران و عرضه محصول دو سال گذشته به بازار به جای بازار صادراتی صحت دارد؟

حسینی: درباره این موضوع بارها صحبت کردیم و حتی مورد اتهام قرار گرفته‌ایم، به همین دلیل در این مورد اظهار نظری نمی‌کنم چرا که قرار بود از ابتدا شورای ملی زعفران یکی از سه ارگان تعیین کننده قیمت این کالا باشد اما شورای ملی زعفران هیچ اطلاعی از نحوه خرید و میزان این محصول ندارد و هر چقدر در این باره پرس‌وجو می‌کنیم به هیچ پاسخ درستی نرسیده‌ایم و آنقدر توهین و اهانت شنیده‌ایم که این شورا تصمیم گرفته که هیچ دخالتی در آن نداشته باشد تا بیش از این متهم به مافیا بودن در بازار زعفران نشود.

انتهای پیام/