پس از توافق هستهای، ایران با توجه به موقعیت و امکانات بالقوه سرمایه‌گذاری به عنوان یکی از کشورهای هدف برای سرمایه‌گذاران خارجی به‌ویژه از کشورهای همسایه قرار گرفت.
در میان این کشورها، جمهوری آذربایجان موقعیت بهتری دارد چرا که این کشور می‌تواند دروازه ایران برای ارتباط با منطقه قفقاز و اروپا باشد و خود از طریق ایران می‌تواند به آب‌های آزاد دریای خلیج فارس و عمان دست پیدا کند. بر پایه همین ارتباط دو سویه اقتصادی است که این دو کشور باید ظرفیت خود را افزایش دهند و تقویت کنند.
اگر به پیشینه تاریخی ایران و آذربایجان نگاهی بیندازیم، متوجه می‌شویم که مردم این کشور با دارا بودن اشتراک‌هایی در فرهنگ، زبان، دین و تاریخ در بخش‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی از ارتباطات و مناسبات عمیقی برخوردار هستند.
مردم هر دو کشور خواهان گسترش ارتباطات چه در سطح دولت‌ها و چه در سطح مردمی بوده و سیاست اصولی ایران برقراری روابط و تعاملات خوب سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با همسایگان به‌ویژه همسایگان آذری است.
روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان با وجود فراز و فرودهایی که در 20 سال گذشته شاهد آن بودیم، دوستانه بوده است. در حوزه اقتصادی هم فعال شدن کمیسیون مشترک اقتصادی میان ایران و جمهوری آذربایجان سودهای اقتصادی را قانونمند ساخته و توسعه داده است.
این دو کشور در زمینه تجارت و ترانزیت هم با یکدیگر همکاری داشته و اکنون حجم مبادلات تجاری رسمی میان ایران و آذربایجان کشور بیش از 500 میلیون دلار است. ایران گاز آذربایجان را تحویل گرفته و به نخجوان سواپ می‌کند. در حوزه‌های ترانزیت هم راه ایران امن‌ترین، نزدیک‌ترین و اقتصادی‌ترین راه ترانزیتی برای کشورهای این منطقه از جمله جمهوری آذربایجان است. از خطوط ریلی، جاده‌ای و دریایی ایران استفاده می‌شود و بیش‌ترین همکاری میان دو کشور در بخش‌های تجارت و انرژی است.
بر اساس آمار رسمی سالانه حدود یک میلیون نفر از شهروندان جمهوری آذربایجان به ایران سفر می‌کنند و این مسأله در افزایش میزان مبادلات اقتصادی دو کشور تأثیرگذار است. ارتباط بخش خصوصی و تجاری دو کشور نیز روز به روز افزایش در حال افزایش است.
در مجامع بین‌المللی هم ایران و جمهوری آذربایجان از مواضع یکدیگر حمایت می‌کنند و در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای همکاری خوبی با یکدیگر دارند. نکته دیگر اینکه توافق هستهای تاثیر زیادی در روابط ایران با دیگر کشورها داشته و جمهوری آذربایجان نیز از برنامه جامع اقدام مشترک و توافق صورت‌گرفته میان گروه 1+5 و جمهوری اسلامی ایران استقبال کرد چرا که مقامات جمهوری آذربایجان معتقدند این توافق فرصت را برای توسعه صلح، امنیت و ثبات منطقه و فرامنطقه فراهم می‌کند.
پس از توافق هستهای شرکت‌های بسیاری از سراسر دنیا خواهان سرمایه‌گذاری در ایران هستند اما بدیهی است همسایگان و از جمله جمهوری آذربایجان در این زمینه اولویت دارند. بارها سفرهای مختلفی از سوی مقامات و مسئولان سیاسی و اقتصادی جمهوری آذربایجان به ایران شده است که نشان از علاقه‌مندی دولت آذربایجان به افزایش همکاری‌ها با ایران در بخش‌های مختلف دارد.
پس از توافق وین و سفر هیات اقتصادی آلمان به ایران، هیات آذربایجانی به عنوان نخستین کشور همسایه به ایران سفر کردند که این امر وجود اراده و آمادگی لازم این کشور برای سرعت بخشیدن به توسعه روابط و استفاده از فرصت‌های موجود را نشان می‌دهد.
در مذاکرات میان مسئولان دو طرف، مشخص شد که آنها می‌توانند در زمینه‌های انرژی، نفت، گاز، پتروشیمی، برق، گمرک، تجارت، ترانزیت و مبادلات بانکی مناسبات خود را گسترش دهند. بر همین اساس هم قرار شد تا سرمایه‌گذاری مشترک دو کشور در دریای خزر و سرمایه‌گذاری‌های مشترک در بخش‌های مختلف نفت و گاز در دستور کار باشد.
با توجه به گذر از مراحل اعتمادسازی و توجه به بهسازی روابط، شرایط خوبی برای روابط ایران و آذربایجان ایجاد شده و آینده مناسبات دو کشور روشن است. برگزاری اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور و اجرایی کردن مفاد اسناد همکاری امضا شده در سال‌های گذشته به ویژه در حوزه اقتصادی از مهم‌ترین برنامه‌های سفارت در سال جاری بوده است. این اطمینان وجود دارد که مناسبات صمیمی و مفید میان دو کشور در آینده بیش از پیش توسعه پیدا خواهد کرد.
*خبرنگار گروه اقتصادی آنا
انتهای پیام/
معاون صندوق نوآوری و شکوفایی مطرح کرد؛
