آشنایی با دو مدل شمش فولادی

به گزارش گروه رسانه های دیگر خبرگزاری آنا شمش فولادی به عنوان مهمترین کالای زنجیره فولادی است. به طور کلی می‌توان گفت که شمش فولادی ماده اولیه بسیاری از مقاطع فولادی مانند میلگرد است. از این فولاد، می‌توان در صنایع مختلف استفاده کرد. شمش ها به طور کلی به دو دسته شمش فولادی و شمش آلیاژی تقسیم می‌شوند که در این مطلب می‌خواهیم در مورد تفاوت هر کدام از این دو نوع، اطلاعاتی به دست آوریم.

به طور کلی، شمش‌ های فولادی به سه دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه در مورد هر کدام توضیح خواهیم داد:

بیلت

شمش در اصطلاح عملی، بیلت نامیده می‌شود. این محصول در همه جای دنیا با روش CCM تولید و روانه بازار می‌شود. اگر شمش به صورت مستقیم از تولید CCM به مصرف نورد برسد، به آن شمش یا بیلت گفته می‌‎شود.

شمش فابریک

اگر شمش در سایزهای بالا تولید شود، بعد از گذراندن فرآیند نورد به سایز مورد نظر تبدیل می‌شود که اصطلاحا به آن شمش فابریک گفته می‌شود. به این نوع شمش، در گذشته بلوم گفته می‌شد که در گذر زمان به نام «شمش فابریک» شناخته شد.

اسلب

اسلب از لحاظ ظاهری، با شکل شمش متفاوت است. بر خلاف دو نوع قبلی، سطح آن به شکل مستطیلی مقطع است. از اسلب برای ساخت ورق های فولادی استفاده می شود.

بلوم

بلوم نوعی شمش است که عرض آن بیشتر از 15 سانتی‌متر و دارای سطح مقطع بزرگ‌تری است. با وجود اینکه همه شمش‌ها به یک روش تولید می‌شوند، چون سایز شمش هاى مورد استفاده از اسلب در سایزهاى بیش از 150 است، به اشتباه به سایزهاى بالاى 150 بلوم گفته می‌شود.

مراحل تولید شمش فولادی

همان طور که گفته شد، شمش ماده اولیه ساخت بسیاری از تولیدات فولادی است. به طور کلی شمش فولادی به سه روش کوره بلند، احیای مستقیم و کوره تونلی تولید می‌شود.

روش کوره بلند

این روش یکی از رایج‌ترین روش‌های تولید شمش فولادی است. در روش کوره بلند، سنگ آهن پس از اینکه گندله سازی شد به همراه کک و آهک داخل کوره بلند ریخته و آهن خام یا چدن (با میزان کربن بیشتر از 2% ) به دست می‌آید.

در مرحله بعد، آهن خام در کوره و به کمک دمش اکسیژن به فولاد مذاب تبدیل می‌شود. مذاب بعد از این که به ترکیبات شیمیایی مورد نظر رسیدند، به کمک پاتیل به بخش ریخته گری پوسته منتقل می‌شود.

روش احیای مستقیم

روش احیای مستقیم، با استفاده از سوخت گاز طبیعی در کوره های احیا انجام می‌شود. آهن اسفنجی، خروجی کوره احیا است  است که به صورت بریکت استفاده می‌شود. در این روش، آهن قراضه‌ها را در کوره قوس الکتریکی می‌ریزند و بعد از آن آهن بریکت اسفنجی را با مواد سرباره سازی مانند کک، آهک و.. به کوره اضافه می‌کنند.

 مواد مذاب داخل ظروف مخصوص، روی غلتک قرار داده و با کمک آب، فرآیند خنک سازی شمش ها انجام می‌شود.در نهایت در روش آخر، شمش‌ را به طول های مورد نظر برش می‌دهند.

روش کوره تونلی

در این روش، آهن را در حالت جامد به کمک عامل کربن احیا می‌کنند. این شیوه نسبت به روش احیای مستقیم و کوره بلند، روش جدیدتری محسوب می‌شود. فعلا بنا به دلائلی از این روش کمتر از دو روش قبلی در کشور ما استفاده می‌شود.

کاربرد شمش فولاد

از بلوم و بیلت معمولا در تولید تیرآهن، میلگرد (چه از نوع ساده وآجدار)، نبشی و ناودانی، مفتول، لوله های بدون درز، لوله مانیسمان و سایر مقاطع کاربرد دارد.

کارخانه های تولید کننده شمش فولادی

در ایران، کارخانه‌های متعددی در زمینه تولید شمش فعالیت دارند. فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، چادرملو از جمله این کارخانه‌ها هستند که با استفاده از روش کوره قوس الکتریکی فولاد خام را تولید کرده و عملیات شمش‌سازی به خصوص ساخت تختال و ورق‌های فلزی را انجام می‌دهند.

فولاد مبارکه اصفهان از مهمترین کارخانه های تولید کننده شمش فولادی است که به طور اختصاصی تولید اسلب را بر عهده دارد. سایر کارخانه‌های دیگر انواع بلوم، بیلت و اسلب را تولید می‌کنند.

شمش آلیاژی

شمش با جنس‎های مختلفی تولید می‌شود. در بسیاری از موارد، ترکیب شدن چند فلز باعث به وجود آمدن شمش خواهد شد. شمش ترکیبی با عنوان شمش آلیاژی شناخته می‌شود. آلیاژهای فلزی دیگری هم بصورت شمش عرضه می‌شوند؛ موارد زیر، معروف‌ترین آلیاژها یا فلزاتی هستند که در شمش‌سازی به کار می‌روند:

آلومینیوم

آلومینیوم یکی از انواع فلزی پرکاربرد است که معمولا به صورت آلیاژی تولید می‌شود. آلومینیوم به این دلیل که مقاومت و ویژگی مکانیکی بیشتری داشته باشد؛ با سایر فلزها مانند منیزیوم، مس و روی ترکیب می‌شود.

 آلیاژهای آلومینیومی معمولا از 90 تا 96 درصد آلومینیوم و 4 تا 10 درصد عناصر فلزی دیگر، ساخته می‌شوند. از شمش آلیاژی آلومینیوم در ساخت انواع در و پنجره، ساخت ماشین آلات صنعتی و نیمه صنعتی، ساخت قوطی پروفیل، اتومبیل سازی و هواپیماسازی استفاده می‌شود.

چدن

چدن از ترکیب دو عنصر فلزی آهن و کربن ساخته می‌شود. معمولا در یک آلیاژ چدن استاندارد، 2 تا 6 درصد کربن به کار می‌رود.

برنج

برنج  آلیاژی است که از عناصر فلزی گوناگونی تشکیل شده است. این نوع آلیاژ، در دو نوع مختلف در بازار موجود هستند که هر کدام از آن‌ها، مقادیر متفاوتی از عناصر فلزی را در خود جای داده است. عنصرهای روی، زینک، مس، قلع، آلومینیوم، سیلیسیوم، منگنز و نیکل در ساخت انواع برنج استفاده می‌شوند.

آلیاژ برنز

آلیاژ برنز با دو عنصر اساسی مس و قلع  ساخته می‌شود. عناصری که در ساخت این نوع آۀیاژ به کار می‌روند، منگنز و آلومینیوم هستند. فلز آلیاژ برنز مقاومت بسیار زیادی در برابر ضربه و همچنین سایش دارد.

فولاد ضدزنگ

فولاد ضدزنگ یک آلیاژ فولادی می‌باشد که مقاومت خوبی در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی دارد. این آلیاژ از ترکیب آهن، کربن و مقادیری کرم تولید می‌شود.

برای تولید مقاطع فولادی از چه نوع شمش استفاده می‌شود؟

برای تولید مقاطع فولادی در سایزهای متفاوت، مهم تر از سایز شمش، میزان کربن موجود در شمش و آنالیز آن است. به عنوان مثال برای تولید میلگرد سایز 14 از شمش با کربن 30 تا 35 استفاده می‌شود.

 برای تولید میلگرد با سایزهای پایین‌تر، به دلیل حفظ نرمی و کشش بیشتر، از شمش کم کربن استفاده می‌شود.

نتیجه

در این مطلب در مورد شمش ‌های فولادی و آلیاژی صحبت شد. همان طور که اشاره کردیم، شمش‌ها انواع مختلفی دارند و به دسته‌های متفاوتی تقسیم بندی می‌شوند. شمش آلیاژی که از آلیاژی‌های مختلف ساخته می‌شود در بسیاری از صنایع قابل استفاده است ؛ این در حالی است که از شمش فولادی به عنوان ماده اولیه مقاطع فولادی مانند میلگرد، تیرآهن، نبشی و ناودانی و ... استفاده می‌شود. بهتر است بدانید که وزن شش فولاد با فرمول های خاصی محاسبه می‌شود تا فرآیند خرید، انتقال و جابه جایی آن‌ها ساده‌تر انجام شود.

 شمش فولادی جزو مقاطع فولادی به حساب نمی آید ولی یکی از پرمصرف ترین محصولات در بازار آهن آلات به شمار می رود ، زیرا اکثر کارخانه های تولید مقاطع فولادی مانند نبشی ، ناودانی ، میلگرد و …به منظور تولید محصولات خود به آن نیاز دارند. شمش های فولادی با مقطع مربع بزرگتر از 10 سانتیمتر تولید میشوند و بسته به نوع مصرف ترکیب شیمیایی و آنالیز آن ها متفاوت است.

برگرفته از سایت  esfahanahan.comمرجع قیمت و فروش آهن در سراسر ایران

انتهای پیام/ر/4127