در گفتوگو با آنا بررسی شد؛
معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم:
وزارت علوم 8 هزار عضو هیئت علمی نیاز دارد/ کسری بودجه دانشگاه‌ها 1560 میلیارد است
دکتر محمدحسین امید، معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم گفت: «از مدل جدید توزیع اعتبار بر اساس استانداردهای آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌ها در سال 95 استفاده می‌شود.»
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، امید با اعلام این خبر بیان کرد: «سال 93 با توافق سازمان مدیریت، مدلی برای تأمین اعتبار مورد نیاز دانشگاه‌ها فراهم شد که از سال 94 در حال اجراست و توزیع اعتبارات بین دانشگاه‌ها براساس همین مدل صورت گرفته است که باعث شده نسبت به سال قبل رشد خوبی داشته باشیم و به صورت میانگین 25 درصد نسبت به سال 93 رشد کردیم.»
او ادامه داد: «با مشخص شدن برخی اشکالات این مدل در نیمه اول سال 94، از اردیبهشت ماه سال جاری کارگروهی مسئول بازنگری و بروزرسانی مدل و هفته پیش مدل نهایی کامل شد. در مدل جدید که اعتبارات بر اساس فعالیت‌های دانشگاه‌ها در زمینه‌های آموزشی، فرهنگی و پژوهشی، شده است، نسبت 18 دانشجو به یک عضو هیئت علمی، مبنای استاندارد قرار می‌گیرد که برای این موضوع در سال 95 حدود 8 هزار میلیارد اعتبار لازم است.»
امید در مورد اعتبارات پارک‌های علم و فناوری نیز عنوان کرد: «جای تاسف است که پارک‌های علم و فناوری به طور میانگین اعتباری حدود 2 میلیارد تومان دریافت می‌کنند.»
وی افزود: «پیشنهاد ما برای پارک‌های علم و فناوری در سال آینده 150 میلیارد تومان اعتبار است که 20 درصد آن را خود پارک‌ها از محل درآمدها تامین می‌کنند و 80 درصد آن به کمک دولت تامین خواهد شد و تلاش می‌کنیم که در پایان برنامه ششم توسعه این کمک 80 درصدی به 50 درصد کاهش یابد.»
اعتبار سالیانه آموزش عالی حدود 900 میلیارد تومان است
معاون اداری، مالی وزیر علوم خاطر نشان کرد: «در حال حاضر وزارت علوم 75 درصد به دانشگاه‌ها کمک می‌کند و 25 درصد به عهده خود دانشگاه‌هاست،همچنین قصد داریم که هر سال با کاهش 5 درصدی، کمک‌های خود به دانشگاه‌ها را به 50 درصد برسانیم. در دنیا نیز بخشی از شهریه به عهده دولت است و بخشی از آن به کمک مردم و درآمدهای آموزشی و پژوهشی خود دانشگاه‌ها تامین می‌شود.»
امید درباره کمک خیرین تصریح کرد: «در کشورمان در حوزه خیرین کارهای خوبی انجام شده است و خیرین در توسعه کارهای زیر ساختی مثل ساخت دانشکده، خوابگاه و آزمایشگاه، به ما بسیار کمک کردند.»
معاون اداری، مالی وزارت علوم درباره فرسودگی فضاهای دانشگاهی نیز افزود: «تعدادی از دانشگاه‌ها ساختمان‌های قدیمی دارند که اغلب بیش از 50 سال قدمت دارند.»
او اظهار کرد: «یکی از دانشکده‌های دانشگاه تهران 115 سال پیش تاسیس شده است و امروز به عنوان یکی از موزه‌های جانور شناسی مطرح است. این ساختمان‌ها به خاطر ارزشی که دارند امکان تخریبشان وجود ندارد و از طرف دیگر تعمیرات آنها پرهزینه است و پیشنهاد معاونت مالی و اداری وزارت علوم بر این است که بازسازی و مقاوم سازی این ساختمان ها در اولویت قرار گیرد.»
معاون اداری وزیر علوم تاکید کرد: «چند سال پیش کتابخانه دانشکده حقوق دانشگاه تهران به علت فرسودگی تاسیسات برق آتش گرفت. بنابراین باید بازسازی به طور مستمر انجام شود. برآورد ما برای بازسازی ساختمان‌های قدیمی و با ارزش 10 دانشگاه برتر کشور اعتبار 550 میلیارد تومانی است و امیدواریم که حداقل بخشی از آن در برنامه ششم تحقق یابد.»
امید خاطرنشان کرد: «نکته دیگری که در این مورد وجود دارد این است که بازسازی یک ساختمان حدودا 30 درصد ساخت هزینه و زمان لازم دارد و یک ساختمان دانشگاهی به طور میانگین با یک سال و نیم زمان بازسازی خواهد شد. در حالی که احداث ساختمان جدید حداقل 5 سال زمان می‌برد.»
او درباره بودجه‌های عمرانی نیز عنوان کرد: «اعتباری که سالیانه برای پروژه‌های آموزش عالی اختصاص دارد حدود 800 تا 900 میلیارد تومان است در حالی که برای انجام پروژه‌هایی که 5 تا 80 درصد پیشرفت فیزیکی دارند حدودا اعتبار 4 هزار میلیاردی لازم داریم.»
او بیان کرد: «خوشبختانه تعدادی از پروژه‌هایی که بیش از 80 درصد پیشرفت فیزیکی داشته‌اند در دو سال اخیر به بهره برداری رسیده‌اند و امسال نیز حدود 200 هزار متر مربع از این پروژه‌ها به بهره برداری می‌رسد و اگر این روند ادامه داشته باشد نتایج خوبی در پی خواهد داشت.»
امید درباره تجهیز خوابگاه‌های دانشجویی عنوان کرد: «در برنامه پنجم توسعه ساخت خوابگاه‌ها متوقف شد و هیچ‌گونه پروژه جدیدی در این زمینه شروع نشد و در طی این سال‌ها اگر خوابگاهی هم ساخته شد مربوط به برنامه چهارم توسعه بود زیرا برخلاف پیش بینی قانون، بخش خصوصی در این زمینه وارد کار نشد.»
او علت عدم همکاری بخش خصوصی را اینگونه تشریح کرد: «بخش خصوصی برای همکاری در زمینه ساخت و تجهیز خوابگاه‌ها نیاز به تسهیلاتی از جمله تسهیلات بانکی ارزان قیمت دارد که این تسهیلات در برنامه پنجم توسعه پیش بینی شده بود. به همین علت استقبال هم از طرف این بخش دیده نشد. از طرفی با گذشت چندین سال خوابگاه‌ها فرسوده شدند و جمعیت دانشجویی نیز حدود 100 هزار نفر افزایش یافت.»
امید اظهار کرد: «پیش‌بینی کرده‌ایم با برنامه‌ای که صندوق رفاه در نظر دارد، این طرح برای سال 95 برای ورود بخش خصوصی هموار می‌شود. به این صورت که بخش خصوصی بعد از دریافت تسهیلات بانکی و ساخت و تجهیز خوابگاه‌ها اصل تسهیلات را خودشان به بانک بازگردانند و پرداخت سود این تسهیلات را صندوق رفاه به عهده می‌گیرد.»
او اضافه کرد: «با توجه به اینکه ممنوعیت ساخت داشتیم، برای ساخت خوابگاه به سراغ خیرین رفتیم و در نهایت از خیرین کمک گرفتیم.»
معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم گفت: «خوابگاه‌هایی برای دانشگاه‌های تهران، فردوسی مشهد، شهرکرد، بجنورد و حضرت معصومه (س)قم توسط بنیاد خیرین ساخته شده یا در حال ساخت است.»
امید بیان کرد: «امیدواریم در ادامه کار ورود بخش خصوصی را در کنار همیاری خیرین داشته باشیم. خوابگاه‌های مورد نظر ما برای 550 هزار دانشجوی روزانه دانشگاه دولتی در نظر گرفته شده است و خوابگاه در سیاست دانشگاه پیام نور جایگاهی ندارد.»
او با اشاره به کسری بودجه 1560 میلیاردی دانشگاه‌ها تصریح کرد: «در سال‌های 90 و 91 به ترتیب 90 و 64 درصد از طرف دولت به دانشگاه‌ها تخصیص داده شد که بر اساس این ارقام در سال 90 حدود 10 درصد و در سال 91 حدود 35 درصد بودجه آموزشی تخصیص داده شد.»
امید خاطرنشان کرد: «این کسری بدهی دانشگاه‌ها باعث عدم پرداخت اعتبار به طرح‌های پژوهشی، حق التدریس استادان، هزینه‌هایی از جمله آب و برق، تجهیزات آزمایشگاه‌ها و فرصت‌های مطالعاتی شده است.»
او علت کاهش انتشار مقالات کنفرانس‌های بین‌المللی را اینگونه بیان کرد: «نشر مقاله در مجلات بین‌المللی هزینه چندانی ندارد و به تبع این شاهد افزایش چاپ مقالات کشور در مجلات بین‌المللی بودیم اما ارائه مقالات در کنفرانس‌های بین المللی هزینه‌ای حدود 2 تا 3 هزار دلار در بر دارد که دانشگاه‌ها به علت کسری بودجه نمی‌توانند این هزینه را متقبل شوند.»
امید نتایج این کمبود را کاهش چاپ مقالات در مجموعه مقالات کنفرانس‌های بین‌المللی و استفاده از فرصت مطالعاتی عنوان کرد و گفت: «همین امر سبب شده که گرایش دانشجویان به سمت کار در پایان‌نامه‌هایی نرم‌افزاری و بدون نیاز به آزمایشگاه افزایش یابد.»
او افزود: «از این هزار و 560 میلیارد بدهی حدود 600 میلیارد تومان بدهی به شهرداری است و 340 میلیارد بدهی به اشخاص است.»
امید از وضعیت نابسامان سرانه فضاهای کالبدی خبر داد و گفت: «سرانه فضاهای کالبدی که شامل بخش آموزشی، خدماتی، رفاهی و پژوهشی است در برخی دانشگاه‌های کشور به زیر 20 متر مربع می‌رسد که این از حد استاندارد دور است. با بازدیدی که هر هفته از دانشگاه‌های مناطق محروم شده در برخی شهرها از جمله بجنورد و ایلام سرانه فضای آموزشی به 10 تا 15 متر مربع می‌رسد اما در تهران شاهد حداقل 25 متر مربع سرانه فضای آموزشی هستیم و این فضا به زیر 20 متر مربع نمی‌رسد.»
او تصریح کرد: «تاکنون به کمک خیرین نزدیک به 400 هزار متر مربع فضاهای آموزشی، پژوهشی و رفاهی تحویل دانشگاه‌ها شده است و نزدیک به 150 هزار متر مربع در دست ساخت است .»
معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم ابراز امیدواری کرد: «با تعریف بنیادهای حامی برای دانشگاه‌ها که بنیادیی مردم نهاد هستند پیشبرد افزایش این سرانه‌ها به میزان استاندارد را دنبال می‌کنیم.»
او درباره حمایت از نخبگان تصریح کرد: «اگرچه توصیه رهبر معظم انقلاب حمایت از نخبگان بوده است ولی در قوانین ما شرایط خوبی برای حمایت از نخبگان وجود ندارد.»
امید خاطرنشان کرد: «به دنبال ساخت شهرک‌های دانشگاهی هستیم ولی این امکانات به هیچ وجه کافی نیست و باید سازمان مدیریت و مجلس فکری جدی برای این کار بکنند تا دچار خروج افراد نخبه از کشور نشویم.»
امید ادامه داد: «یکی از کارهای بنیاد خیرین کمک به دانشجویان فاقد توان مالی است و به دانشجویان با استعدادهای بالا بورسیه داده خواهد شد و بنیاد حامیان علم و فناوری به همین منظور شکل گرفت و این بنیاد در حال برنامه‌ریزی برای حمایت از 10 هزار تن از این دانشجویان است.»
او درباره تسهیلات ویژه دانشجویان معلول گفت: «امکان رفت و آمد آنها به ساختمان‌های دانشگاه‌ها فراهم شده و همچنین نرم‌افزارهایی برای آنها در برخی دانشگاه‌ها پیش‌بینی شده است.»
امید بیان کرد: «در حال حاضر 4 و نیم میلیون دانشجو داریم که حدود 500 هزار نفر از آنها به طور کاملا رایگان در حال تحصیل هستند و افزایش تعداد این دانشجویان در برنامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیست بلکه برنامه اصلی ما افزایش کیفیت است.»
او در ادامه گفت: «متاسفانه در عرض چند سال تعداد زیادی از موسسات ایجاد شده است که باعث شد به کیفیت آموزش عالی لطمه بزنند و نسبت دانشجو به عضو هیئت علمی بهم خورد و درحال حاضر حدود 30 هزار عضو هیئت علمی نیاز داریم در حالی که حدود 22 هزار نفر از آنها تامین شده است و حدود 8 هزار عضو هیئت علمی در حال حاضر کم داریم و مشکلی که در این باره وجود دارد این است که مجوز ما برای جذب استادان حدود 2 هزار نفر در سال است.»
امید درباره بهبود وضعیت دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای گفت: «از برنامه‌های اصلی وزارت علوم حمایت از دانشگاه فنی و حرفه‌ای است زیرا به دلیل فاصله زیادی که بین کارشناس و تکنسین در صنعت وجود دارد افزایش تعداد دانش آموختگان فنی و حرفه‌ای ضروری است.»
2میلیارد دلار برای تجهیز آزمایشگاه‌های کشور نیاز است
معاون اداری مالی و مدیریت منابع وزارت علوم عنوان کرد: «در قانون برنامه چهارم توسعه باید 3 درصد از سهم تولید ناخالص داخلی را دریافت می‌کردیم و در برنامه پنجم توسعه این اعتبارات از 3 درصد به 2 درصد کاهش یافت، در حالی که سهم ما اکنون تنها 0.47 درصد است و این نشان می‌دهد که ما طبق برنامه جلو نرفتیم و این میزان باید حداقل به 4 برابر می‌رسید.»
او تصریح کرد: «قسمت تاسف بار این است که حتی ما همین 0.47 درصد را نیز به طور کامل دریافت نکرده‌ایم و تنها 10 درصد از آن در اختیار موسسات ذیل وزارت علوم قرار می‌گیرد در حالی که در پایگاه‌های مهم استنادی، سهم تولید علم این زیرمجموعه حدود 60 درصد است و خوش‌بینانه این است که ما 0.05 درصد از تولید ناخالص داخلی را می‌گیریم.»
امید درباره سنجش تولید علم نیز گفت: «معیار سنجش در پایگاه‌های مهم، تعداد انتشارات بین المللی است و در رتبه بندی‌های انجام شده همین ملاک قرار می‌گیرد.»
او در پاسخ به این سوال که چرا وزارت علوم در جذب اعتبار موفق نیست بیان کرد: «این واقعیتی است که ما جایگاه بالایی در تولید علم داریم و این نشان می‌دهد که از این نظر جایگاه ما قابل دفاع است ولی صنعت ما فاصله زیادی با صنعت روز دنیا دارد و پولی که به صنعت داده می‌شود تا به کارهای پژوهشی اختصاص یابد صرف راه دیگری می‌شود و راه مقابله با آن این است که این اعتبارات مستقیما به وزارت علوم داده شود وگرنه همچنان این مشکل وجود خواهد داشت.»
امید درباره امضای قرارداد با بعضی از بانک‌ها در زمینه صدور کارت‌های اعتباری گفت: «این کارت‌ها برای کمک به دانشجویان صادر و سعی می‌شود که از تسهیلات بانک‌ها در همه امور اعم از پژوهشی، فناوری و رفاهی استفاده شود و برای دانشجویان این امکان فراهم می‌شود که برای شهریه و کارهای تحقیقاتی از این کارت‌ها استفاده کنند.»
معاون اداری وزیر علوم با اشاره به اختصاص رتبه 16 تولید علم جهان به کشور بیان کرد: «کسب این رتبه در مقیاس جهانی جز با حرکت ایثارگرانه استادان، پژوهشگران و دانشجویان محقق نمی‌شود.»
او ادامه داد: «دانشگاه‌های بزرگ کشور با نبود تجهیزات آزمایشگاهی به روز موفق به کسب این رتبه شده‌اند که طبیعتاً اگر امکانات کافی و لازم در اختیار پژوهشگران و دانشجویان قرار می‌گرفت و استادان کشور در مجامع بین‌المللی حضور پیدا می‌کردند این رتبه به مراتب بهتر بود.»
معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم بخشی از دلیل این کمبود را تحریم‌ها دانست و افزود: «تحریم‌ها از لحاظ به روز کردن تجهیزات آزمایشگاهی دست‌وپای پژوهشگران را بسته‌اند اما نقش چندان پررنگی تاکنون نداشتند.»
او در پایان با اشاره به بودجه مورد نیاز دانشگاه‌ها جهت تجهیز و به روز رسانی آزمایشگاه‌ها اظهار کرد: «در کل کشور حدود 2میلیارد دلار برای تجهیز آزمایشگاه نیاز داریم ولی حتی اگر 500 میلیون دلار آن در سال اول برنامه ششم در اختیار دانشگاه‌ها قرار بگیرد، در هر استان شاهد تجهیز حداقل یک یا دو آزمایشگاه مرکزی کامل خواهیم بود.»
امید گفت: «دلیل ضیعف بودن ارتباط صنعت و دانشگاه این است که صنعت ترجیح می‌دهد اعتبارات خود را جایی غیر از دانشگاه هزینه کند و خود را ملزم، به روز بودن نمی‌بیند و به دلیل انحصاری که در اغلب صنایع وجود دارد خود را مستغنی از تحقیق و توسعه می‌داند.»
معاون اداری، مالی وزیر علوم افزود: «با وجود اینکه در صنعت برای پژوهش هزینه می‌شود اما این هزینه کمتر توسط محققان کشور خرج می‌شود. شاید بتوان گفت لغو تحریم‌ها و ایجاد رقابت در بازار نقش مؤثری در بهبود این وضعیت داشته باشند و صنعت برای امکان رقابت، به ناچار به سراغ دانشگاه‌ها برود.»
انتهای پیام/
در دانشگاه آزاد شهرکرد انجام شد؛
