توسعه مسیر دوچرخه‌‌سواری در پیاده‌روها به جای افزایش ناوگان حمل و نقل عمومی/ شهروندان در زمستان دوچرخه ‌سوار می‌شوند یا مترو؟

گروه اجتماعی خبرگزاری آنا-میثم خاکپور؛ موضوع حمل و نقل عمومی همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مدیریت شهری بوده که از چند جهت حائز اهمیت است؛ نبود زیرساخت‌های کافی حمل و نقل عمومی و حل مشکلات تردد روزمره مردم از یک سو شهروندان را ترغیب به استفاده از خودروی شخصی می‌کند که هم باعث ایجاد گره‌های ترافیکی در سطح شهر شده و هم آلودگی هوا را در پی خواهد داشت و از سوی دیگر مدیریت شهری هم در تلاش است تا حداقل‌های تردد سهل و آسان را برای مردم و شهروندان فراهم آورد.

قطعاً تأمین زیرساخت‌های حمل و نقل شخصی و عمومی در تهران که بنا به اذعان پیروز حناچی شهردار تهران در شب‌ها 8 میلیون و ۶۰۰ هزار نفر و در روز ۱۲ میلیون نفر جمعیت دارد از درجه اهمیت بالای برخوردار است اما در طول سالهای اخیر و خصوصا در دوره مدیریت جدید شهری کم‌توجهی بسیاری به این موضوع شده و بیشتر شاهد وعده‌های عمل‌نشده در این حوزه هستیم.

عدم افزایش حداقلی برای ناوگان شرکت واحدی که بیش از ۶۲ درصد ناوگانش فرسوده شده و یا مترویی که بدون توجه به فرسودگی ناوگان موجود به حدود 1500 واگن نیازمند است وضعیت اسف‌باری را در حوزه حمل و نقل عمومی برای پایتخت به بار آورده است.

با روی کار آمدن پیروز حناچی پس از آمدن و رفتن کوتاه‌مدت چهره‌های مختلف به‌عنوان شهردار، وی با هدف قرار دادن افزایش 25 درصدی ناوگان حمل و نقل عمومی پای در ساختمان بهشت گذاشت که انتظار می‌رفت با اجرایی شدن این وعده، خیابان‌های پایتخت در بحث حمل و نقل عمومی جان تازه‌ای بگیرد اما متأسفانه با گذشت حدود 2 سال از حضور شهردار جدید این وعده‌ هم در حد حرف باقی ماند.

البته اقداماتی صورت گرفت که انصافاً اگر به درستی مدیریت می‌شد امید می‌رفت بتواند بخشی از کمبودهای سیستم حمل و نقل عمومی و یا تسهیل در تردد شهروندان را برطرف کند اما بیشتر در گیرودار تبلیغی باقی ماند و یا اگر اقدامی صورت گرفت به درستی مدیریت تنی‌شد.

شاید بارزترین این اقدامات ایجاد کمپین پر سرو صدای «سه‌شنبه‌های بدون خودرو»ی شهردار تهران باشد که هر هفته با دعوت یک مقامات بلندپایه داخلی و خارجی برگزار می‌شود و حناچی مسیری را تا محل کار خود آن هم با دوچرخه برقی رکاب می‌زند.

لازم به توضیح نیست که بهانه همیشگی دوره پنجم مدیریت شهری در بی‌توجهی به حمل و نقل عمومی چیزی جز بی‌پولی و عدم پرداخت هزینه حمل و نقل عمومی از سوی دولت نبود؛ پس بهترین راه در چنین وضعیتی بهره‌برداری رسانه‌ای و ایجاد هیاهو برای استفاده از مد حمل و نقل جایگزین و کم‌خرج یعنی دوچرخه است.

پرواضح است در شهری با ویژگی‌های جغرافیای تهران و معابری که در شرایط عادی ظرفیت پذیرش خودروها را ندارد توسعه چنین طرحی نمی‌تواند به درستی طراحی و اجرا شود و محکوم به شکست است زیرا مدل ساخت و مهندسی معابر و خیابان‌‌های پایتخت اجازه تردد بدون دردسر دوچرخه را نمی‌دهد و علاوه بر این‌ در نیمی از سال با توجه به برودت هوا اصلاً امکان استفاده از دوچرخه وجود نخواهد داشت.

با وجود همه این موارد اما به‌نظر می‌رسد تصمیم شهرداری تهران در توسعه حمل و نقل مبتنی بر دوچرخه به‌عنوان راه‌حلی برای ترغیب مردم به استفاده از خودروی شخصی و کاهش آلودگی هوا در جریان است.

عابدین سالاری، کارشناس حوزه مدیریت شهری در این‌باره به خبرنگار آنا گفت: در همان ابتدای کار هم کسانی که تجربه‌ای داشتند به روشنی می‌گفتند این بخش یک هزینه هنگفتی را روی دست شهر تهران خواهد گذاشت و صورت مسئله ترافیک و آلودگی را هم حل نخواهد کرد.

وی تصریح کرد: یک مثال از این پروژه شهردار تهران نشان می‌دهد که توسعه دوچرخه در تهران آن هم بدون توجه به زیرساخت‌ها نه تنها بازدهی ندارد بلکه مشکل‌آفرین هم هست. سال 98 و 99 اعتباری معادل 15 میلیارد تومان برای توسعه مسیر دوچرخه در خیابان میرداماد در نظر گرفته شده است، خیابانی که در زمان‌های مختلف روز دارای ترافیک سنگینی است و خودروها به راحتی امکان تردد ندارند ولی اراده شعارگرایانه‌ شهردار تهران و منطقه بر این است که این در مسیر پل هوایی مخصوص دوچرخه هم داشته باشد.

این کارشناس حوزه شهری ادامه داد: نتیجه چنین اقدامی این می‌شود که اگر در زمانی که هوا مناسب باشد تعداد انگشت‌شماری دوچرخه از آن عبور می‌کنند و در سایر زمان‌ها این مسیر محل تردد موتورسواران است.

سالاری اذعان کرد: وضعیت توسعه مسیر دوچرخه در سایر مناطق هم بر همین منوال است و بخشی از مسیر معابر تهران را که حالا خودش هم کلی مسائل و معضل دارد از حیض انتفاع ساقط و از مدار رفت و آمد خارج کرده‌، حالا به‌دنبال پیوسته کردن این مسیرها هم هستند.

جالب توجه آن‌که شهرداری تهران در برخی از مناطق به‌ویژه منطقه 9 شهرداری تهران که دیگر نتوانسته بخشی از خیابان اشغال کرده و به مسیر دوچرخه اختصاص دهد، آن را به درون پیاده‌روها کشانده و با این کار علاوه بر فراهم کردن فضا برای حضور موتورسواران، امنیت عابران را نیز به خطر انداخته است و با افتخار خبر آن را منتشر هم می‌کند.

بخشی از این خبر بدین شرح است: «ضلع شمالی خیابان آزادی حدفاصل خیابان حبیب الله تا میدان آزادی با حفظ و توسعه فضای موجود و براساس شيوه نامه مطالعات، مسير دوچرخه به طول 1050 متر در آن احداث و آماده بهره برداری شده است.»

با آغاز فصل سرما، شهروندان برای تردد در سطح شهر به دنبال استفاده از مترو و اتوبوس هستند و تجربه سال‌های اخیر نشان داده است به جهت برودت و سرما و همچنین وارونگی هوا استفاده از دوچرخه در سطح شهر به حداقل می‌رسد اما این موضوع یا کمتر به فکر کارشناسان و مدیران شهرداری رسیده است و یا در صورت آگاهی به چنین نکته‌ای به جهت برد تبلیغاتی به دنبال توسعه مسیر دوچرخه‌سواری ان‌هم با اشغال پیاده‌روها هستند.

مدیریت شهری در پایتخت بهتر است همچنان که نسبت به بهبود وضعیت حمل و نقل عمومی اظهار ناتوانی می‌کند در ماه‌های پایانی فعالیت دوره‌‌اش وضعیت حمل و نقل را همانگونه که هست حفظ کرده و هزینه‌ای جدید را بر شهر تحمیل نکند تا شاید خدمتگزاران مردم در دوره بعدی توانستند راه چاره‌ای برای مشکلات شهر بیندیشند.

انتهای پیام/4105