«پاستور» یا واشنگتن دی‌سی؛ مشکل عدم تخصیص یک میلیارد یورو برای مقابله با کرونا کجاست؟

به گزارش خبرنگار حوزه گروه سیاسی خبرگزاری آنا، روحانی در حالی ریشه تمام مشکلات کشور را واشنگتن معرفی می‌کند که وزیر بهداشت از عدم اختصاص یک میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی برای مقابله با کرونا گلایه شدید دارد.

به گزارش خبرنگار حوزه گروه سیاسی خبرگزاری آنا، رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی درخواست دولت حسن روحانی مبنی بر استفاده از درآمدهای صندوق توسعه ملی جهت مقابله با کرونا در 18 فروردین سال جاری دستور دادند که یک میلیارد یورو از منابع این صندوق صرف هزینه‌های وزارت بهداشت برای مقابله با شیوع کرونا شود.

محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهور در نامه‌ای به محمد‌باقر نوبخت، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، پی‌نوشت رئیس جمهور به نامه دفتر مقام معظم رهبری را به وی ابلاغ کرد.

روحانی نوشته بود: «نیازهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از این منبع تأمین و حتی‌الامکان از تولیدات داخلی و با استفاده از شرکت‌های دانش‌بنیان اقدام شود. همچنین کمک‌های لازم به صندوق بیمه بیکاری ظرف هفته آینده انجام و جزئیات طرح در ستاد اقتصادی دولت مطرح شود».

محمد‌باقر نوبخت، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و تیم این وزارتخانه از عنایت رهبر معظم انقلاب برای کمک به کادر درمان بسیار خشنود شدند. همه کارشناسان امر هم اعتقاد داشتند با اختصاص یک میلیارد یورو به بخش بهداشت و درمان مشکلات زیرساختی و دستمزدی حوزه بهداشت برای مقابله با کرونا برطرف خواهد شد.

اما این خوشحالی طولی نکشید. در هشتمین ماه ورود کرونا به ایران، وزیر بهداشت طی دل‌نوشته‌ای خطاب به سردار شهید قاسم سلیمانی نوشت: «موج حمله جدیدی شکل گرفته، از یک میلیارد دلاری که رهبری از صندوق توسعه موافقت کردند ماه‌هاست به جز سهم کوچکی نگرفته‌ام. نمی‌دانم برای کدام کار مهم‌تر گذاشته‌اند؟ شب‌های زیادی است از دل‌نگرانی نخوابیده‌ام و برای آنکه مردم مشوش نشوند روزه سکوت گرفته‌ام...».

وزیر بهداشت چندی قبل هم گفته بود که تنها 30 درصد از یک میلیارد یورو پول اختصاص یافته از صندوق توسعه ملی به این وزارتخانه اختصاص یافته است. اظهارنظری که حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی آن را تأیید می‌کند.

شهریاری گفته است: «بنده در این رابطه نزدیک به یک ماه پیش نامه‌ای 10 بندی به رئیس جمهور نوشتم و علت کوتاهی دستگاه‌های دولتی در کمک به بخش بهداشت و درمان کشور از جمله عدم تخصیص یک میلیارد یورو صندوق توسعه ملی را جویا شدم». او خبر داده که تنها 27 درصد از پول اختصاص یافته به وزارت بهداشت داده شده است و وزیر بهداشت از این موضوع سخت گلایه دارد.

دلایل استعفای نمکی

شاید عدم تخصیص یک میلیارد یورو، دخالت‌های گاه و بیگاه، اظهاراتکارشناسی‌نشده روحانی درباره کرونا و رفع محدودیت‌ها سبب شده بود که نمکی دوبار قصد استعفا کند. ابوترابی، نماینده مجلس شورای اسلامی به خبرنگار آنا گفته بود که وزیر بهداشت دوباره استعفا داده بود و با پادرمیانی یکی از مقامات ارشد کشور به کار خود بازگشت.

محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره همین موضوع در توئیتی در پاسخ به گلایه وزیر بهداشت مبنی بر مضیقه مالی کادر درمان در بحث مقابله با کرونا گفت: «نخستین بخش از معادل ریالی یک میلیارد یورو امروز توسط بانک مرکزی به حساب خزانه واریز شد» و افزود: «از وزیر محترم بهداشت دعوت کرده‌ام برای تعیین اولویت‌های تخصیص آن در جلسه سازمان برنامه‌وبودجه شرکت کنند».

بیشتر بخوانید:

نمکی: مدافعان سلامت تن بر آتش بلا زده‌اند تا از سلامت هموطنان محافظت کنند

هر چند نوبخت در توئیتی از برگزاری این جلسه طی یک ناهار کاری و یافتن راه حلی مشترک و مناسب بر اساس همفکری با وزیر بهداشت خبر داد اما هنوز چگونگی این تخصیص و ابعاد آن شفاف‌سازی نشده است.

نکته مهم این است، روزی که با برداشت این مبلغ از صندوق توسعه ملی موافقت شد، نرخ یورو چیزی در حدود ۱۳ هزار تومان بود و یک میلیارد یورو برابر با ۱۳ هزار میلیارد تومان می‌شد، اما در این مدت با افزایش بیش از دوبرابری نرخ ارزها، یک میلیارد یورو معادل ۲۸ هزار میلیارد تومان است.

سازمان برنامه و بودجه می‌گوید که از یک میلیارد یورو، چیزی در حدود 400 میلیون یورو از این رقم پرداخت شده است. علت ملاحظه و تأخیر در مابقی منابع نیز به دو موضوع باز می‌گردد. بانک مرکزی به دلیل آثار پولی تبدیل یورو به ریال، ملاحظاتی داشته و مخالف است. همچنین ارز صندوق توسعه ملی نیز در دسترس نیست.

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی تلویحاً در پاسخ به دل‌نوشته وزیر بهداشت اعلام کرد: «بانک مرکزی برای کنترل ترازنامه خود و مهار تورم، چاره‌ای جز مقاومت در برابر خواسته‌هایی که در جای خود شاید ضروری باشد، ندارد. اجتناب از تسعیر ریالی تخصیص‌های ارزی صندوق توسعه ملی نیز در این راستاست».

وزیر بهداشت هم در پاسخ به صحبت‌های همتی گفت: «رئیس کل بانک مرکزی محبتی کردند، هر چند که می‌دانم ایشان در چه فشاری هستند، اما قسمت اندکی از مبلغی که از  صندوق توسعه ملی تخصیص یافته بود را آزاد کردند. من اگر چند ماه پیش التماس می‌کردم، برای این بود که می‌‌خواستم خودم را برای یک پاییز سنگین آماده کنم تا بتوانم بار را از دوش همکارانم بردارم و بتوانم از خجالت و شرمندگی نیروهایی که چند ماه است زحمت می ‌کشند، درآیم».

نمکی: مبلغ تخصیص یافته از صندوق توسعه ملی را بازگرداندیم

وی افزود: «با توجه به اینکه مدام صبوری می‌کردیم که خدایی نکرده این پول را وارد بازار نکنیم که چرخش آن باعث تغییر در پایه پولی شده و دلار دچار نوسان شود، بازهم صبوری کردیم و گفتم همین میزان را هم برگردانند. ما گذشتیم تا مبادا درخواست من موجب تزلزل نشود. به هر حال باید توجه کرد که اگر از کرونا شکست بخوریم،  پایههای نظام را دچار تزلزل خواهیم کرد که هرگز این اتفاق نخواهد افتاد. اما گفتیم نکند با این موضوع پول پایه پولی و معادلات اقتصادی دچار مشکل شود. گفتم همین میزان را هم برگردانند».

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی

این در حالی است که رئیس‌جمهور در نشست ستاد ملی مبارزه با کرونا گفته بود: «مردم برای کمبود و مشکلات در کشور اگر می‌خواهند لعن و نفرین کنند، آدرس این لعن و نفرین، کاخ سفید در واشنگتن است و کسی آدرس اشتباه به آن‌ها ندهد... یک عده‌ به‌خاطر منافع غلط گروهی و باندی به مردم آدرس غلط ندهند. آدرس صحیح تمام جنایات و فشار بر مردم عزیز ایران، واشنگتن دی سی و کاخ سفید و آن‌هایی است که در این ساختمان هستند و این‌همه جنایات علیه ملت ایران روا داشتند و شما می‌بینید هر روز فشار و مشکلات را تشدید می‌کنند.»

به نظر می‌رسد، گلایه‌های نمکی آن هم به صورت رسمی و علنی علیه روحانی، نوبخت و همتی چاره آخر او بوده است. عدم تخصیص یک میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی که باید برای شیوع مقابله با کرونا هزینه می‌شد، جای بحث دارد. البته در گذشته 500 میلیون یورو هم از صندوق توسعه ملی دریافت شده بود تا برای پرداخت مطالبات بیمه‌ها به مراکز دارویی صرف شود که هزینه‌کرد آن دارای شبهات زیادی است. تردیدی نیست که رئیس‌جمهور در حالی همه مشکلات را به گردن آمریکا می‌اندازد که عدم تخصیص ارز به وزارت بهداشت ارتباطی به ترامپ و آمریکا ندارد.

گزارش از محمدعلی حسن نیا 

انتهای پیام/4106/4082/