نسخه فوری برای جلوگیری از تکرار تجربه خطای اوراق نفت/ بازگشت دیرهنگام دولت به راهکار داخلی فروش نفت

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، در یک هفته اخیر موضوع اتخاذ تصمیمات شورای هماهنگی سران قوا برای گشایش اقتصادی در کشور مطرح شده که مهمترین آن فروش نزدیک به 200 میلیون بشکه‌ای نفت در قالب اوراق است. این طرح واکنش‌های بسیاری را به همراه داشت؛ به نحوی که عده‌ای از کارشناسان آن را آینده‌فروشی می‌دانستند که سبب ایجاد بدهی سنگین ارزی برای دولت حاضر و بعدی می‌شد.

با این حال روز گذشته شورای هماهنگی سران قوا با حضور اعضای آن بحث جزئیات طرح گشایش اقتصادی را مورد بررسی قرار داد. طبق گفته‌های محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس قرار شده تا در برخی از  جزئیات طرح فروش اوراق نفتی اصلاحاتی انجام شود. یکی از اصلاحات مهم تغییر روش تصویب این اوراق است که قرار شده تا در مجلس پیگیری و تصویب شود همچنین بر اساس مصوبه شورای هماهنگی سران قوا قرار شده تا به ابزارهای مالی موجود در بازار سرمایه قرارداد آتی نفت نیز افزوده شود تا ظرفیت‌های بیشتری برای فروش نفت در اختیار دولت قرار گیرد.

مروری بر قراردادهای آتی یا همان سلف

یکی از روش‌های تأمین مالی از بورس، فروش آتی کالای مختلف در قالب قراردادهای موسوم به سلف است در این روش خریدار ابتدا پول کالا را می‌پردازد و در سررسید معین فروشنده متعهد می‌شود که جنس خریداری شده را به خریدار تحویل دهد.

از سال 97 عرضه نفت خام در رینگ صادراتی بورس انرژی  به صورت رسمی آغاز گردید که موجب شد در چند نوبت نفت توسط بخش غیردولتی خریداری و صادر شود؛ اما پس از مدتی به دلایلی که عمده آن به کم‌توجهی مجموعه وزارت نفت در رفع موانع عرضه نفت و صادرات آن برمی‌گشت، خرید نفت از بورس انرژی تقریباً به صفر رسید.

یکی دیگر از ابزارهایی که در تمامی بازارهای نفتی جهان برای خرید و فروش نفت استفاده می‌شود، قراردادهای آتی نفتی است. این قراردادها سررسید مشخصی دارد و در این مدت نیز خریداران می‌توانند در بورس آن را خرید و فروش کنند.

لزوم توجه دولت برای جبران شکست‌های گذشته

بورس کالای ایران در حال حاضر ظرفیت خرید آتی و استفاده از قراردادهای سلف کالایی را فراهم کرده است. در سال 98 اوراق سلف موازی نفت در چند نوبت با نماد «سنف» عرضه شد ناشر این اوراق وزارت اقتصاد و امور دارایی بود؛ اما به نظر می‌رسد که در آن زمان نیز با توجه به شرایط کشور حمایت لازم از خرید و فروش نفت انجام نشد و عملکرد موفقی از خرید و فروش اوراق سلف نفتی وجود ندارد.

بر همین اساس لازم است تا دولت در صورتی که به دنبال اجرای مجدد اوراق سلف نفتی در بازار بورس انرژی است، ابزارها و شرایط ویژه‌ای را برای فروش اوراق نفت خام فراهم نماید. از جمله شروطی که لازم است در اوراق سلف نفتی در نظر گرفته شود، رفع موانع تحویل نفت توسط خریداران، عدم بازخرید اوراق توسط دولت و بانک‌ها و همچنین امکان خرید پیش از سررسید است. در همین راستا دولت باید از خریداران و صادرکنندگان کلان و خرد غیردولتی حمایت کند تا اطمینان و امنیت بیشتری برای آن‌ها ایجاد شود.

انتهای پیام/4141/پ