ضرر «چند ده میلیون تومانی» جاماندگان سهام عدالت/ خانوارهایی که سهم‌شان فقط «حسرت خوردن» است!

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، قاسم شجاع؛ سهام عدالت در فاصله سال‌های 84 تا 95 با هدف گسترش عدالت اجتماعی و توزیع ثروت به صورت دو سهم تخصیصی اولیه در دو قیمت 532 هزار و یک میلیون تومانی به ازای هر نفر از اعضای خانواده مشمول این طرح، تقسیم شده است.

این طرح با کمک به کاهش فاصله طبقاتی در کنار یارانه واریزی می‌توانست شرایط اقتصادی را برای خانوارها تسهیل کند.

در ماده 34 فصل ششم آیین‌نامه اجرایی توزیع سهام عدالت آمده است؛ «در اجرای سیاست گسترش مالکیت عمومی به‌منظور تأمین عدالت اجتماعی، دولت مجاز است تا چهل درصد از مجموع ارزش سهام بنگاه‌های قابل واگذاری در هر بازار را به خانواده‌های 6 دهک پایین جامعه تخصیص یابد.»

بااین‌همه، اما خانوارهایی زیادی هستند که جزء مشمولین نهایی قرار نگرفته‌اند. تا جایی که عبارت «جاماندگان سهام عدالت» اصطلاحی جدید در حوزه اقتصادی جامعه را شکل داده است.

سرپرستان خانوارهایی که سهم‌شان از سهام عدالت «حسرت خوردن» هست

رضا محمدی سرپرست خانواده‌ای پنج‌نفره است که در همان سال‌های اولیه، اقدام به نام‌نویسی نموده است؛ اما به خاطر اطلاع‌رسانی نامناسب و روشن نبودن موضوع واگذاری سهام، علیرغم ثبت‌نام اولیه و ارسال مدارک اما نامش به‌عنوان سرپرستان خانوار مشمول این طرح گنجانده نشده است؛ و از قافله دارندگان سهام عدالت که حالا ارزش آن بین 15 تا بیش از 30 میلیون تومان به ازای هر نفر می‌رسد، جا مانده است.

وی می‌گوید با افزایش قیمت ارز در روزها و ماه‌های اخیر سهام شرکت‌های واگذاری‌شده ارزشمند شده و در حال حاضر حس می‌کنم دچار ضرر بیش از صد میلیون تومانی شدم چرا که ارزش سهام نسبت به روز قبل افزایش داشته و از طرف خانواده هم تحت‌فشار هستم و دستم هم به جایی بند نیست تا صدای اعتراض خود را برسانم.

رضا که کارمند شرکتی خصوصی است می‌گوید: به‌سختی از پس امرار معاش خانواده برمی‌آیم و این که مسئولان می‌گویند سهام عدالت به 6 دهک پایین جامعه تعلق گرفته را نمی‌فهمم. وی ادامه داد: مگر پایین‌تر از ما هم هست؛ بله حتماً هم هستند خانواده‌هایی که تحت حمایت بهزیستی و کمیته امداد یا سازمان‌های حمایتی دیگر هستند.

وی گفت: یعنی ما باید حتماً تحت حمایت یکی از این سازمان‌های حمایتی باشیم تا به ما سهام عدالت تعلق بگیرد؟ رضا می‌گوید هر موقع تلویزیون خبری را در مورد سهام عدالت پخش می کنه همسرم می‌گوید: «واقعاً هیچ راهی وجود نداره که ما هم سهامدار سهام عدالت باشیم آخه این چه وضعیه که کسی پاسخگوی خانوارهایی مثل ما نیست؟»

از این دست خانوارها و سرپرست خانواده کم نیستند. از بین جمعیت بیش از 80 میلیونی کشور در حال حاضر، بیش از 30 میلیون نفر هنوز رنگ سهام عدالت را ندیده و طعم سودش را نچشیده‌اند؛ یعنی نزدیک 40 درصد از جمعیت کل کشور مشمول طرحی که قرار بود فاصله طبقاتی را کم کند، نشده‌اند!

سهام عدالت که توسط سازمان خصوصی‌سازی و در سال 1384 با فلسفه برداشتن فاصله طبقاتی و کم‌کردن فاصله بین فقیر و غنی در جامعه پایه‌گذاری شده مثل خیلی از طرح‌های دولتی که در ابتدا طرح‌های مناسبی به نظر می‌رسند اما در ادامه یا درست ریل‌گذاری نمی‌شوند و یا عادلانه توزیع نمی‌شوند؛ این طرح نیز به جایی رسیده است که با خیل عظیمی از خانوارهایی مواجه است که در نارضایتی به سر می‌برند؛ و علاوه بر اینکه دستشان فقط به سامانه الکترونیک سهام عدالت می‌رسد هر روز باید شاهد این باشد که چطور خانوارهایی هستند که با شرایط مساوی با آن‌ها هستند یا در برخی مواقع حتی با شرایط مالی مناسب‌تر که سرمایه سهام عدالت خانوار آن‌ها به بیش از ده‌ها میلیون تومان می‌رسد، حال‌آنکه دست آن‌ها همیشه از سهام عدالت، ارزش و سود آن بی‌بهره است.

امیدهایی که به کابوس بدل شد

چندی پیش و در پاسخ به سؤالات خبرنگاران از وزیر اقتصاد در مورد سهام عدالت و نام‌نویسی‌های جدید، وی آب پاکی را روی دست بیش از 30 میلیون نفر جامانده سهام عدالت ریخت تا اندک امید خانواده‌های جامانده نسبت به بهره‌مندی از سهام عدالت، به کابوس تبدیل شود.

دژپسند در ادامه  گفت: این موضوع هم از نظر فنی امکان‌پذیر نیست؛ از نظر قانون افراد مدنظر پوشش داده شده‌اند؛ ضمن اینکه از نظر دارایی‌هایی که بتوانیم این کار را انجام دهیم محدودیت داریم.

وی افزود: در قانون آمده ۶ دهک جامعه باید از سهام عدالت برخوردار شوند که ما سهام عدالت را به ۶ دهک جامعه داده‌ایم یعنی اکنون آمار دارندگان سهام عدالت ۴۹ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر است که اگر ۶۰ درصد جمعیت کشور را در نظر بگیریم حدود همین میزان است.

در پاسخ به سخنان وزیر محترم که گفتند اکنون آمار دارندگان سهام عدالت ۴۹ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر است و اگر ۶۰ درصد جمعیت کشور را در نظر بگیریم حدود همین میزان است باید پرسید اولاً؛ ایشان مطابق کدام فرمول علم اقتصاد به این نتیجه رسیدند که 6 دهک پایین جامعه تنها 60 درصد کشور را در نظر می‌گیرند؟ یعنی به نظر ایشان و گروه اقتصادی 40 درصد جمعیت کشور جزء خانواده‌های متوسط به بالا هستند که صلاح دیده شده تا سهام عدالت دریافت نکنند.

ثانیاً؛ اگر فقط 60 درصد از جمعیت کشور به نظر کارشناسی‌شان نیاز به سهام عدالت دارند چطور است که آمار یارانه بگیران کشور (قرار بود سهام عدالت به‌موازات یارانه به توزیع ثروت و عدالت اجتماعی منتج شود) آمار خیره‌کنندهٔ قریب به 78 میلیون نفری یعنی بیش از 97 درصد را شامل می‌شود اما دارندگان سهام عدالت (که با بی‌عدالتی توزیع شده است) به 60 درصد تقلیل یافته است.

ثالثاً؛ اگر چنین است که حدود 40 درصد جمیعت کشور نیاز به سهام عدالت ندارند باید پرسید: آیا ایشان دست و پنجه‌نرم کردن عموم مردم با مشکلات اقتصادی را مشاهده نمی‌کنند و آیا این ابتلای همگانی فقط مربوط به 60 درصد جامعه را شامل می‌شود؟

طغیانی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس نیز چندی پیش در حالی به عدم در دسترس بودن آمار دقیقی از وضعیت جاماندگان ۶ دهک نخست، اشاره کرد که وزیر اقتصاد در نشست اخیر رسانه آیش گفته بود در قانون آمده ۶ دهک جامعه باید از سهام عدالت برخوردار شوند که ما سهام عدالت را به ۶ دهک جامعه داده‌ایم و طبق اظهارات وزیر اقتصاد سهام عدالت به همه کسانی که جزء 6 دهک پایین جامعه بودند تعلق گرفته است. این دو اظهار نظر و تناقض موجود مشخص می‌کند هنوز آمار رسمی و دقیق از 6 دهک پایین جامعه وجود ندارد.

انتشار خبرهایی ازاین‌دست در حالی است که جاماندگان سهام عدالت همچنان در سردرگمی محض به سر می‌برند.

هشدار! مردم مراقب افراد سودجو باشند

سامانه سهام عدالت هر چند وقت یک‌بار اقدام به انتشار هشدارهایی می‌کند تا اگر چنانچه شهروند و یا سرپرست خانواری ذره‌ای امید به سهامدار شدن داشته باشد، امیدش ناامید شود.

رویکرد گردانندگان سامانه سهام عدالت نیز چون وزیر اقتصاد است؛ سامانه‌ای که هر چند روز یک‌بار اطلاعیه‌هایی را با هدف روشنگری! افکار عمومی در قالب هشدارهایی به آگاهی ملت محروم از سهام می‌رساند تا اندکی از نگرانی‌های مردم بکاهد!

اظهاراتی که خودبه‌خود نقض می‌شوند

درعین‌حال انتشار ضدونقیض اخبار و جوابیه‌ها از سامانه سهام عدالت و یا سازمان خصوصی‌سازی، بیشتر خانواده‌ها و مخاطبان را در سردرگمی فرو برده است.

ازجمله؛ چندی پیش سامانه موسوم، در پی خبری به جوابیه‌ای اکتفا کرده که در بخشی از پاسخنامه در مورد علت جا ماندن تعدادی از خانواده‌ها از سهام عدالت، آمده است: «همان‌گونه که قبلاً هم بارها اعلام شده است در زمان ثبت‌نام و شناسایی مشمولان سهام عدالت در دهه 80 به دلایل مختلف، برخی از مشمولانی که فرآیند اولیه ثبت‌نام را انجام داده بودند در لیست نهایی سهام عدالت قرار نگرفتند. در آن زمان سیستم اطلاعاتی استان‌ها به‌صورت «دایال آپ» با سیستم مرکزی ارتباط داشت و همین نقص باعث شد تا اطلاعات بخشی از مشمولان وارد سیستم نهایی نشود. علاوه به راین، تأخیر برخی از تعاونی‌ها برای ارسال اطلاعات مشمولان به ستاد مرکزی سهام عدالت نیز باعث شد تا تعدادی از افراد مشمول نهایی نشوند.»

همان‌طور که ملاحظه می‌شود صریحاً علت جا ماندن خانوارها در بین سال‌های واگذاری، نقص سیستم ارسال اطلاعات و تأخیر برخی از تعاونی‌ها در ارسال اطلاعات به سازمان خصوصی‌سازی عنوان شده است.

درحالی‌که در ادامه این جوابیه همین مطلب مهم مطرح شده را خودشان تکذیب کرده‌اند.

در ادامه این جوابیه آمده است:

«و با توجه به اینکه اطلاعات مشمولان سهام عدالت از سال 1385 تا 1391 از سوی شرکت‌های تعاونی سهام عدالت به‌صورت متناوب برای سازمان خصوصی‌سازی ارسال شده و بعضاً مراحل ثبت نهایی دنبال نشده است برخی افراد از لیست نهایی جامانده‌اند. لذا این جمله که قصور تعاونی‌ها باعث شده افراد ثبت نهایی نشوند قویاً تکذیب می‌شود».

علاوه‌براین، آن‌چنان‌که در گزارش آمده است چه بسیار خانواده‌هایی مدارک و یا ثبت‌نام اولیه را انجام داده‌اند اما به دلایل مختلف که شرح آن در بالا آمده است و همچنین نهایی نشدن نامعلوم خانواده‌های جامانده موجب شده تا اطلاع بعدی با سهام عدالت وداع کنند!

آیا خبرهای خوبی در راه است؟

خبر خوبی که این روزها به گوش می‌رسد توسط رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس عنوان شده بود.

محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به طرح مجلس برای ساماندهی جاماندگان سهام عدالت گفت: این احتمال وجود دارد که روند بررسی طرح ساماندهی جاماندگان سهام عدالت در جلسه علنی هفته آینده آغاز شود.

پور ابراهیمی اضافه کرد: اعتبارات مورد نیاز برای تخصیص یارانه کمک معیشتی و سهام عدالت شناسایی و پیش‌بینی شده است، دولت باید با شناسایی افراد واجد شرایط، جامعه یارانه‌بگیران و مشمولان سهام عدالت را نیز طبق این طرح اصلاح کند

اگر چه رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس که سکان‌دار اداره تقنینی کشور است در ابتدای سخنانش برای موضوعی با این درجه از اهمیت از واژه «احتمال» استفاده می‌کند و اعلام کرده بود: «احتمال وجود دارد که روند بررسی جاماندگان سهام عدالت در هفته آینده برگزار شود.» اما می‌توان هنوز اندک امیدی به جان گرفتن طرح بهره‌مندی مشمولین سهام عدالت داشت.

ارزش روز سهام

در حال حاضر، دارایی سبد سهام ۵۳۲ هزار تومانی به ۱۹ میلیون و ۵۶۳ هزار تومان و ارزش سبد سهام عدالت یک میلیون تومانی به بیش از ۳۹ میلیون تومان رسیده است. درواقع خانواده‌ای پنج‌نفره جامانده از سهام عدالت به قیمت روز، حدود 195 میلیون تومان از بهره‌مندی سهام عدالت محروم شده است.

خانواده‌ها در شرایط فعلی ماه‌هاست که با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. در وضعیت حال حاضر دولتِ تدبیر، همه نگاه‌های «جاماندگان» به طرح‌های مجلس انقلابی تازه‌نفس دوخته شده است.

به امید آن روز که دست‌کم، مجلس تازه از راه رسیدهٔ جوان که ظاهراً داعیه خدمت به مردم و مستضعفان را دارد؛ به جای گزارش دادن هر روزه در فضای مجازی باری از دوش مردم بردارد که مردم، گزارش رسانه‌ای زیاد دیده و شنیده‌اند.

به قول استاد سخن؛ به عمل کار برآید به «سخنرانی» نیست.

انتهای پیام/پ