نشر کتب علمی منطبق با مأموریت سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها/ مراحل انتشار کتب علمی در دانشگاه آزاد اسلامی به چه صورت است؟

به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاه و سیاست گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، نشر کتب علمی در دانشگاه آزاد اسلامی منطبق با مأموریت سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها مبنی بر انتشار علم و فناوری در خدمت نیازهای جامعه دنبال می‌شود.

اساتید دانشگاه آزاد اسلامی می‌توانند با استفاده از ظرفیت‌های این دانشگاه کتاب منتشر کنند. در روزهای گذشته دکتر محمدمهدی طهرانچی شیوه‌نامه‌ چگونگی نشر کتب علمی را ابلاغ کرد.

بیشتر بخوانید:

اسناد علمی پژوهشگاه دانشگاه آزاد به کتابخانه مرکزی منتقل شد

براساس این شیوه‌نامه برای اینکه کتاب علمی در دانشگاه آزاد اسلامی منتشر شود باید یک شورای مرکزی در انتشارات تشکیل شود. شورای مرکزی انتشارات و اسناد علمی بالاترین مرجع دانشگاه در زمینه تصمیم‌گیری نشر علمی، نشریات علمی، امور کتابخانه‌ها و اسناد علمی و علم سنجی است و رئیس دانشگاه ریاست آن را برعهده دارد.

شورای انتشارات معاونت‌های موضوعی، شورای دیگری است که برای نشر کتاب موردنیاز است. این شورا در معاونت‌های علوم پزشکی، علوم انسانی و هنر، علوم پایه مهندسی و کشاورزی دانشگاه در چارچوب شرح وظایف و اختیارات در هریک از معاونت‌های یادشده به ریاست معاونان مربوطه تشکیل می‌شود.

برای اینکه کتب علمی در دانشگاه آزاد اسلامی تدوین شوند باید در شورای مرکزی انتشارات و اسناد علمی دانشگاه مطرح شوند. این شورا مسئولیت سیاست‌گذاری علمی فعالیت‌های نشر علمی دانشگاه، کمک به تولید و نشر علم به منظور ارتقای سطح فرهنگی و دانشگاه، ارتقا و توسعه فعالیت‌های نشر علمی مسئله محور و سیاست‌گذاری و ارتقای فعالیت‌های کتابخانه‌های دانشگاه را برعهده دارد. رئیس دانشگاه ریاست این شورا را برعهده دارد.

کسانی‌که می‌خواهند در دانشگاه آزاد اسلامی کتاب منتشر کنند باید به حدود شرعی، عرفی و قوانین موضوعه در امر نشر کتاب متعهد باشند. شورای انتشارات استان‌ها و شورای انتشارات واحدهای ویژه و سطح یک مسئول کنترل محتوای آثار هستند.

صاحب یا صاحبان اثر نباید تا پایان مراحل بررسی اثر و اظهارنظر نهایی شورا، اثر پیشنهادی خود را به ناشر دیگری ارائه دهد. صاحب اثر باید پس از دریافت نتایج داوری و نظر شورا، اصلاحات پیشنهادی را حداکثر ظرف مدت سه ماه انجام و متن اصلاح‌شده را به انتشارات دانشگاه عودت دهد در غیر این صورت روال بررسی متوقف و پرونده مختومه می‌شود.

در دانشگاه آزاد اسلامی می‌توان به 5 صورت کتاب نوشت. کتاب‌ها تصنیف هستند یعنی اینکه اثری از سر ذوق، تجربیات و دیدگاه‌های صاحب اثر است. یا اینکه درباره یک موضوع خاص همراه با تقریر، تشریح، حاشیه‌نویسی و تنظیم گفتاری است. یا اینکه حداقل 40 درصد آن را دیدگاه‌های جدید و نوآوری‌های علمی نویسنده تشکیل دهد و با تحلیل یا نقد دیدگاه‌های دیگران در یک موضوع مشخص همراه باشد.

آثار تألیفی مبتنی بر ساماندهی مجموعه‌ای از داده‌های علمی و نظریات پذیرفته‌شده بر اساس تحلیل یا ترکیب مبتکرانه که معمولاً با نقد یا نتیجه‌گیری همراه است را شامل می‌شود. محتوای کتاب باید بدیع باشد و دارای اهمیت، اعتبار، قابلیت یادگیری، سودمندی، ساختار دانش، انسجام متنی، تازگی و موردنیاز و علاقهٔ دانشجویان مربوطه باشد. حداقل 15 درصد محتوای کتاب از یافته‌های صاحب اثر باشد و قبلاً در مقالات معتبر به چاپ رسیده باشند. شیوه نگارش کتاب متعلق به نویسنده بوده و ارائه مطالب دارای نوآوری است.

در ترجمه کتاب درسی باید کتاب اصلی توسط ناشران معتبر بین‌المللی به چاپ رسیده باشد و حداکثر مربوط به پنج سال اخیر باشد. باید اصل امانت و دقت در ترجمه و معادل‌یابی صحیح رعایت شود.

در کتاب‌های ترکیبی آثار باید ترکیبی از تألیف، ترجمه، گردآوری و تدوین و سایر باشد. اگر مجموعه‌ای از متن‌های علمی از منابع مختلف و نویسندگان مختلف ترجمه‌شده و سپس توسط مترجم، بخش‌هایی به آن‌ها افزوده‌شده است که حاوی نظرات شخصی مترجم یا حاصل تحقیقات اوست یا به‌عنوان تکمیل اطلاعات ارائه‌شده در متن یا متن‌های اصلی است و به تحقیقات جدیدتری اشاره دارند، لازم است همه افزوده‌ها با توجه به تعداد نویسندگان کتاب به شکل پاورقی زیرنویس درهمان صفحه عنوان شوند.

در تدوین کتاب الکترونیکی رعایت تمامی مراحل و موارد مربوط به تولید و انتشار کتاب به‌صورت نسخه چاپی برای تولید، انتشار و فروش کتاب به‌صورت نسخه الکترونیکی نیز صادق و الزامی است.

همه کتاب‌هایی که از طریق نشر علمی و دانشگاهی دانشگاه شاب دریافت می‌کنند، باید با اولویت چاپ در مرکز نشر و رسانه دانشگاه نسبت به چاپ کتاب اقدام کنند یا با ارائه اسناد مثبت مبنی بر صرفه و صلاح دانشگاه از دیگر چاپخانه‌ها استفاده کنند.

چاپ کتاب پس از پایان مدت قرارداد با توجه به دلایل روشن در زمینه‌هایی نظیر به‌روز بودن محتوا و اقتصادی بودن صورت می‌گیرد. تجدید چاپ کتاب با تأیید مراجع تصمیم‌گیری مربوطه و بدون نیاز به داوری و بررسی محتوایی آن انجام می‌گیرد. تصمیم‌گیری در خصوص تجدید چاپ کتاب‌های درسی سفارشی و تخصصی بر عهده مراجع تصمیم‌گیری ذی‌ربط است. همه حقوق مادی و معنوی حاصل از تجدید چاپ آثار، بر اساس نوع قرارداد و مدت آن متعلق به دانشگاه است و تنها درصورتی‌که نیاز به تجدید چاپ کتاب پس از مدت یادشده در نوع قرارداد به تأیید مراجع تصمیم‌گیری برسد قرارداد جدیدی میان دانشگاه و مؤلف بسته خواهد شد.

بدیهی است چنین شرایطی تنها زمانی امکان‌پذیر خواهد بود که کتاب در بازه زمانی موردنظر، حداقل به چاپ دوم رسیده باشد. تصمیم‌گیری درزمینهٔ تجدید چاپ کتاب‌های اعضای هیئت‌رئیسه سازمان مرکزی، روسای استان‌ها، هیئت‌رئیسه واحدهای ویژه و سطحی در شورای مرکزی انتشارات انجام می‌گیرد.

انصراف ناشر و یا ناشران قبلی از چاپ کتاب

اگر کتاب قبلاً توسط ناشر دیگری چاپ شده باشد و صاحب اثر بخواهد کتاب را در واحد چاپ کند، لازم است ناشر یا ناشران قبلی به‌صورت رسمی اعلام انصراف کرده و اصل مجوز انتشار دریافتی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را تحویل دهند و از تاریخ آخرین چاپ کتاب بیش از دو سال گذشته باشد.

اگر کتاب قبلاً از سوی دانشگاه چاپ شده باشد و صاحب اثر بخواهد کتاب را در واحد دانشگاهی یا انتشارات دیگری خارج از دانشگاه چاپ کند، لازم است پس از انقضای مدت قرارداد، طی درخواست مکتوب، مراتب را از مراجع تصمیم‌گیری مربوط درخواست کند. در صورت تأیید، نسبت به صدور انصراف و طی مراحل قانونی واگذاری مجوز نشر کتاب موردنظر اقدام کند.

جایزه انتشار کتاب توسط ناشران بین‌المللی و کتاب‌های برگزیده

ناشران کتاب می‌توانند از جوایز ملی و بین‌المللی بهره‌مند شوند. به این منظور کتاب باید جزو کتاب‌های دانشگاهی باشد. فصل‌های نگارش یافته دقیقاً براساس استانداردهای علمی بین‌المللی تهیه‌شده و تألیفی باشند. انتشار کتاب توسط ناشران بین‌المللی معتبر باشد. کتاب در ابعاد بین‌المللی توزیع شود و در پایگاه‌های معروف مانند Amazon و غیره قابل جستجو باشد.

انتهای پیام/4040/