رفع مشکل عدم ارتباط دانشگاه‌ و صنعت در دانشگاه آزاد اسلامی/ حل چالش‌های علمی صنایع کشور توسط نخبگان دانشگاهی

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، پروین طالبیان؛ دانشگاه آزاد اسلامی در دوره‌های گذشته به روش سنتی اداره می‌شد و به درآمدهای شهریه‌ای و برخی درآمدهای جانبی اکتفا می‌کرد، با ایجاد تغییر و تحولات در ساختار دانشگاه آزاد اسلامی و انتخاب دکتر علی‌اکبر ولایتی از سوی رهبر معظم انقلاب به‌عنوان رئیس هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی و همزمان با روی کار آمدن دکتر محمدمهدی طهرانچی به‌عنوان رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تغییر و تحولات در این مجموعه عظیم به صورت همزمان و پلکانی آغاز شد.

طبیعی است که در ابتدای امر هر تغییر و تحولی در هر مجموعه‌ای با منتقدان و موافقانی روبروست، مدیریت جهادی و کار شبانه‌روزی دکتر طهرانچی و مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در راستای اندیشه‌ورزی و خلق ایده‌های نو و حرکت دانشگاه آزاد اسلامی به سمت درآمدهای غیرشهریه‌ای از یک سو و تغییرات چشمگیر در نوع نگرش به علم آموزی تا توجه به علم و دانش و حرکت در مرزهای دانش، پژوهش محوری و فعالیت در حوزه‌های فناوری و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپی و شتاب به سمت حل مسئله با کمک دانش و فناوری تنها بخشی از جنبه‌‌های این تغییر و تحول است.

خبرگزاری آنا بر آن است تا بر اساس وظیفه ذاتی خود و دغدغه‌‌مندی‌هایی که دارد، برگی از این کتاب عظیم را در سلسله گزارش‌هایی برای مخاطبان عرضه کند.

بیشتر بخوانید:

گام بلند دانشگاه آزاد اسلامی برای تحقق «جهش تولید»/ تلاش برای خودکفایی کشور در تولید بذرهای هیبریدی

ارتباط دانشگاه‌ها با صنعت امروز دیگر یک مسئله اساسی است و دانشگاه‌ها دریافته‌اند برای ماندگاری باید ارزش افزوده‌ای به نام ارتباط با صنعت داشته باشند تا هم مسئله‌محوری را دنبال کنند و هم دانشجویان برای پذیرش در این دانشگاه‌ها علاقه‌مند شوند. 

دانشگاه آزاد اسلامی نیز به عنوان یک دانشگاه هوشمند و مسئله‌محور موضوع ارتباط با صنعت را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است. دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی می‌گوید «دانشگاه آزاد اسلامی از دانشگاه آموزشی به دانشگاه پژوهشی‌ گذار کرده، زیرا جمعیت دانشجویان تحصیلات تکمیلی آن بیش از جمعیت آموزشی است. به گفته طهرانچی، این دانشگاه یک نظام حل مسئله و سازمان آموزشی است که می‌خواهد سازمان پژوهشی نیز باشد.»

ارتباط با صنعت به روش سنتی

دانشگاه آزاد اسلامی در این مسیر رویکردهای مختلفی را برای وصل شدن به صنعت در نظر گرفته است. اولین رویکرد همان راهی است که همه دانشگاه‌ها در پیش گرفته‌اند یعنی سفارش گرفتن از صنایع در موضوعات مختلف. در دانشگاه آزاد اسلامی قراردادهای بسیاری منعقد شده که تعدادی در واحدها و برخی هم که بزرگتر بودند، با حضور دکتر طهرانچی به امضا رسیده است. 

قراردادهایی که با حضور رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به امضا رسیده، شامل همکاری با اوقاف، فولاد اصفهان، چرم تبریز، سازمان بهزیستی و غیره بوده است که براساس آنها همکاری با این نهادها در قالب تفاهم‌نامه‌ها تنظیم می‌شود. البته در این میان واحدها و حتی محققان دانشگاهی بیکار ننشسته‌اند و هر یک به هر طریق که توانسته‌اند با صنایع مختلف ارتباط گرفته‌اند.

رئیس اداره خدمات آزمایشگاهی و کارگاهی دانشگاه آزاد اسلامی گیلان در این زمینه به آنا خبر داد: «تولید ماهیان خاویاری، فروش آب گرم محصول ثانویه نیروگاه برق، همکاری با علم‌پژوهان و نهادهای مرتبط از اقدامات دانشگاه در زمینه ارتباط با صنعت است.»

همچنین همکاری مشترک مرکز تحقیقات مهندسی مواد پیشرفته دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و شرکت دانش‌بنیان مواد پژوهان گوهرفام به تولید فلز نیکل از پسماندهای صنعتی منجر شده است.

احسان دریکوند، رئیس مركز تحقيقات آب و محيط‌زيست دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر نیز با تأکید بر مسئله‌محوری اعلام کرد: «برای کمک حال محیط‌زیست ساخت پکیج‌های تصفیه فاضلاب را در دستور کار و در مرحله اجرا داریم.»

وی درباره اقدامات مركز تحقيقات آب و محيط‌زيست دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر و مأموریت‌های آن در راستای حفظ محیط زیست اظهار کرد:‌ «منابع آبی از سه منبع فاضلاب‌های شهری، صنعتی و کشاورزی آلودگی می‌گیرند. در این زمینه درست است که کمیت فاضلاب‌های صنعتی ناچیز است؛ اما کیفیت آلودگی آنها خیلی بالاست. به همین دلیل به این فکر افتادیم که یک‌سری پکیج‌های تصفیه فاضلاب با رویکرد فاضلاب‌های صنعتی بسازیم و اکنون هم تقریباً هشت نمونه برای ارگان‌های مختلف طراحی کرده‌ایم.»

از این دست اقدامات در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی کم نیستند و می توان مثال‌های بی‌شماری را ارائه داد. با این تفاهم‌نامه‌ها دانشگاه آزاد اسلامی درصدد است علاوه بر علمی شدن فعالیت‌های صنعتی درآمدهای غیر شهریه‌ای را نیز افزایش دهد. 

بورسیه دانشجویان در صنعت راهی به سمت ارتباط مؤثر با صنعت

بورسیه دانشجویان در صنعت راهی به سمت ارتباط مؤثر با صنعت از دیگر ابتکارات دانشگاه آزاد اسلامی برای ارتباط با صنعت بورسیه دانشجویان در صنعت است. براساس طرحی که دانشگاه آزاد اسلامی مدنظر دارد، دانشجویان از همان ابتدای شروع به تحصیل بورسیه می‌شوند و مطابق با استاندارد صنعت فعالیت می‌کنند و از همان ابتدا با صنعت ارتباط می‌گیرند. به گفته طهرانچی این طرح در قالب طرح پویش در استان اصفهان و با 500 دانشجو شروع شده که در ادامه این کار را به دیگر واحدهای دانشگاهی تسری می‌دهیم.

اجرای طرح پایش راهی دیگر برای اتصال به صنعت

البته دانشگاه آزاد اسلامی فقط به این امور اکتفا نکرده و با سوق دادن پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دکتری و کارشناسی‌ارشد به سمت حل مشکلات صنعت و جامعه گام برمی‌دارد. تدوین نظام موضوعات برای اولین بار در دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه‌های کشور قدم بزرگی در مسیر ارتباط تنگاتنگ با صنعت است.

چراکه موضوعات مهم ملی و منطقه‌ای استخراج می‌شود و از طریق سامانه پژوهشیار در اختیار محققان دانشگاه قرار می‌گیرد و هر یک از پژوهشگران واحدها می‌توانند موضوعات مورد علاقه خود را انتخاب و در پی آن با صنعت مربوطه ارتباط بگیرند. 

راه‌اندازی مدارس عالی مهارت گامی دیگر در جاده حل مسئله

در این میان راه‌اندازی مدارس عالی مهارت گامی دیگری در مسیر ارتباط با صنعت است که دانشگاه آزاد اسلامی آن را برگزیده است. در این روش مدارس عالی مهارت با محوریت سازمان سما دانشگاه آزاد اسلامی و اولویت‌های منطقه‌ای ایجاد می‌شوند. 

سعید آزادیان، معاون مهارتی، فنی حرفه‌ای و کاربنیان سازمان سما در این زمینه به آنا گفت: برای خودمان و دل‌خوشی خودمان نمی‌خواهیم این مدارس عالی مهارت را توسعه دهیم، لذا دنبال این هستیم که در قالب شعار توسعه هوشمند منطقه‌ای که دکتر طهرانچی تأکید کردند، پیش برویم. تا دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یکی از بازوهای جدی و نخبگانی هر منطقه و هر شهر قلمداد شود، در دانشگاه انواع رشته‌ها در حوزه‌های علوم انسانی، مهندسی، علوم پزشکی و غیره وجود دارد که می‌تواند نقش جدی در همه عرصه‌های یک منطقه ایفا کند.

با این حال مدارس مهارتی متعددی با موضوعات مختلف اکنون در کشور راه‌اندازی شده است که علاقه‌مندان با مراجعه به این مدارس مهارت‌های تخصصی نظیر بورس، خلاقیت تصویری، حقوق و غیره فرامی‌گیرند. 

دانشگاه آزاد اسلامی با مجموع این فرآیندها توانسته ارتباط با صنعت را نه در کلمه بلکه در واقعیت عملیاتی کند. ارتباط با صنعت در دانشگاه‌ها همواره یکی از امور مناقشه‌برانگیز است. آنطور که محققان می‌گویند سازوکار مناسبی و کاربردی برای این ارتباط وجود ندارد و بوروکراسی‌ها و پیش‌فرض‌ها گاهی باعث می‌شود اقدامات مورد انتظار انجام نشود.

از آنجایی که دانشگاه آزاد اسلامی یک سازمان دولتی نیست و اختیارات کافی دارد، توانسته با ابداع این روش‌ها گامی در مسیر ارتباط با صنعت بردارد. البته این روش‌ها بعد از چکش‌کاری‌های فراوان به ثمر نشسته که می‌تواند در سایر دانشگاه‌های کشور مورد استفاده قرار گیرد. البته دانشگاه آزاد اسلامی اقدامات منحصربه‌فردی در زمینه فناوری نیز در دستور کار دارد که در مجالی دیگر به آنها نیز پرداخته خواهد شد. 

انتهای پیام/4040/پ