تصویر مدافعان پهنه دریا بر پرده نقره‌ای/ نگاه سینمای ایران به حماسه‌های دریایی چگونه است؟

به‌گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، حادثه تلخ شهادت 19 تن از پرسنل غیور و فداکار نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در حادثه شناور کنارک،  سند دیگری از جانفشانی و ایثار غیورمردانی شد که در پهنه  دریا مدافع مرزهای این خاک پاک هستند.

قلمرو دریایی ایران از گذشته‌های دور تاکنون همواره چشم طمع  استعمارگران و دشمنان این آب و خاک را به خود جلب کرده است.از مقاومت در برابر هجوم پرتغالی‌ها در عصر صفوی تا حماسه رئیسعلی دلواری و دلیران تنگستان و سرانجام  حضور دلیرانه شیرمردان نیروی دریای سپاه و ارتش  بر پهنه آب‌های خلیج فارس در هشت سال دفاع مقدس همگی صفحات افتخارآمیز این کتاب هستند.

در این بین، آثار سینمایی  تنها گوشه‌ای از این فداکاری‌ها و حماسه آفرینی‌ها را روی پرده برده‌اند و همچون بسیاری از عرصه‌های دیگر سینمای ما هنوز تا رسیدن به  آماری قابل قبول در تولیدات مربوط به حضور جان‌برکفان نیروی دریایی ارتش و سپاه و اصولاً فیلم‌های دریایی با محور مقامت و دفاع راه درازی در پیش دارد. در ادامه، تعدادی از تولیداتی که با این موضوع ساخته شده‌اند را از نظر می‌گذرانیم.

جنگ نفتکش‌ها

محمد بزرگ‌نیا که با ساختن سه فیلم کشتی آنجلیکا، جنگ نفتکش‌ها و راه آبی ابریشم به عنوان کارگردان دریایی سینمای ایران شناخته می‌شود، در سال 1372 فیلم جنگ نفتکش‌ها را با فیلمنامه‌ای از خود و تهیه‌کنندگی غلامرضا موسوی جلوی دوربین برد.

 مجید مظفری، عزت‌الله انتظامی، جمشید جهانزاده، فاطمه گودرزی، محمود عزیزی، ژاله علو و فیروز بهجت محمدی بازیگران این فیلم خوش‌ساخت هستند.

این فیلم بر اساس رویداد واقعی جنگ نفتکش‌ها در اواخر دوران دفاع مقدس ساخته شده است.محمد بزرگ‌نیا برای این فیلم سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی دوازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر را دریافت کرد. موسیقی این فیلم اکشن نیز ساخته زنده‌یاد بابک بیات است.

در داستان این فیلم می‌خوانیم: در اواخر جنگ تحمیلی،  دامنه جنگ به خلیج فارس نیز کشیده شده و گشتی های نفت‌کش ایرانی مورد حمله  دشمن قرار می‌گیرند. در این میان یک ناخدای جوان( مجید مظفری) تصمیم به عبور کشتی نفت‌کش از تنگه هرمز می‌گیرد و برای این کار از ناخدایی بازنشسته ولی پرتجربه کمک می‌خواهد.

ناخدای پیر در ابتدا تمایلی برای انجام این کار ندارد اما سرانجام می‌پذیرد و آنها باوجود دسیسه‌ها و حملات دشمن موفق به عبور نفت‌کش غول‌پیکر از تنگه هرمز و رساندن محموله آن به کشور هلند می‌شوند.

 افق

فیلم سینمایی افق به نویسندگی و کارگردانی زنده‌یاد رسول ملاقلی‌پور محصول سال 1367 و از آثار ماندگار سینمای دفاع مقدس است. جهانبخش سلطانی، سید جواد هاشمی، حبیب‌الله الهیاری و مهرزاد نوشیروانی بازیگران اصلی این فیلم هستند.

داستان این فیلم در دوران دفاع مقدس می‌گذرد؛ گروهی از غواصان بسیج و سپاه پاسداران برای انهدام سکوی الامیه تجهیز می‌شوند. رزمنده‌ای به نام نصرت به تنهایی به مأموریت شناسایی و عکس‌برداری از اسکله می‌رود. همرزم او، احمد، که می‌داند نصرت بیمار است به دنبال او روان می شود. آن ها به محاصره ی دشمن درمی آیند. احمد نصرت را فرار می دهد و خود دستگیر و کشته می شود. با اطلاعاتیک ه نصرت در اختیار رزمندگان قرار می‌دهد‌، اسکله الامیه منهدم می‌شود.

 افق دارای سکانس‌های مؤثر و ماندگاری است که با موسیقی جذاب محمدرضا علیقلی برای مخاطبان جذابیت بیشتری یافته است.

پی 22

فیلم سینمایی «پی22» با نام قبلی «مرواریدهای خلیج فارس»  به کارگردانی حسین قاسمی جامی محصول سال 1393 سینمای ایران است.

این فیلم، حماسه «ناوچه جوشن» نیروی دریایی ارتش در دوران دفاع مقدس را به تصویر کشیده است. ناوچه جوشن در دوران دفاع مقدس مأموریت‌های موفقیت‌آمیز زیادی را در دفاع از آب‌های سرزمینی و همچنین تأمین امنیت کشتی‌های نفتی و تجاری جمهوری اسلامی ایران را پشت سر می‌گذارد.این ناوچه در 29 فروردین 1367، در نبردی نابرابر، در دفاع از یکی از سکوهای مهم نفتی به محاصره نیروی دریایی آمریکا و تعدادی از هواپیماهای دشمن در می آید همه کارکنان آن جز یک نفر به درجه رفیع شهادت نائل می آیند.

این فیلم روایت آن حماسه از زبان هادی، فرمانده تکاوران نیروی دریایی ارتش(هادی ساعی) برای نویدپسر فرمانده شهید ناوچه جوشن است.امین حیایی نقش ناخدا محمدیفرمانده اوچه جوشن  وافسانه بایگان در نقش زهرا همسر ناخدا محمدی  بازیران این فیلم هستند.

من، پدرم، دریا

«من، پدرم، دریا» فیلم تلویزیونی به کارگردانی مهرداد خوشبخت به تهیه کنندگی مهدی تربتی فرد و محصول سیما فیلم است که با مشارکت نیروی دریایی جمهوری ایلامی ایران  در سال 1394 تولید شده است.

قصه «من، پدرم، دریا» به قلم مشترک کریم خودسیانی و حمزه صالحی که با مشارکت نیروی دریای ارتش جمهوری اسلامی ایران و شرکت ملی نفتکش ایران ساخته می شود درباره پارسا، فرزند ناخدا یاور است که برای تصویربرداری از انتقال نفت توسط نفتکش به کشورهای خارجی، راهی سفری دریایی می‌شود. این در حالی است که به دلیل مقتضیات شغل پدر، پارسا همواره دچار تعارضات اساسی با او بوده اما حمله دزدان دریایی خلیج عدن به نفتکش ایران و عملیات موفق آمیز نیروی دریایی ارتش به فرماندهی ناخدا یاور با دزدان، محملی برای تغییر نگاه پارسا نسبت به پدرش می‌شود...

داریوش فرهنگ، محمود عزیزی، حسن جوهرچی، حسین مهری، افشین نخعی، سارنگ بهمنی، ساناز نیک نام، افشین طائی، امین سیدی، داود محمدی، ناهید ثناگو و مرتضی زارع دیگر بازیگران اصلی این فیلم هستند.

تصویربرداری این فیلم به طور کامل در جزیره خارک و بوشهر انجام شد و یک نفت کش غول پیکر و ناو جنگی روی آب‌های خلیج فارس از لوکیشن های اصلی این فیلم بودند

موج مرده

فیلمی به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا که در سال 1379 و پس از تجربه دو فیلم متفاوت «روبان قرمز» و «آژانس شیشه‌ای» ساخته شد.

در داستان فیلم «موج مرده» آمده است: سردار مرتضی راشد از فرماندهان نیروی دریایی که در آستانه بازنشستگی قرار دارد، درصدد گرفتن انتقام از ناو آمریکایی وینسنس می‌باشد. حبیب فرزند وی که بعلت دوری از پدر در دوران جنگ و کمبود محبت پدری روحیاتی متفاوت با پدرش دارد و در حین فرار از مرز آبی کشور به همراه دختری محلی به اسم سلما توسط گارد ساحلی دستگیر می‌شود و پدرش او را جهت تنبیه به کشتی سوخته میان دریا منتقل می‌کند.

فاطمه (همسر مرتضی) که به همراه سلما برای یافتن حبیب راهی کشتی شده بودند گرفتار طوفان می‌شوند که البته با نجات آن‌ها توسط نیروهای آمریکایی احتمال زنده بودن فاطمه و سلما قطعی می‌شود. راشد و یگان عملیاتی‌اش که در شب آخر تصدی وی به‌طور پنهانی قصد حمله به ناو ونیسنس را داشتند توسط نیروهای نفوذی از جمله عبدالله (برادر فاطمه) متوقف می‌شوند...

در موج مرده باردیگر شاهد آرمانگرایی خاص حاتمی‌کیا هستیم که در شخصیت راشد به خوبی جلوه‌گر است و این بار نه یک آژانس هواپیمایی که پهنه خلیج فارس بستر بروز این بغض‌های فروخفته می‌شود.

علاوه براین فیلم‌ها می‌توان به سکانس‌های ماندگار و جذابی از سریال «در چشم باد» نیز اشاره کرد که در آن مقاومت جانانه و مظلومانه تعدادی از سربازان نیروی دریایی ایران در مقابل هجوم متفقین در جریان جنگ جهانی دوم به نمایش درآمد. سکانس‌هایی که هجوم هواپیماهای شوروی و انگلستان به سواحل دریای خزر و خلیج فارس را با پرداخت هنرمندانه مسعود جعفری جوزانی به نمایش گذاشت.

انتهای پیام/4104/