پاتوق نخبگان 17/ بخش چهارم گفتگوی آنا با استاد نخبه دانشگاه آزاد‌؛///////////////////////////////////// تنظیم شده توسط علیرضا باجلان////////////////////////////////////////

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، امروزه استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان اغلب بر روی فعالیت‌های خدماتی مانند فروش، حمل‌ونقل، تاکسی‌های اینترنتی و غذا فعالیت می‌کنند. از همین رو نیاز است اکوسیستم استارت‌آپ‌ها و کارآفرینان به سمت حوزه‌های کمتر مورد توجه بـا پتانسـیل بالا و اثـرات اجتماعی و اقتصادی و ملی بالا در شرایط کنونی هدایت شود.

باتوجه به چالش‌های متعدد کشور در عرصه‌هایی مانند کشاورزی، سبک زندگی شهرنشینی، مسائل اجتماعی، محیط‌زیست، آلودگی و انرژی، در این بین گروه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیانی شکل گرفته‌اند که به‌صورت غیرمستقیم اندیشه و خلاقیت را وارد چرخه‌های تولید تا بازار می‌کنند. خبرگزاری آنا در راستای معرفی و تجربه‌نگاری فناوری، با گروه‌های استارت‌آپی موفق در قالب «پاتوق نخبگان» همراه  شده و پای صحبت آنان نشسته است.

 «پاتوق نخبگان» محفلی برای مخترعان و نخبگان است که در سلسله نشست‌هایی در راستای معرفی دستاوردها و چالش‌های استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان در خبرگزاری آنا برگزار می‌شود. در ............. نشست میزبان «فرزاد چراغ‌پور سماواتی» دارای مدرک دکتری مکانیک از دانشگاه صنعتی خواجه نصیر و سازنده ویلچر هوشمند هستیم. در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید.

آنا: ساختارهای تشکیلاتی دانشگاه‌های خارجی چگونه است؟

چراغ‌پور سماواتی: در دانشگاه MIT آزمایشگاه، آقای استیو 3950 سال‌ها است پروژه‌های ناسا را انجام می‌دهد. اگر بروید آنجا، از 24 ساعت، 18 ساعت آزمایشگاه فعال است. 20 تا 30 دانشجوی PhD دائم درگیر مسئله‌های علمی هستند. حل می‌کنند، تحویل می‌دهند، بودجه‌های خوب می‌گیرند، آن آزمایشگاه تجهیزاتش را کامل می‌کند برای پروژه بعدی آماده می‌شود. 4025 آزمایشگاه رباتیک دکتر کازرونی، اساتید ما به دانشگاه برکلی مثلاً رفته بودند تعریف می‌کردند آزمایشگاه کازرونی 24 ساعت چراغش روشن است. از بیرون رد می‌شوی چراغش روشن است دارد و کار می‌کند. چون میلیون‌ها دلار پروژه گرفته و باید تحویل دهد.

بهترین دانشجویان دنیا پذیرش می‌کند و این‌قدر هم آدم سختگیری نیست. مگر اینکه دانشجویی عملکرد مناسب نداشته باشد و در این حال عذرش را می‌خواهد. یعنی نیاز، یک کسی یک استادی یک مغزی یک فکری که توانایی مدیریت فناوری هم دارد و یک تعداد مغز فعال به عنوان دانشجوی حالا دکتری، فوق لیسانس و لیسانس که این کارها را انجام دهند. ما هر چیز دیگری که این بین اضافه کنیم داریم بروکراتیک می‌کنیم، ساختارش را پیچیده می‌کنیم. در سازمانی مثل دانشگاه آزاد اسلامی دکتر طهرانچی تغییر ساختار داده، مثلاً پنج مدیرکل را کرده 25 مدیر کل. الان در سازمان مرکزی تعداد مدیرکل‌ها از کارمندان بیشتر است.

آنا: این نقدی است که تعدادی دیگر از اساتید دانشگاه هم به نوع مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی وارد کرده‌اند. نظر شما چیست؟

چراغ‌پور سماواتی: من چون در دانشگاه آزاد اسلامی جایگاهی دارم، مدیر مرکز رشد واحد هستم، روی موضوعی در یک زمان باید با سه چهار مدیر مختلف مکاتبه کنم. راجع اینکه مثلاً رویدادی سخنرانی می‌خواهد 10 دقیقه سخنرانی کند. مدیر فلان باید قسمتی را هماهنگ کند و مدیر دیگری باید گزارشش را ارسال کند و در نهایت رویداد مذکور در کانال‌های مرکز رشد آن را متوقف می‌شود، واقعا این مسیر، مسیر درستی نیست.

یکی از دلایل ایجاد این چنین مسیر پیچیده‌ای تعدد مدیران کل است. وقتی کارها مرتب بین افراد زیادی خرد شود همیشه نتیجه مثبت ندارد و گاهی خروجی‌هایمان ضعیف می‌شود. وقتی می‌خواهیم چیزی درست کنیم که به طور کامل برای جامعه قابل استفاده باشد باید در مورد آن فکر کرد و کارکرد ساده و تعمیراش را به کابران آموزش داد.

با چنین مدریتی حتی در صورت بهتر شدن ارتباط صنعت‌ با مراکز علمی و دانشگاهی نمی‌شود گفت که فاصله‌ها را که پر می‌شود. تغییر ماهیت هم بدهد چندان فایده‌ای ندارد. خود دانشگاه باید حدفاصل‌هایی هوشمندانه‌تر برای چسبیدن به صنعت داشته باشد.

در دانشگاه آزاد اسلامی واحد پردیس به نظر من خیلی موضوعات عموماً بر مبنای نقل‌بنیان است. این نظریه‌ی یکی از اساتید فیزیک دانشگاه شریف هستند و با نام خرد نقل‌بنیان شناخته می‌شود. یعنی شما  چیزی را بگیری مدام نقل کنی. جزوه‌ای را بگیری مدام دست به دست کنی. کتابی را بگیری تکرار کنی. با این روش هر موضوعی عموماً هویتش را از دست می‌دهد. حالا الان مثلاً مدرن شده، مقاله ISI هست، پایگاه‌های داده‌ای، علم‌سنجی و مواردی دیگر. نمی‌خواهم هیچ تلاشی را زیر سوال ببرم. عملکرد حرکت علمی جامعه علمی‌ ما بعضی بخش‌هایش ایراد دارد. اینکه ارتباط برقرار نمی‌شود، ایراد ما است.

آنا: دانشجویان چگونه باید مشکلات موضوع در صنایع داخلی را شناسایی و برطرف کنند؟

چراغ‌پور سماواتی: در فصل 1 کتاب مریام توپی را از بالای برج تورنتو می‌اندازیم پایین و بگویید در این زمان به چه فاصله‌ای می‌رسد؟  برای حل این مسئله مدرس دوباره می‌آید سر کلاس‌ها می‌گویند خب بیاییم مسئله برج تورنتو را با ساده سازی حل کند. شما خودت برج داری، این توپ هم همان توپ است، این مسئله هم همان مسئله است. اگر استاد دارد مثلاً یک ساب‌سیستمی را از خودرو فورد انجام می‌دهد، دانشجو بیاید ببیند در پژویی که ایران‌خودرو تولید می‌کند مسئله‌ات چیست.

اگر که مثلاً یک ماشین در کشاورزی دست گذاشته، حالا این همه مغز، این همه زمان، این همه انرژی، دارند یاد می‌گیرند که مسائل گیربکس‌ها را حل کنند، مسائل 4750 را حل کنند، چیزهایی که در صنعت خودمان درگیرش هستیم، آنها را به نوعی حل کنند. از یک جایی به بعد بیاییم ببینیم علت مشکلات خودمان چگونه است؟ مشکل تراکتورسازی چیست؟ مشکل ماشین‌سازی تبریز چیست؟ فولاد مبارکه چیه؟ ذوب‌آهن با چه درگیر است؟ ایران‌خودرو درگیر چیست؟ سایپا درگیر چیست؟

آنا: مشکل دینامیکی خط تولید شرکت‌های که مثل زدید چگونه حل می‌شود؟

چراغ‌پور سماواتی: مدرسان دانشگاه نباید با مطالعه صرف منابع داخلی و خارجی پاورپوینتی را درست کرد و در تمام کلاس‌های خود آن را به دانشجویان آموزش دهند. فردا شما همین دانشجوها می‌خواهند بروند مشکل صنعت را حل کنند. یک بار حداقل چهارتا مسئله‌ای که سر کلاس حل کرده‌اند را به صورت واقعی مشاهده و با مسئله درگیر شوند.

آنا: یکی از مسائلی که صنعتگران مطرح می‌کنند، این است که می‌گویند وقتی ما آمدیم با اساتید دانشگاه صحبت کردیم، می‌بینیم فناوری 10 سال پیش در کلاس‌ها تدریس می‌شود. وقتی آن استاد خودش را آپدیت نکرده دیگر ما چه اعتمادی باید بکنیم؟ البته خیلی جاها هم برعکس است.

چراغ‌پور سماواتی: بله به صورت موردی  این طور است. البته بعضی استادها به مراتب جلوتر از صنعت داخلی هستند.  صنعت خودش هزار و یک شاخه مختلف دارد، مسائلی که عموم صنعت درگیرش است، شاید آن‌قدر جذابیت برای اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها ایجاد نکند. 

مسئله‌ای صنعتی را، مثلاً فرض کن شرکتی است که صندلی تولید می‌کند، می‌گوید من می‌خواهم طراحی این را طوری باشد که مثلاً Made in Iran رویش بزنم، بعد چند سال نشکند. پس این باید طوری طراحی‌ شود که مکانیکی‌اش برآورده شود، آزمایش‌های خستگی رویش اتفاق بیفتد. منِ استاد دانشگاه می‌گویم خب اگر من بیایم سه ماه، 6 ماه، 9 ماه روی این وقت بگذارم و طراحی خوبی برای این صندلی در نظر بگیرم، آیا ارتقایی برای من حساب می‌شود؟ مقاله ISI می‌توانم از این بدهم؟

آنا: شما خودتان با چنین مشکلاتی رو به رو شدید؟

می‌فرستد می‌گوید آقا این در حد یک پروژه کارشناسی است. خیلی خب. بله من خیلی به دیوارهای این‌طوری خوردم. گفته مثلاً این مخزن را این‌جوری می‌خواهم برای ذخیره آب باشد و در 24 ساعت یا 48 ساعت، طراحی شود، حساب کتاب کنید و به من تحویل دهید. بعد از سه ماه چهار ماه که ما رفتیم از جنس، متریال، شبیه‌سازی با مهندسان عمران، با فونداسیون‌کار مشورت کردیم و طرح قابل اجرا را برای کارفرما فرستادیم. می‌گوید آقا اینکه در دنیا 100 سال پیش انجام شده!

انتهای پیام/4144/