ایرانیان سال‌ها پیش از ورود اعراب با اسلام آشنا بودند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا از بوشهر، رضا دشتی صبح امروز در کرسی نظریه‌پردازی ترویجی با عنوان «واکنش طبقات مختلف جامعه ایرانی دوره ساسانی در رویارویی ایرانیان با اسلام و نتایج آن» با بیان اینکه آشنایی برخی از ایرانیان با اسلام به سال‌ها قبل از ورود اعراب مسلمان به ایران بازمی‌گردد و آشنایی عمومی طبقات مختلف جامعه ایران با اسلام مربوط به زمان ورود سپاهیان اسلام به ایران و شکست سپاهیان ساسانی است.

وی ادامه داد: ورود اسلام به ایران یکی از ادوار مهم و سرنوشت‌ساز در تاریخ ایران‌زمین بوده و به دلیل تأثیرات عمیق و ماندگاری که اسلام برای تغییر دین رسمی بر ایران گذاشت، از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر با تأکید بر اینکه ورود اسلام به ایران فقط به برخوردهای سیاسی و نظامی خلاصه نمی‌شود، عنوان کرد: شکست سپاه ایران موجب مواجهه دو نظام سیاسی، اجتماعی و دو فرهنگ و آیین متفاوت بود که برآیند این مواجهه ظهور و پیدایش فرهنگ و تمدن اسلامی - ایرانی را شکل داده است.

دشتی با بیان اینکه جامعه ایرانی دوره ساسانی به چهار طبقه اصلی روحانیون، نظامیان، دیوانسالاران و کشاورزان و پیشه‌وران (توده ملت) تقسیم می‌شدند، رویکرد هر طبقه را در مواجهه با اسلام واکاوی و تشریح کرد: البته بايد گفت كه در رأس همه طبقات اجتماعی ايران عصر ساسانی، شاهنشاه قرار داشت كه در عمل، اقتدار او از چارچوب ساختار طبقاتی فراتر می‌رفت.

این نظریه‌پرداز با بیان اینکه اسپهبدان، امرا و افراد برجسته ارتش ساسانی و اشراف نزدیک به دربار سلطنتی يكی از گروه‌ها و طبقات اجتماعی جامعه ایرانی بودند که مقابل سپاه اسلام مقاومت کردند، توضیح داد: این گروه به‌دلیل اینکه موجودیت‌شان وابسته به حکومت ساسانی بود و راه دیگری برای‌شان متصور نبود، مقابل سپاه اسلام ایستادند؛ اما پس از شکست سپاه ایران، گروه‌هایی از سپاه ایران به اسلام روی آوردند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر افزود: این گروه به‌دلیل خستگی مفرط از جنگ‌های مداوم دولت ساسانی با همسایگان‌شان و به‌ویژه رومیان، تماس نزدیک با سپاه اسلام و تأثیرپذیری از وعده‌های جذاب اسلام (برابری، برادری و مساوات) و نیز به امید حفظ موقعیت شغلی خویش به سپاه اسلام پیوستند.

دشتی یادآور شد: پس از سقوط خاندان ساسانی و از بین رفتن اشراف، دهقانان و مرزبانان مهم‌ترین طبقه‌ای بودند که با گرایش به اسلام و مسلمان‌شدن در پست خود ابقا می‌شدند که گرایش دهقانان و مرزبانان و بزرگان ایرانی به اسلام، عامل محرکی در اسلام‌پذیری عامه مردم و به‌ویژه رعایای ایرانی بوده است.

رئیس دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر با تأکید بر اینکه تغییر دین در ایران به‌طور تدریجی صورت گرفت، خاطرنشان کرد: فتوح اسلامی در ایران و سقوط دولت کهن ساسانی شرایط ویژه و دگرگونی را در این مرز و بوم ایجاد کرد به‌گونه‌ای که حضور مسلمانان در ایران موجب تغییر دین و آیین ایرانیان شد و بیشترین اثر را در طول تاریخ ایران برجای گذاشت، در نتیجه باید گفت که ورود اسلام به ایران ناشی از زور شمشیر و قتل و کشتار ایرانیان نبوده، بلکه فتوح خیره‌کننده مسلمانان در ایران و ورود اسلام به ایران ناشی از استقبال عامه طبقات مردم ایران از اسلام و مسلمانان بوده است.

انتهای پیام/4117/4103/4062/