راهکارهای علمی برای مقابله با کم‌آبی

نجمه یزدان‌پناه در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا در کرمان به‌مناسبت کسب عنوان مقاله برتر در ششمین جشنواره فرهیختگان (جشنواره علمی، پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی) اظهار کرد: مقاله این‌جانب با عنوان"The impact of organic amendments on soil hydrology, structure and microbial respiration in semiarid lands" در یکی از مجلات معتبر Elsevier به چاپ رسیده است، این مقاله بر اساس گزارش پایگاه استنادی Web of Science در زمره مقالات پراستناد (یک درصد برتر) و مقاله داغ (یک هزارم درصد) شناخته شده است.

دانشیار گروه مهندسی آب دانشکده فنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان با بیان اینکه موضوع این مقاله یکی از پرکاربردترین موضوعات حال حاضر دنیاست که به ارائه راهکاری علمی برای رفع یکی از مشکلات کلان کشور یعنی مقابله با کم‌آبی می‌پردازد، افزود: استان کرمان به‌عنوان پهناورترین استان کشور در منطقه‌ای‌ با اقلیم خشک و نیمه‌خشک واقع شده که این موضوع همواره کمبود منابع آب را در پی داشته است. 

وی افزود: به دلیل بارش‌های اندک از یک طرف و ضعف پوشش گیاهی از طرف دیگر، خاک‌های این منطقه از نظر میزان مواد آلی فقیر هستند. وجود مواد آلی در خاک از این منظر اهمیت دارد که باعث افزایش جذب آب توسط خاک شده که در نتیجه از یک طرف میزان تبخیر آب از سطح خاک را کاهش داده و از طرف دیگر از ایجاد رواناب‌های شدید که در برخی مواقع با وقوع سیل‌های مخرب توأم است، جلوگیری می‌کند. 

استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان توضیح داد: اهمیت این موضوع از آنجا مشخص می‌شود که بدانیم طبق برآوردهای وزارت نیرو از حدود 400 میلیارد متر مکعب بارش سالانه کل کشور، حدود 71 درصد آن یعنی حدود 284 میلیارد متر مکعب هر سال در اثر تبخیر و تعرق از دسترس خارج می‌شود. 

یزدان‌پناه گفت: در واقع، یکی از راهکارهای مهم و اساسی برای مهار پدیده خشکسالی و مقابله با کمبود منابع آب در شرایط حاضر، مدیریت پایدار خاک در راستای کاهش تبخیر از سطح خاک است؛ بنابراین مدیریت ماده آلی خاک با توجه به نقش شگرف آن در خاک، اهمیت ویژه‌ای در مدیریت منابع آب پیدا می‌کند. 

وی ادامه داد: این مقاله به موضوع دیگری نیز می‌پردازد که از نظر مباحث زیست‌محیطی در دنیا حائز اهمیت است و آن گرمایش جهانی و ورود گاز دی‌اکسید کربن به‌عنوان مهمترین گاز گلخانه‌ای از خاک به اتمسفر است. امروزه گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی از مباحث مهم مطرح در مجامع علمی دنیاست که پیامدهای آن در مقیاس جهانی بارز است. افزودن منابع آلی به خاک یکی از راهکارهای مؤثر در افزایش نگهداشت رطوبت و نفوذ آب در خاک است. 

استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان توضیح داد: این در حالی است که بخشی از کربن موجود در ساختار ترکیبات آلی در اثر تجزیه، به‌صورت معدنی یعنی گاز دی‌اکسید کربن از خاک خارج می‌شود. نتیجه آنکه میزان ذخیره کربن آلی، بسته به نوع خاک و نوع و میزان مصرف منبع آلی به خاک، متفاوت خواهد بود.
 
دانشیار گروه مهندسی آب دانشکده فنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان تأکید کرد: یافته‌های این پژوهش می‌تواند در زمینه مدیریت خاک در ارتباط با مدیریت مصرف آب و مقابله با کمبود منابع آب و نیز کاهش تولید گاز‌های گلخانه‌ای مورد استفاده متخصصان و سیاستگذاران قرار گیرد.

انتهای پیام/4062/ن