سودآوری محصولات سلول‌های بنیادی

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا - مریم اویسی؛ هرسال در آخرین ماه از فصل پاییز، سومین جشنواره  سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی برگزار می‌شود و میزبان علاقه‌مندان و محققان این عرصه است. به همین بهانه، امیرعلی حمیدیه، دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی در قسمت دوم گفتگو با آنا به تشریح برنامه‌های این جشنواره پرداخت.

آنا: در ابتدا درباره جشنواره سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی توضیح دهید؟

سومین جشنواره  سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی  هر سال در آذرماه برگزار می شود. کنگره نیز قسمتی از این جشنواره است. در کنار آن  20 کارگاه در سازمان‌های انتقال خون، پاستور، رویان، دانشگاه‌های علوم پزشکی و  دانشگاه‌های  وزارت علوم، تحقیقات و فناوری  برگزار می‌شود. همچنین، استارت‌آپ ویکند نیز در این هفته برگزار می‌شود و در کانون اندیشه ایرانی‌های مقیم خارج از کشور حضور پیدا می‌کنند .

دعوت از مهمان صرفاً براساس اینکه یک سخنرانی داشته باشد و کلی خرج و هزینه  روی دست ما بگذارد، نبوده است. آن فرد را بر اساس اینکه چقدر تعامل دارد و چقدر می‌تواند سرمایه‌گذاری در کشور انجام دهد یا  چه‌طوری می‌توانیم دانشجویان  را به کشور شخص مهمان  بفرستیم تا در آن کشور دوره ‌های تخصصی را بگذرانند و سپس به کشور بازگردند.

 جایزه ملی و کنگره بین‌المللی از دیگر برنامه‌های ماست و این هفته  بزرگ‌ترین مجمع فعالان سلول‌های بنیادی کشور برگزار می شود. همچنین، فن‌بازار ملی را داریم که سال پیش شرکت‌های بزرگ جدیدی را خلق کرد. نمایشگاه شرکت‌های دانش‌بنیان،  نیز داریم .

در ابتدا هدف از فعالیت ما اصلاً برگزاری کنگره‌ نبوده است. برای اولین بار اعتراف می‌کنم که  ما در دو سال گذشته می‌خواستیم فقط  جشنواره را برگزار کنیم. در کنگره افرادی از خارج از کشور دعوت می‌شدند که دعوت از این فرد هدفمند بود.  دعوت از مهمان صرفاً بر اساس اینکه یک سخنرانی داشته باشد و کلی خرج و هزینه  روی دست ما بگذارد، نبوده است. آن فرد را بر اساس اینکه، چقدر تعامل دارد و چقدر می‌تواند سرمایه‌گذاری در کشور انجام دهد یا  چه‌طوری می‌توانیم دانشجویان  را به کشور شخص مهمان  بفرستیم تا در آن کشور دوره2های تخصصی را بگذرانند و سپس به کشور بازگردند،  دعوت می‌کردیم.

در ستاد  جور خاصی برنامه‌ریزی کردیم که تعاملات بین‌المللی بدون خرج شکل بگیرد. بر همین اساس، تعداد مقاله‌های سلول‌های بنیادی کشور در همین سه سال و نیم گذشته، بیشتر از دو برابر شده  که تعداد زیادی از این مقالات و محصولات در تعاملات خارجی ساخته شده است. 

ارتباط ستاد سلول‌های بنیادی با کشورهای پیشرفته

همین اقدامات باعث شده تا ارتباط خوبی با کشورهای مختلف شکل گرفته باشد. شاید دسترسی ما به ایالات متحده آمریکا خوب نبوده ولی  با کشورهایی نظیر هلند و ژاپن ارتباطی قوی داریم. در آمریکا هم اگر خیلی از طراحان طرح‌های بزرگ سلول‌های بنیادی را بشناسید، متوجه می‌شوید که اصلیت‌شان آمریکایی نیست، مثلاً هلندی یا فرانسوی یا ژاپنی هستند. ما سرمنشأ  این علم را در کشورهای دیگر پیدا کردیم که در بسیاری از این موارد منشأ در اروپاست ولی  ایده‌های این محققان در آمریکا بزرگ و حجیم می‌شود و با سرمایه‌گذاری نتیجه  عالی از درون آن به وجود می‌آید.

بیشتر دنبال این هستیم که چطور می‌توانیم محصولاتی را که طی این چهار سال، در کشور تولید کرده‌ایم صادر کنیم. چرا که هر چه صادرات داشته باشیم، در ایران شغل ایجاد می‌کنیم.

خوشبختانه، ارتباطات بین‌المللی‌ مرتب روزبه‌روز بهتر می‌شود. به‌لحاظ چاپ مقالات  آمار خوبی داریم  ولی این را کافی نمی‌دانم، الان بیشتر دنبال این هستیم که چطور می‌توانیم محصولاتی را که طی این چهار سال، در کشور تولید کرده‌ایم صادر کنیم. چرا که هر چه صادرات داشته باشیم، در ایران شغل ایجاد می‌کنیم. 

بازار جهانی علم سلول‌های بنیادی که تا سال 2020 رشد زیادی می‌کند. ولی می‌خواهیم تا این شرکت‌های  دانش‌بنیان در سطح بین‌المللی برند باشد ‌. در حوزه دارویی شرکت‌های ایرانی نداریم که اسم‌شان برند بین‌المللی باشد، این‌ موضوع باید  در حوزه سلولی ایجاد شود. شرکت‌های برند و کمپانی‌های بزرگی در ایران درست بشوند. شاید خیلی از این شرکت‌های کوچکی که الان درست کرده‌ایم باید در هم ادغام شوند و کمپانی‌های بزرگ‌تری را در داخل کشور درست کنند. باید روی یک برنامه خاصی پیش برویم  و هدف‌مان این است که در تعاملات بین‌المللی حرف آخر را فقط چاپ مقالات و رشد دانشگاه‌های‌مان نزند، چرا که چاپ مقاله  لازم است ولی اصلاً کافی نیست.

برای من به‌عنوان مسئول ستاد سلول‌های بنیادی در این کشور،  این امر مایه خوشحالی‌ می‌شود که از پول سلول‌های بنیادی مردم کوچه و بازار و بقال و نجار و پارچه‌فروش و همه لذت ببرند. یعنی علم کشورشان، علمی نافع باشد که بتواند شغل و پول شود و  در جامعه نمود پیدا کند.

در حوزه دارویی شرکت‌های ایرانی نداریم که اسم‌شان برند بین‌المللی باشد، این‌ موضوع باید  در حوزه سلولی ایجاد شود. شرکت‌های برند و کمپانی‌های بزرگی در ایران درست بشوند. شاید خیلی از این شرکت‌های کوچکی که الان درست کرده‌ایم باید در هم ادغام شوند و کمپانی‌های بزرگ‌تری را در داخل کشور درست کنند. باید روی یک برنامه خاصی پیش برویم

 درخت فناوری، نشان‌دهنده مسیر پیشرفت سلول‌های بنیادی

در این ستاد یک درخت فناوری و یک مسیر راه داریم  که تا 10 سال دیگر، طبق  آن پیش می‌رویم. برای صادرات  محصولات سلول‌های بنیادی، از ابتدا روی کشورهای پرجمعیت نظیر هند،  چین و اندونزی فکر کردیم. فکرمان هم درست درآمد چون همان‌طور که یک زمانی بازار چین ارزان بود و  آمریکا محصولاتش را در چین تولید می‌کرد؛ در مقطع کنونی هم در ایران محصولات زیادی می‌تواند ارزان درست شود.

شروع آینده اقتصاد کشور

نباید از اینکه ارزش پول ملی افت کرده فقط ناراحت شویم. ناراحت شدن به‌تنهایی دردی از مردم مملکت دوا نمی‌کند. الان وقت شروع آینده اقتصاد است. شاید پنج سال یا  10 سال دیگر اتفاق مثبتی  بیفتد، ولی می‌توانیم یک ابرقدرت اقتصادی شویم.

آنا: در این شرایط  که مواد اولیه به‌سختی تهیه می‌شود، چگونه می‌توانیم حتی محصولات ساده را خودمان تولید کنیم؟

نه  اتفاقاً در بسیاری از علوم و فناوری‌، مثل سلول‌های بنیادی لازم نیست که  یک بند ناف را بسازید اما یک شرکت چینی همین  بند ناف را آماده می‌کند و هزار و 500 دلار به آمریکا می‌فروشد. بسیاری  از محصولات سلولی هست که  ما مواد اولیه‌اش را داریم، ضمن اینکه فعالیت‌های  کشت سلول و تهیه سلول دارد در کشور انجام می شود.

کاری که چهار سال پیش شروع کردیم  این است که سعی کنیم همه فرایند محصول را خودمان داشته باشیم، برای روزهای تحریم مفید است. شرکت‌های دانش‌بنیان  ستاد سلول‌های بنیادی نسبت به صنایع دیگر کمترین آسیب تحریم‌ها را می‌بینند. شرکت‌های‌ این حوزه  درست و بر روی منطق و برنامه شکل گرفتند، اما نیاز به یک سرمایه‌گذاری کلان در این حوزه است این  سرمایه‌گذاری کلان در کشور فقط به عهده دولت نیست ، بلکه باید سرمایه‌گذارها راغب بشوند.

کاری که چهارسال پیش شروع کردیم این است که سعی کنیم همه فرایند محصول را خودمان داشته باشیم، برای روزهای تحریم مفید است. شرکت‌های دانش‌بنیان  ستاد سلول‌های بنیادی نسبت به صنایع دیگر کمترین آسیب تحریم‌ها را می‌بینند.

 بسیاری از محصولات  حتی چند گرمش هزاران هزار دلار برای کشور ارز‌آوری دارد. موضوع سلول‌های بنیادی سودآوری خاص خودش را دارد و ما هم تمام تلاشمان برای رسیدن به محصولات پر بازده است.

آنا: سال گذشته هم قرار بود  مسئولان کشوری در  کنگره سلول‌های بنیادی حضور پیدا کنند ولی این امر محقق نشد به نظر شما در آن حدی که باید، به این ستاد اهمیت داده می‌شود؟

ان‌شاءالله که اهمیت بدهند ولی امیدواری من این است که کار ما به اقتصاد کشور ریالی ضربه نزند. در کاری که داریم می‌کنیم خیر و برکت باشد. دوست داریم همه بیایند، آرزوی‌ ما این است که همه مسئولان، همه مردم ایران بیایند و ببینند جوانان و شرکت‌های کوچک، شرکت‌های دانش‌بنیان ما تیم‌های‌شان فعال هستند. امیدوارم به‌خاطر جوان‌ها و تشویق آنها در این جشنواره حضور پیدا کنند.

این علم جوان است، لذا افرادی که باید پای کار باشند نیز جوان باشند. روی این اعتقاد تا الان پیش رفتم. ایمان دارم به اینکه این کار درست است و باید این کار اتفاق می‌افتاد. امیدوارم سرمایه‌گذارها جذب این کار شوند و با توجه به اینکه نیروی کار فوق‌العاده تخصصی در این حوزه داریم. برای این کار نیاز به همکاری رسانه‌ها داریم تا در فضای رسانه‌ای، مردم، مسئولان، سرمایه‌گذاران و همه را گوش‌های‌شان را تیز کنند که مردم ایران! ناراحت نباشید، ما هم علم و فناوری داریم که مایه افتخار است و می‌تواند کشور را جلو ببرد.

انتهای پیام/4085/پ