مصدق بعد از کودتای آمریکایی 28 مرداد کجا رفت؟

به گزارش گروه استان‌های خبرگزاری آنا، بعد از ملی‌شدن صنعت نفت در مجلس شورای ملی از سوی آیت‌الله کاشانی و محمد مصدق، دست انگلیس و شرکت نفتی آن از منابع ملی ایران کوتاه شد.

تلاش‌های زیادی از سوی دولت انگلیس صورت گرفت تا ایران را به وسیله تحریم، شکایت در دادگاه بین‌المللی لاهه یا کشاندن پای کشورمان در شورای امنیت به زانو دربیاورد؛ ولی دولت و مجلس به پشتیبانی مردم طاقت آورد و مهر تأیید آن در روز خونین 30 تیر سال 1331 با حکم جهادی آیت‌الله کاشانی نمایان شد.

آمریکا و بریتانیا هم کوتاه نیامده و در طرحی مشترک به نام آژاکس آمریکا و چکمه انگلیس با کمک دربار و شاه، کار خود را یکسره می‌کنند و کودتای 28 مرداد در تاریخ سیاه جنایت‌های این دو کشور، ضد مردم ایران نوشته می‌شود. این همان کودتایی است که دولت‌های غربی برای اینکه محمدرضا پهلوی خیالش از کمک آنها راحت شود در شب کودتا، رادیو بی‌بی‌سی اعلام می‌کند: «امشب دقیقا نیمه‌شب است!»

این گزارش از دیدی دیگر به بعد از کودتای نظامی سرلشکر زاهدی نگاه می‌اندازد، زمانی که مصدق در قامت متهم در دادگاه نظامی می‌نشیند و سه سال زندان و تبعید برای وی صادر می‌شود. براستی مصدق بعد از کودتای 28 مرداد باید به کجا برود؟

محمد مصدق از سیاست‌مداران خاندان قجری است که در سال 1261 در روستای آهو از توابع آشتیان متولد شد. میرزا‌ هدایت‌الله آشتیانی پدر او از سیاست‌مداران نامدار و مهم دوره ناصرالدین‌شاه قاجار و مادرش نوه عباس‌میرزا بود و به قول رضا‌ پهلوی، این فرد دورگه قاجاری است و به همین دلیل بود که از سوی پهلوی اول بعدها مغضوب و زندانی شد.

مصدق در دوره‌های چهاردهم و شانزدهم مجلس، فعالیت‌های زیادی دارد و حضور وی چشمگیر است. در همین سال‌ها جبهه ملی را تأسیس کرد؛ ولی اعتماد زائد‌الوصف وی به آمریکا و به قول خودش ابرقدرت جوان، مصدق را به احمدآباد نظرآباد از توابع استان کنونی البرز می‌کشاند.

مصدق، سه سال در زندان لشکر دوم زرهی حبس و از ۱۲ مرداد ۱۳۳۵ به احمدآباد تبعید شد و عده‌ای سرباز و گروهبان مأمور حفاظت از وی شدند و این شروعی بر پایان زندگی سیاسی سیاست‌مدار قاجاری است.

مصدق در بخشی از خاطرات خود، روزهای تبعید در احمد‌آباد را این‌گونه تفسیر می‌کند: «اکنون که سال ۱۳۳۹ خورشیدی هنوز تمام نشده، مواظب من هستند و من محبوسم و چون اجازه نمی‌دهند بدون اسکورت به خارج قلعه بروم در این قلعه مانده‌ام و با این وضعیت می‌سازم تا عمرم به سر‌آید و از این زندگی خلاصی یابم.» شاید این عبرتی برای خوشبین‌هایی است که به آمریکا اعتماد می‌کنند!

خانه مصدق و ویلای وی در روستای احمدآباد از توابع شهرستان نظرآباد استان البرز واقع شده است. این بنای تاریخی، سال 1379 با شماره 2943 ثبت تاریخی می‌شود. در طبقه اول این خانه آجری، چهار اتاق و پنج قسمت دیگر شامل ایوان، فضای تقسیم‌کننده، سرویس بهداشتی، کفش‌کن و انبار وجود دارد؛ مصالح آجری، ایوان‌ها و ستون‌های چهارگوش، اتاق‌های ساده، درها و پنجره‌های چوبی و بام شیروانی از خصوصیات این خانه است. اتاق‌های پذیرایی، خواب و نشیمن، اتاق کار مصدق هم در همین طبقه قرار داشته است؛ اما شاید مهم‌ترین بخش ساختمان، اتاق پذیرایی اصلی است، یک جعبه چهارگوش به قد یک مرد بالغ در میانه ساختمان با چند لاله و عکس‌هایی که از مصدق به دیوار‌ها نصب شده است؛‌‌ همان جایی که از اسفند ۱۳۴۵ آرامگاه مصدق می‌شود.

روستای احمدآباد و منطقه صالحیه فعلی متعلق به ابوالفضل عزت‌السطان پسر مظفرالدین شاه بود و مصدق در سال 1330 اراضی خود در اراک را با این زمین‌ها معاوضه و بنایی نیز در آن احداث می‌کند. این بنای هشت‌ هزار متری دارای هزار متر زیربنای ساختمانی است و در گذشته برج و باروهایی در کنار آن وجود داشته است که بر اثر ساخت و سازهای غیر مجاز به سمت نابودی رفته است.

سال 1360 آثار داخل خانه شامل مدارک اداری، مالی، اسناد پزشکی، لباس و ماشین مصدق صورت جلسه شده و به شورای روستا سپرده شد و در سال‌های بعد کتابخانه این ملک در 300 متر مربع احداث می‌‌شود.

مصدق پایان کار خود را در این خانه می‌بیند و سال 1345 آرزو داشت که در ابن‌ بابویه تشییع و دفن شود؛ ولی در همین خانه دفن شده تا برگ تاریخ برای وی به نقطه آخر برسد. مرمت و بازسازی خانه مصدق در چند سال اخیر حرف و حدیث‌های زیادی داشته و باید منتظر خبری از این موضوع ماند.

انتهای پیام/4062/