برگزاری کارگاه آموزشی طراحی و ساخت پاویون تحقیقاتی توئیستدآرک در دانشگاه تهران

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، پاویون تحقیقاتی «توئیستد آرک» حاصل تلاش و فکر گروهی سیزده نفر از دانشجویان جدیدالورود کارشناسی ارشد فناوری معماری دانشگاه تهران با هدایت تیم چهار نفره از مربیان حوزه طراحی و ساخت دیجیتال و تحت هدایت اساتید این رشته در طول ۵۰ ساعت، طراحی و ساخته شد، همچنین قطب علمی فناوری معماری دانشگاه تهران در این رویداد همکاری علمی داشته است.

مطابق روند سنوات پیشین، در گروه آموزشی فناوری معماری دانشگاه تهران، رویدادی آموزشی با هدف آشنایی دانشجویان با مفاهیم طراحی و ساخت رایانشی برنامه ریزی و اجرا شد، این کارگاه‌ها در کنار اهداف آموزشی خود، آشنایی دانشجویان و محصلان را با شیوه‌های ساخت به همراه دارد و همچنین باعث آشنایی آنها با محیط ساخت و توسعه معماری و صنایع آن در فضای خارج از محیط آکادمیک می‌شود.

از آنجایی که رشته‌هایی همچون معماری تلفیق مفاهیم نظری و عملی است و با هنر، علم، صنعت و مهندسی به طور همزمان در ارتباط است، شاهد وجود اختلاف بین نسل تحصیل کرده و نسل تجربی معماری یا به بیانی فاصله بین فضای دانشگاه و صنعت هستیم، به همین دلیل صاحب‌نظران این رشته با روش‌های علمی سعی در کم کردن و به تدریج از بین بردن این فاصله دارند.

یکی از راه‌هایی که در جلسات همفکری گروه پژوهشی به اجماع رسید و در راستای تحقق این هدف می‌تواند مفید واقع شود، این است که دانشجویان این رشته را با برگزاری کارگاه‌هایی ادواری، نه طولانی مدت، با موضوعات جذاب و به کارگیری گروهی دانشجویان، درگیر عملی کردن ایده‌های خلاقانه کرد تا با رویارویی با چالش‌های ساخت و سعی در حل آنها در کنار آشنایی با مصالح اجرایی و آزمون و خطا کردن تکنیک‌های ساخت، هرچه بیشتر با مفاهیم پایه‌ای صنعت ساخت آشنا گردند. از آنجایی که دانشجویان در طول دوره کارگاه تمام مراحل ساخت را به عهده دارند، با نوع مصالح، هزینه‌های تهیه، هزینه‌های برش و آماده‌سازی و سایر مواردی که زیر مجموعه مفاهیم تجاری به حساب می‌آیند آشنا می‌شوند و در جریان پروسه ارتباط با برندها و تولیدی‌های مختلف محصولات و نحوه ارتباط با آنها قرار می‌گیرند و این تجربه به قطع تجربه یکتا و ارزشمندی در دوره تحصیل، جهت ارتباط برقرار کردن با دنیای صنعت و تجارت است.

تولید روش‌های ساخت جدید، با رویکردهای تکنولوژیکی و نوین، خود با هدف کاستن هزینه‌های روش‌های سنتی همراه است. در گام‌های بعدی اهدافی نظیر معرفی این روش‌های نوین به دنیای صنعت پیگیری می‌شود که موجب صرفه اقتصادی بالایی شده و چنانچه به چرخه ساخت و تولید وارد شوند، می‌توانند منافع زیادی را به همراه داشته باشند. همان‌طور که اشاره شد این کارگاه‌ها به‌صورت سلسله‌وار توسط تیم پژوهشی، تیم برگزار کننده، استادام و قطب علمی فناوری معماری دانشگاه تهران حمایت و سازماندهی می‌شوند و دوره بعدی کارگاه‌ها برای تابستان ۱۳۹۷ برنامه‌ریزی شده است. در طول تلاش‌هایی که توسط تیم‌های دانشگاهی، و در رأس آن دانشگاه تهران به عنوان قطب معماری ایران انجام می‌گیرد.

گزارشی از جزئیات طراحی و اجرای پاویون

در این دوره، تکنیک‌های ساخت دیجیتال مبتنی بر ابزارهای سه محوره و پتانسیل‌های آنها مورد بررسی قرار گرفت. دانشجویان پس از آشنایی با مبانی تفکر الگوریتمیک در طراحی، فرآیند ایده‌یابی برای طراحی یک تکنیک ساخت معماری را آغاز نمودند. در فرآیند اصلاح و بهسازی ایده‌های دانشجویان با مصالحی متناسب با تکنیک‌های ساخت دیجیتال آشنا شده و طرح‌های خود را توسعه دادند، همچنین با طراحی بر اساس خواص مصالح و نیز تکنیک‌های ایجاد تغییر در رفتار مکانیکی مصالح آشنایی پیدا کردند.

در فرآیند فرم‌یابی، دانشجویان با کاوش گزینه‌های احتمالی، براساس معیارهایی مانند ایستایی خارجی تناسبات و نواحی تکیه‌گاهی و تقارن (که متعاقبأ سبب کاهش تیپولوژی قطعات خواهد شد) فرم پاویون را طراحی نمودند. در این مرحله گسسته‌سازی هندسه پیوسته انتخاب شده مورد پژوهش قرار گرفت؛ شیوه‌های گوناگونی برای انگاشت الگوهای مختلف سازه، موقعیت آنها و نوع همبندی میان آنها که همه این عوامل تأثیر مستقیم بر تکنیک ساخت دارند مورد بررسی قرار گرفت. با در نظر گرفتن عواملی نظیر تعداد اتصالات به هر گره، تعداد کل عناصر سازهای پایداری هندسه‌های ایجاد شده میان اجزا و ... نهایتأ هندسه کلی پاویون شکل گرفت، در این ساختار متشکل از اعضای خطی و گره‌ها، والانس گره‌ها سه و چهار بوده و هندسه میانی با توجه به رفتار نیمه صلب گره‌ها نیز پایدار است.

نهایتا در بخش نهایی با در نظر گرفتن تکنیک ساخت، مصالح و ملاحظات اجرایی، دانشجویان به طراحی گره پرداختند. در طراحی گره‌ها چالش‌های اصلی موقعیت و نحوه قرارگیری اجزا بوده است زیرا با توجه به تکنیک ساخت، تمامی قطعات از جمله گره‌ها و اعضا باید با هم کاملا عمود باشند. در همین راستا رویکرد الگوریتمیک بکار گرفته شده و مدلسازی پارامتریک راهگشا بوده است. سپس با بکارگیری یک روش ایندکس‌گذاری، قطعات شماره‌گذاری شده و آماده فرآیند برپایی شدند. در روز برپایی، قطعات در یک مرحله پیش از انتقال به سایت متصل شده و با پیاده‌سازی دقیق تکیه‌گاه در سایت، قطعات از نواحی تکیه‌گاهی به سمت تاج قوسها متصل شدند.

لازم به ذکر است مدرسین این کارگاه دکتر کتایون تقی زاده، دکتر محمود گلابچی، مربیان سینا سلیم‌زاده، اسماعیل متقی، آرمان خلیل بیگی، علی قزوینیان و همچنین دانشجویان دانیال عابدی، میلاد امیری، فاطمه امینی یکتا، امیر بهادر برادران، سبا فتاحی، مرجان حسین زاده، دانیال کرامت، نمادی خالقی، وحید کالانی، مهشید مقدسی، علیرضا محمدی، حمیدرضا رفیع زاده، رضا سالارزاده بودند.

گزارش از سعیده کلانتری دانشجوی تکنولوژی معماری دانشگاه تهران