بیابان‌زایی، تهدیدی جدی برای آینده کشور/ مدیریت کیفیت و کمیت آبیاری مزارع کشاورزی ضروری است

دکتر فرهاد همایونفر در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا، بیابان‌زایی را مهم‌ترین معضل جامعه جهانی در قرن حاضر دانست و اظهار کرد: «بیابان‌زایی مشکل بزرگی برای کشور است و به همین دلیل مسئولان باید با توجه به دانش بومی و ظرفیت‌های داخلی، مبارزه با بیابان‌زایی را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهند، زیرا دستیابی به اهداف مطلوب در این زمینه به معنای توسعه پایدار خواهد بود.»

همایونفر تأثیرات مخرب این پدیده را با توجه به نظام اقتصادی هر کشور دارای شدت و ضعف دانست و گفت: «بیابان‌زایی در کنار ایجاد فقر گسترده، سبب تخریب مراتع و افت توان تولید خاک می‌شود و در نهایت نیز پیامدهای ناگواری همچون هجوم شن‌های روان، افت سفره‌های زیرزمینی آب، کاهش حاصلخیزی خاک، لطمه وارد کردن به پوشش گیاهی و آسیب‌پذیر کردن اراضی، افزایش سیل خیزی، گرد و غبار و آلودگی هوا، گسترش ریزگردها و عواقب ناشی از آن، بیکاری، مهاجرت و ایجاد موانع برای توسعه مناطق محروم را در پی خواهد داشت.»

مدیر امور پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان بیابان‌زایی را حاصل تخریب زمین در مناطق خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب قلمداد کرد و افزود: «این رخداد در درجه نخست توسط فعالیت‌های انسانی و تغییرات آب و هوایی ایجاد می‌شود. اکوسیستم مناطق خشک، بیش از یک سوم از مساحت جهان را پوشش می‌دهد و این سرزمین‌ها با استفاده نامناسب از زمین بسیار آسیب‌پذیر هستند. جنگل‌زدایی، معدن‌کاوی، چرای بیش از حد دام، کشاورزی ناپایدار و آبیاری با شیوه نادرست می‌تواند به طور کامل، بهره‌وری از زمین و فرصت تجدیدپذیری آن را تضعیف کند.»

وی از بین رفتن فرصت‌های شغلی در اثر عوارض ناشی از بیابانی شدن مزارع و مراتع و در نتیجه مهاجرت و عوارض حاشیه‌نشینی را برای زندگی در جوامع کنونی تأسف‌بار توصیف و خاطرنشان کرد: «باید نقش مهم زمین در تولید مواد غذایی، ایجاد اشتغال و امکان زندگی را برای مردم یادآوری کرد. زیرا ثبات و امنیت، ارمغان تلاش و مبارزه با بیابان‌زایی است.»

عضو هیأت علمی گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان بیان کرد: «در امور کشاورزی هر طرح و برنامه‌ای که برای بهبود کیفیت و کمیت آبیاری در جلوگیری از اسراف و اتلاف منابع آبی انجام شود، بطور غیر مستقیم راهکاری برای مهار بیابان‌زایی محسوب می‌شود. بنابراین یکی از اقدامات ضروری مدیریت کیفیت و کمیت آبیاری مزارع کشاورزی است.»

همایونفر احیای جنگل و درخت، تثبیت خاک از طریق بادشکن‌ها، باززایی طبیعی مدیریت شده توسط کشاورزان، جلوگیری از قطع درختان و تخریب پوشش گیاهی، شناخت ساختار اجتماعی و اقتصادی جوامع محلی به ویژه جامعه روستایی را از وظایف بسیار حیاتی دولت دانست.