غوطه شرقی؛ فاجعه‌ای که گذشت زمان تنها راه‌حل آن است

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا- مجتبی اسماعیلی؛ چند ماهی است که تروریست‌ها منطقه غوطه شرقی را تبدیل به کانون حملات موشکی و راکتی خود علیه دمشق کرده‌اند، به گونه‌ای که تنها در سه ماه گذشته 1200 بار از این منطقه و از سوی گروه‌های مسلح مخالف سوری و تروریست‌ها به دمشق حمله موشکی شده است، حملاتی که به کشته و مجروح شدن ده‌ها نفر منجر و مناطق مسکونی در دمشق ویران شده است.

این روند ادامه داشت تا اینکه بالاخره پس از مدت‌ها کش و قوس، فرماندهی نظامی سوریه تصمیم گرفت وارد یک عملیات شود و منطقه غوطه شرقی را از تسلط مخالفان مسلح سوری، تروریست‌ها و تکفیری‌ها آزاد و به‌طور کامل پاک‌سازی کند. دولت سوریه چندی پیش علاوه بر پخش اطلاعیه‌ به‌وسیله بالگردها به ساکنان غوطه شرقی اطلاع‌ داده بود که منطقه را ترک کنند، اما تروریست‌ها‌ مخل این روند شدند و هر شهروند سوری را که می‌خواست از گروگان بودن فرار کند، به گلوله می‌بستند و می‌کشند. شاید بتوان گفت گزینه نظامی از سوی نظام سوریه، تنها راه حل موجود باشد چرا که به‌عنوان نمونه مسیر ادلب همچنان باز است و مخالفان سوری مجبورند خود را تسلیم دولت سوریه کنند.

نباید از نظر دور داشت که وضعیت غوطه شرقی نمی‌تواند همچنان مبهم و چند تکه باقی بماند و از سوی دیگر این منطقه نزدیک دمشق جزیره‌ای دور افتاده از جهان نیست که نخواهیم و نتوانیم از اتفاقاتی که در آن می‌گذرد بگذریم. در حال حاضر کشورهایی که به حمایت از تروریست‌ها شهره شده‌اند در اطراف مخالفان مسلح چنبره زده‌اند و نمی‌خواهند بگذارند تا تروریست‌ها شکست بخورند؛ چه اینکه به خوبی می‌دانند شکست تروریست‌ها پیروزی نظام سوریه و پیروزی بشار اسد، رئیس‌جمهوری این حکومت قانونی است که در نهایت می‌تواند به بقای او در قدرت و تقویت جایگاهش در سوریه منجر شود.

یک طرف بحران غوطه شرقی آمریکا است که سیاست‌های خاورمیانه‌ای آن از جمله درباره سوریه، در راستای منافع اسرائیل قرار دارد. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل خواهان پایان جنگ و پیروزی بشار اسد در سوریه نیست. آمریکا و اسرائیل در پرونده جنگ غوطه شرقی، مانور تبلیغاتی‌‌ با کلید واژه «فاجعه انسانی» را باز کرده‌اند که در آن کشتار شهروندان اعم از زن و کودک و سالخوردگان، محوریت دارد. مانور رسانه‌های غرب درباره «فاجعه انسانی» غوطه شرقی چنان گسترده شده است که افکار عمومی جهان را علیه روسیه و ایران و بشار اسد جهت می‌دهند. این جریان‌سازی تبلیغاتی ـرسانه‌ای در زمانی انجام می‌شود که جنایات روزانه سعودی‌ها در بمباران یمن همچنان در سانسور و محاق خبری قرار داده شده است.

اگر کمی به عقب بازگردیم، شاید بتوان اینگونه تعبیر کرد که نگرانی از همین شوکت و جایگاه اسد در نظر غربی‌ها بود که باعث شد مذاکرات آمریکا و روسیه درباره اوضاع سوریه به نتیجه دست یابد و به‌دنبال آن محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان بتواند رایزنی‌های خود را با همتایان روس و ترکیه‌ای در آستانه به پیش براند. در نهایت اینکه ارتش سوریه توانست به موفقیت‌های خود در عرصه میدانی ادامه دهد.

شب گذشته (شنبه) اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد با اجماع توانستند قطعنامه‌ای را تصویب کنند که بر مبنای آن باید آتش‌بسی 30 روزه در سراسر سوریه برقرار شود تا کمک‌های بشردوستانه و امدادگران به مناطقی که مردم از شدت محاصره در رنج و سختی هستند برسند. آتش‌بسی که تاکنون دو گروه اصلی مخالف سوری در غوطه شرقی؛ یعنی فیلق الرحمان و جیش‌الاسلام ظاهرا با آن موافقت کردند. باوجود این اخباری منتشر شده است که نشان می‌دهد لحظاتی پس از تصویب قطعنامه آتش‌بس مخالفان سوری حمله‌ای موشکی به غوطه شرقی انجام دادند.

باوجود این تصمیم و قطعنامه، باید گفت نمی‌توان تصور کرد که درگیری‌ها و عملیات نظامی در غوطه شرقی پایان یابد و شاید دامنه آن دیگر نقاط را نیز دربربگیرد، ولی بی‌تردید چنین تصمیمی می‌تواند در انجام عملیات‌های نظامی از سوی هر یک از طرف‌ها تاخیر ایجاد کند. از سوی دیگر به نظر می‌رسد اگر هیچ توافقی میان دو طرف (افراد مسلح و دولت سوریه) انجام نشود، باید به‌طور رسمی منتظر یک جنگ تمام عیار باشیم که ممکن است زود پایان نیابد.

در هر صورت می‌توان اینگونه گفت که موضوع غوطه شرقی را نه توافقاتی لحظه‌ای و میانجی‌گری‌های ناکارآمد، بلکه گذشت زمان حل می‌کند. الان موضوع، موضوع پنج دقیقه و 10 دقیقه و یک روز و 30 روز نیست که بخواهیم از آتش‌بس حرف بزنیم، بلکه فرایندی به زعم برخی کارشناسان سیاسی آغاز شده است که باید در چارچوب زمان منتظر بارور شدنش بود. اکنون خواه ناخواه زمان درگیری نظامی است، چرا که بارها پروتکل‌های آتش‌بس از سوی مخالفان سوری رد شده است و به نظر می‌رسد باید مخالفان سوری از نقض عهدهای خود درس خوبی بگیرند. جنگ است و از وضعیت جنگی نباید انتظار گل و بلبل داشت. رسانه‌های غربی از فاجعه نام می‌برند، فاجعه‌ای که در آن ده‌ها غیرنظامی کشته و زخمی شده‌اند و به ضرس قاطع نمی‌توان درباره عامل این فجایع اظهارنظر کرد و دولت سوریه نیز چنین اتهامی را رد کرده است.