دانشگاه‌ها در مسیر کارآفرینی از رسالت خود غافل نشوند/ لزوم فاصله‌گرفتن از پروژه‌های فردی

دکتر سیدحسن صدوق در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا درباره لزوم اجرای پروژه‌های جمعی و شریک‌کردن دانشجویان در اجرای آنها اظهار داشت: دولت امتیازهایی برای نهادها، سازمان‌ها و بخش خصوصی که قراردادهای پژوهشی با دانشگاه‌ها منعقد می‌کنند، در نظر می‌گیرد تا تشویقی برای سازمان‌ها باشد تا بیشتر به سمت دانشگاه‌ها بیایند. همچنین 1 درصد بودجه هر دستگاهی برای پژوهش است که این 1 درصد را باید با دانشگاه‌ها برای برطرف کردن نیازهای پژوهشی‌شان قرارداد ببندند.

وی ادامه داد: اکنون وضعیت به این گونه است که وقتی قراراداد پروژه منعقد می‌شود بعضا یک یا دو نفر از اساتید آن را بر عهده می‌گیرند و دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکتری نه در مشارکت کردن در اجرای پروژه به صورت رسمی و نه از منظر مالی برخوردار نمی‌شوند. اگر اساتید دانشجویان را شریک اجرای پروژه‌ها کنند هم پروژه‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری خود دانشجویان نیازمحور خواهد شد و هم اینکه از نظر مالی هم کمکی به دانشجو می‌شود. دانشجو زمانی که در اجرای پروژه‌ها شرکت داده می‌شود انگیزه پیدا کرده و حتی همین اقدام بستری شاید برای شغل آینده وی خواهد شد.

رئیس دانشگاه شهیدبهشتی خاطرنشان کرد: اکنون به این صورت است که معاونت پژوهش دانشگاه‌ها رسما طرف قرارداد با سازمان‌ها هستند، اما پولی که وارد دانشگاه می‌شود مستقیم به حساب مجریان پروژه واریز می‌شود و فقط درصد ناچیزی هم در اختیار خود دانشگاه گذاشته می‌شود که آن هم صرف انجام پروژه می‌شود. اساتیدی که با دستگاه‌ها ارتباط دارند و پروژه برای دانشگاه می‌گیرند به نظرم باید آن را بازتر کرده و همکاران بیشتری بلکه دانشجویان را در این کار سهیم کنند.

رئیس دانشگاه شهیدبهشتی از ابلاغ برنامه هدفمند‌کردن پایان‌نامه‌های ارشد و دکتری توسط وزارت علوم خبر داد و گفت: نیازمحور بودن، پایان‌نامه‌ای که منجر به پتنت شود و نیز پایان‌نامه توسعه‌ای سه محور اصلی این برنامه است و دانشگاه‌ها باید بعد از تصویب این برنامه در هیات امنای خود، آن را برنامه عملی خود قرار داده و اجرایی کنند.

صدوق افزود: ما هنوز از پروژه فردی عبور نکرده‌ایم، البته خوشبختانه وزارت نفت و بسیاری از سازمان‌های دیگر کارهای خوبی انجام داده‌اند، مثلا وزارت نفت به جای پروژه کوتاه‌مدت، پروژه‌های بلندمدت در حوزه نفت در اختیار دانشگاه‌ها قرار می‌دهد. باید طرف اصلی سازمان‌ها به جای فرد دانشگاه باشد. این روش در همه دنیا معمول است. دانشجوی دکتری باید براساس نیاز کشور انتخاب شود، هزینه او در همین پروژه‌ها دیده شود و بعدا هم باید شاغل شود.

وی با تاکید بر اینکه نباید دانشگاه‌ها در مسیر تلاش برای کارآفرین شدن از حلقه علم و دانش فاصله بگیرند گفت: این ریسک همواره وجود دارد، اگر ما صرفا اقتصادی نگاه کنیم و بگوییم هر دانشگاهی که بیشتر سودآور باشد و درآمدزا، بنابراین این ریسک وجود دارد که دانشگاه به یک بنگاه تجاری تبدیل شود. این کارها لازم است ولی دانشگاه‌ رسالت‌های دیگری هم دارد. رسالت دانشگاه تقویت و ارتقای علمی و فرهنگی کشور است. کارآفرین شدن دانشگاه‌ها باید خیلی جدی باشد اما نباید راه افراط را در پیش بگیریم که از مساله اصلی غافل شویم.

رئیس دانشگاه شهیدبهشتی تاکید کرد: نباید دانشگاه و علم را بازاری کنیم، باید بازار و صنعت را علمی کنیم. ما باید وسواس زیادی داشته باشیم که دانشگاه جامعیت خود را حفظ کند. مساله امروز ما اشتغال است باید با دقت این مسیر را بپیماییم. به اعتقاد من اگر پژوهش در مسیر درست خود و آن طوری که باید توزیع شود قرار بگیرد و در واقع بازمهندسی درست و براساس نیاز کشور در پژوهش صورت گیرد این ریسک کمتر خواهد شد.