بودجه دفاعی ژاپن رکورد زد؛ بازگشت سامورایی‌ها+ نمودار

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا- محمدرضا پارسا، با افزایش تهدیدهای کره‌شمالی و سرمایه‌گذاری‌های چین در بخش نظامی، دولت ژاپن هم به گونه‌ای بی‌سابقه در حال بالا بردن هزینه‌های دفاعی و نظامی خود است.

دولت شینزو آبه نخست وزیر ژاپن در پاسخ به تهدیدهای موشکی و هسته‌ای کره شمالی و بلندپروازی‌های نظامی پکن در منطقه و جهان، بزرگترین بودجه نظامی تاریخ ژاپن را برای سال 2018، در نظر گرفته است.

دولت ژاپن برای سال مالی 2018 - که از آوریل سال بعد شروع می شود - 5/19 تریلیون ین (حدود 46 میلیارد دلار) به بخش دفاعی کشور، اختصاص داده است. بودجه دفاعی سال گذشته ژاپن، 5/12 تریلیون ین بود.

از این‌رو، میزان هزینه کرد دولت ژاپن در امور دفاعی و نظامی، بیش از 5 درصد از کل بودجه کشور خواهد بود. این میزان هزینه، بالاترین هزینه دفاعی در تاریخ ژاپن به شمار می‌آید. کل بودجه دولت ژاپن 97/7 تریلیون ین خواهد بود.

مردم ژاپن به خاطر تاثیری که بخش‌بندی بودجه بر امنیت اجتماعی می گذارد، به آن توجه ویژه‌ای دارند. امسال به خاطر تهدیدهای موشکی و هسته‌ای کره شمالی، توجه مردم به هزینه‌های دفاعی کشور، بیشتر شده است.

این ششمین سال پیاپی است که بودجه دفاعی ژاپن افزایش پیدا می‌کند. از زمانی که شینزو آبه در سال 2012 میلادی قدرت را در دست گرفت، میزان هزینه‌های دفاعی ژاپن هر سال نسبت به سال قبل، افزایش پیدا کرده است.

عده‌ای در ژاپن شینزو آبه را متهم می‌کنند به دنبال بازبینی قانون اساسی صلح طلبانه و ضد جنگ ژاپن است ولی طرفداران دولت بر این باورند افزایش هزینه‌های دفاعی ژاپن برای پاسخگویی به تنش‌های فزاینده در شرق آسیا به ویژه رفتارهای تحریک آمیز کره شمالی، ضروری است.

کره‌شمالی از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون، 16 موشک به سوی دریای ژاپن و اقیانوس آرام، پرتاب کرده است. رسانه‌های دولتی کره شمالی روز دوشنبه 18 دسامبر (27 آذر) اعلام کردند هر کشوری حق دارد کاوش‌های فضایی انجام دهد. گویا کره شمالی می‌خواهد به آزمایش‌های تازه‌ای دست بزند.

واکنش توکیو

یکی از کارهایی که دولت ژاپن با افزایش بودجه دفاعی سال بعد می‌خواهد انجام بدهد، بالا بردن توانمندی‌های دفاع موشکی خود است. توکیو قصد دارد دو سامانه زمین پایه موشکی (Aegis Ashore) را از ایالات متحده خریداری کند.

در همین راستا، ایتسونوری اونودرا وزیر دفاع ژاپن، تقویت توانمندی‌های کشور را برای دفاع از سراسر ژاپن و مقابله با تهدیدهای فزاینده موشکی کره شمالی، ضروری دانست. کره شمالی در سال جاری میلادی به برنامه‌های موشکی خود شتاب بخشیده است.

یکی دیگر از دلایل افزایش بودجه دفاعی ژاپن طی سال های اخیر، سرمایه‌گذاری شدید چینی‌ها در بخش دفاعی و تسلیحاتی خود و پررنگ شدن حضور نظامی این کشور در دریای جنوب چین و حتی دیگر مناطق جهان، بوده است.

ژاپن برای مقابله با تهدیدهای منطقه‌ای، رزمایش‌های نظامی مشترکی را با ایالات متحده، هند، فیلیپین و استرالیا انجام داده است. با بهم خوردن وضعیت امنیتی شرق آسیا و افزایش کانون‌های بحران منطقه‌ای، ژاپن درصدد تقویت توان دفاعی و نظامی خود برآمده است.

ژاپن قرار است از نروژ خریدهایی تسلیحاتی انجام بدهد. همچنین می‌خواهد جت‌های جنگنده جدید خریداری کند و دو کشتی و یک زیر دریایی دیگر بسازد. از این رو انتظار می‌رود طی سال‌های بعد همچنان بودجه دفاعی ژاپن، افزایش پیدا کند.

دونالد ترامپ در سفر اخیر خود به ژاپن، از شینزو آبه خواست برای کمک به کاهش کسری تجاری آمریکا در برابر ژاپن، تسلیحات نظامی جدید از واشنگتن بخرد. خرید سامانه موشکی (Aegis Ashore) از آمریکا یکی از نتایج گفتگوهای میان این دو رهبر به شمار می‌رود.

افزایش اقدام‌های چالش برانگیز کره شمالی و دیگر تهدیدهای منطقه‌ای می‌تواند دولت آبه را به سوی توسعه توانمندی‌های دفاع از خود ژاپن سوق دهد یا حتی موجب شود ژاپن به طور کلی سیاست سنتی دفاع از خود را که از پایان جنگ جهانی دوم به این سو ادامه پیدا کرده است، کنار بگذارد.

رونق اقتصادی یا نظامی‌گری؟

برخی بر این باورند هزینه بیشتر ژاپن در بخش دفاعی و نظامی، موجب کاهش رفاه اجتماعی و رونق اقتصادی کشور می‌شود. در مقابل عده‌ای بیان می کنند بودجه دفاعی ژاپن با توجه به حجم اقتصاد آن، چندان زیاد نیست. ژاپن پس از آمریکا و چین، سومین اقتصاد بزرگ جهان را داراست.

به گزارش موسسه پژوهشی صلح بین المللی استکهلم (SIPRI) ژاپن از لحاظ میزان هزینه در بخش دفاعی و نظامی خود پس از کشورهای آمریکا، چین، روسیه، عربستان سعودی، هند، فرانسه و انگلستان، در رده هشتم قرار می گیرد.

ژاپن تنها حدود یک درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در امور دفاعی هزینه می‌کند. این در حالی است که کشورهای: ایالات متحده 3/3 درصد، چین 1/9 درصد، روسیه 5/3 درصد، عربستان سعودی 10/4 درصد و هند 2/5 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در امور دفاعی و تسلیحاتی، صرف می‌کنند.

از این رو، به نظر نمی‌رسد افزایش هزینه‌های دفاعی از سوی دولت شینزو آبه، به زیان رفاه مردم و اقتصاد ژاپن تمام شود. از سوی دیگر، دولت ژاپن سال آینده 32/9 تریلیون ین در بخش رفاه و امنیت اجتماعی صرف خواهد کرد که رقمی تاریخی به حساب می آید.

تقریبا یک سوم از بودجه ژاپن به پرداخت حقوق بازنشستگی و هزینه‌های پژشکی جمعیت رو به پیری ژاپن اختصاص پیدا کرده است. همچنین دولت ژاپن مبالغ بیشتری برای مقابله با کاهش نرخ رشد جمعیت کشور، هزینه خواهد کرد.

با توجه به رشد اقتصادی تقریبا 1/8درصدی ژاپن، دولت شینزو آبه انتظار دارد حدود 59 تریلیون ین از بخش مالیات بر درآمد، به دست بیاورد. این مقدار درآمد مالیاتی طی 27 سال اخیر، رقمی‌ بی‌سابقه به شمار می‌رود.

منبع: نیکی آسین ریویو

نمودار بودجه دفاعی ژاپن از سال 2001 تا 2018 (بر اساس تریلیون ین)