در گفتوگوی تفصیلی با آنا تشریح شد؛
آنا در نشستی با حضور مدیران و کارشناسان بررسی کرد؛
فوتبال خصوصی یا فوتبال دولتی؛ ریشه فساد کجاست؟
فساد در فوتبال ایران ریشه دوانده‌است؛ عده‌ای از کارشناسان، تصدی‌گری دولت در فوتبال را عامل فساد می‌دانند و اعتقاد دارند که دولت در فوتبال باید نقش نظارتی داشته‌باشد و نه مالکیتی.
سرویس ورزشی خبرگزاری آنا: از چسبیدن پسوند (حرفه‌ای) به فوتبال ایران 17 سال است که می‌گذرد و در این مدت موضوعی که باعث ایجاد نگرانی شده رخنه فساد در فوتبال ایران است. قدیمی‌ها بر این باورند که چون در فوتبال حرفه‌ای چرخه پول زیاد است فساد در آن زیاد شده.البته عده‌ای هم هستند که بر این باورند مدیریت غلط افراد نابلد باعث شده تا فساد در فوتبال جولان دهد ؛اما نکته مهم در این میان این است که هر دو گروه که از مفسده‌های فوتبال آگاه هستند و در صحبت‌هایشان به این موضوع اشاره داشته‌اند در گوشه‌ای تنها نظاره‌گر هستند و منتظرند تا دستی از غیب بیاید و همه فساد‌های‌فوتبال را از بین ببرد و همه چیز را درست کند .
اما اینکه چه زمینه‌هایی باعث بروز فساد در فوتبال می‌شود و چه افرادی راه را برای حضور مفسدین در فوتبال باز می‌گذارند مساله اصلی است که سرویس ورزشی خبرگزاری آنا در نشستی با حضور کاظم اولیایی و امیر واعظ آشتیانی دو مدیرعامل سابق استقلال که همیشه از سردمداران برخورد با فساد بودند سعی کرد به این موضوع بپردازد.
عدم نظارت عامل اصلی بروز فساد در فوتبال
امیر واعظ آشتیانی با انتقاد از عملکرد دستگاه‌های نظارتی در برخورد با مفسدین در فوتبال گفت: «اگر در فوتبال فسادی اتفاق می‌افتد به عدم نظارت دستگاه‌ها و ارگان‌های مسئول برمی‌گردد. در هر سازمانی که مشکل و نقصی بوجود می‌آید در درجه اول به سوء مدیریت آن سازمان مربوط می‌شود و در درجه دوم به مقام مافوق افرادی که نظارت میکنند مربوط می‌شود. دو دستگاه نظارتی در ایران وجود دارد. یکی دیوان محاسبات است و دستگاه دیگر نظارتی، سازمان بازرسی کل کشور که بر قوانین نظارت می‌کند که آیا مسئولین طبق قانون کار میکنند یا خیر.»
وی ادامه داد: «مردم چون فوتبال را رصد میکنند فکر میکنند بیشترین مفسده در فوتبال است و از آنجا که فوتبال ما حرفه‌ای شدو پول‌های بی‌حساب کتابی در فوتبال خرج می‌شود که هیچ دستاوردی برای فوتبال ما نداشته‌است برای مردم ایران سوال ایجاد کرده‌است. وقتی مردم در تنگنای اقتصادی قرار دارند می‌شنوند بازیکنی میلیاردی پول می‌گیرد از خود می‌پرسند وقتی فوتبال آورده‌ای ندارد چرا بازیکنی که قرارداد 200 میلیونی دارد بعد از یکسال قرارداد ش یک میلیارد تومان می‌شود؟ ذهن مردم با دیدن این مسائل خود به خود به این سمت می‌رود که حتما در پشت پرده‌خبری است که بی‌دلیل قرارداد بازیکنان افزایش پیدا کرده است.»
واعظ با تاکید بر دست داشتن مربیان و مدیران عامل باشگاه‌ها در بوجود آمدن فساد اظهار داشت: «در ایران خرید بازیکن را به چشم هزینه می‌بینند و اگر در اروپا بازیکنی خریداری می‌شود برای او سرمایه‌گذاری شده و کنارش درآمدزایی میکنند. در اروپا بازیکن برای باشگاه سرمایه است اما در ایران بازیکن هزینه است. در فوتبال ما قوانین، قوانینی است که برای رفقا است و قوانین جامع که بدون باندبازی عمل شود نداریم. مفسده‌ها هم از قوانین من‌درآوردی و تبعیض بوجود می‌آید. در فوتبال یک مثلث فساد وجود دارد. بالای هرم می‌تواند مدیرعامل باشد و ضلع‌های دیگرش هم می‌تواند سرمربی و دلال باشد و هر قسمتی با توجه به قدرتی که دراختیار دارد در راس هرم قرار می‌گیرد اما می‌توان ثابت کرد که این سه ضلع باهم ارتباط دارند.»
وی با انتقاد از عملکرد وزارت ورزش و مجمع دو باشگاه سرخابی در مورد نداشتن برنامه هزینه و درآمد گفت: «در باشگاه‌های پرسپولیس و استقلال که به عنوان دو باشگاه بزرگ دولتی فعالیت میکنند هیچ حسابرسی صورت نمی‌گیرد. در کجای قانون تجارت ذکر شد که مدیرعامل می‌تواند 18 ماه سرپرست باشد؟ کجای قانون تجارت گفته که یک نفر می‌تواند همه کاره باشگاه باشد و همه امضاهای باشگاه رو انجام دهد؟ مگر می‌شود که هیچ حسابرسی در باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس صورت نگیرد. این حسابرسی‌ها باید به صورت سالانه و دقیق انجام شود و اگر تخلفی صورت گرفت با مدیران باشگاه‌ها برخورد شود.»
ترس و هراس عامل اصلی عدم واگذاری تیم‌های دولتی
در ادامه این نشست کاظم اولیایی در مورد نقش دولت در فوتبال و اینکه دخالت دولت در این زمینه خودش باعث ایجاد فساد در فوتبال است بیان کرد: «فوتبال یک مقوله اجتماعی ورزشی است که از غرب به ایران وارد شده‌است و در ابتدای کار باید ببینیم نقش دولت‌ها در فوتبال باید به چه صورت باشد. دولت باید نقش تصدی‌گری در فوتبال را بر عهده بگیرد یا نقش نظارتی؟ مجلس شورای اسلامی تصویب کرد که دولت هیچ پولی را به باشگاه‌های حرفه‌ای پرداخت نکند ولی دولت در بودجه امسال خود برای دو باشگاه سرخابی بودجه خواسته‌است. متاسفانه راه برای خود دولت هم مشخص نیست.»
وی ادامه داد: «در سایر کشورها دولت‌ها از کنار فوتبال درآمدزایی میکنند ولی در ایران دولت را متصدی فوتبال معرفی کرده‌ایم و دولت فقط باید برای فوتبال هزینه کند. چون می‌خواهیم حوزه فوتبال در دست دولت باقی بماند لذا فساد به وجود می آید. دولت هر وقت دلش می‌خواهد مدیران را عوض می‌کند و مدیران مختلفی را بنا به دلایل سرکار می‌آورد. استقلال و پرسپولیس هم مانند سایر ارگان‌های دولتی نباید بدهی و چک بی‌محل داشته باشند ولی به دلیل عملکرد بد مدیران دولتی بدهی به بار می‌آورند.»
اولیایی در مورد روی کار آمدن مدیران نا آشنا به فوتبال در باشگاه‌ها اظهار داشت: «بخاطر ترس و هراسی که از فوتبال داریم آن را به بخش خصوصی نمی‌دهیم. مفسده‌ای که در فوتبال وجود دارد دست‌ساز است و به نوع اداره ما برمی‌گردد. گاهی اوقات یک دلال می‌آید و یک سرمربی و مدیرعامل را با خودش همسو می‌کند و همین مساله زمینه بروز فساد در آن باشگاه می‌شود.این مفسده به سه دلیل اتفاق افتاده است. یا اینکه مدیر توانایی این را ندارد که جلوی مفسده را بگیرد یا شناخت ندارد یا می‌خواهد آن فساد اتفاق بیفتد تا از کنارش سود ببرد.»
وی با اشاره به این مساله که کمک دولت به دو باشگاه استقلال و پرسپولیس باعث تظییع حق سایر باشگاه‌ها می‌شود بیان کرد: «اگر قرار باشد دولت برای دو باشگاه استقلال و پرسپولیس هزینه کنند باید برای همه باشگاه‌ها هزینه شود تا حقی از سایر باشگاه‌ها ضایع نشود. دلیلی ندارد که دولت فقط به دو باشگاه کمک کند و سار باشگاه‌ها و فوتبالیست‌های استان‌های دیگر از کمک دولت محروم شوند.»
خصوصی‌سازی مشکلات فوتبال را حل نمی‌کند
واعظ با تاکید بر اینکه فوتبال ما فقط اسم حرفه‌ای بودن را یدک می‌کشد و در هیچ زمینه‌ای حرفه‌ای عمل نمی‌کنیم بیان داشت: «وقتی فوتبال ما حرفه‌ای نیست نه مدیرش حرفه‌ای است، نه بازیکنش و نه مربی و مدیران باشگاه‌های‌اش حرفه‌ای هستند. ما آمده‌ایم در یک آش شله قلمکاری قرار گرفته‌ایم و همه ادعا دارند که حرفه‌ای هستند. وقتی چنین فضایی پیش می‌آید نشان میدهد مدیران چقدر ناشی هستند.»
وی با انتقاد از تفکر افکار عمومی در مورد اینکه مشکل باشگاه‌های دولتی با خصوصی‌شدن حل می‌شودگفت: «اجزا و ارکان و افرادی که در مجموعه فوتبال هستند حرفه‌ای نیستند و این موضوع را باید بپذیریم و سر مردم را کلاه نگذاریم. وقتی در دو باشگاه استقلال و پرسپولیس مدیران ناتوان حضور دارند و مافوق آنها بر مدیران زیردستی نظارت ندارد مشکل حل نمی‌شود. افکار عمومی فکر می‌کند که باید این دو باشگاه خصوصی شوند تا مشکل حل شود. این وسط یک داستانی را پنهان میکنند. عدم کفایت و نظارت را می‌خواهند پنهان کنند و اعلام کنند که خصوصی‌سازی دوای درد است. استقلال و پرسپولیس را به یک بخش خصوصی دهند سر سال نشده کم می‌آورد. نباید اینقدر دور خودمان بچرخیم و سر خودمان را کلاه بگذاریم. فوتبال ما چه درآمدی دارد که باید بخش خصوصی از کنار آن درآمدزایی کند.»
واعظ ادامه داد: «من مخالف خصوصی سازی نیستم ولی برای هر کاری بستر سازی می‌خواهد. چرا همه چیز را گرو زدیم به اینکه باید فوتبال خصوصی باشد. فردا هم استقلال و پرسپولیس را واگذار کنند طرفدارا فکر می‌کند مشکل حل می‌شود. سعی نکنیم با مسائل احساسی برخورد کنیم.»
مدیرعامل سابق استقلال با تاکید بر اینکه ریشه مشکلات در فوتبال و ورزش باید ریشه‌ای حل شود گفت: «باید مسائل فوتبال ریشه‌ای حل شود و تا زمانی که ورزش همگانی نداشته باشیم مشکل حل نمی‌شود. ورزش ما معیوب است از روزی که ورزش در ایران شکل گرفت به سمت قهرمانی رفت در حالی که در دنیا اول سمت ورزش همگانی می‌روند و بعد به سمت قهرمانی حرکت میکنند. مربیان و مدیران و ورزشکاران ما را ببینید با چه مدل صحبت میکنند و اصلا بلد نیستند حرفه‌ای صحبت کنند. امروز در دنیا بالای 700 میلیارد یورو گردش مالی ورزش است و در فوتبال 35 میلیارد یورو گردش اما سهم فوتبال ما از این گردش مالی چقدر است؟»
نگاه امنیتی به فوتبال
اولیایی با تاکید بر اینکه خصوصی‌سازی بهترین راه برون رفت از مشکل فساد در فوتبال است گفت: «من خصوصی‌سازی را تنها راه نجات می‌دانم اما باید راه را بلد باشیم. بعد از سال‌ها گفتند بیاید دو باشگاه استقلال و پرسپولیس را خصوصی کنید آخر هم اینکار انجام نشد چرا که نگاه امنیتی به موضوع داشتند. همه کارهای مربوط به واگذاری انجام شد اما دولت در لحظه آخر اعلام کرد که باشگاه‌ها دو مقوله فرهنگی و ورزشی هستند و مقوله فرهنگی قابل فروش نیست بحث واگذاری استقلال و پرسپولیس را کنسل کرد. تا این پروسه پیگیری نشود و آزادسازی نکنیم مشکلی حل نمی‌شود. آزادسازی یعنی اینکه طبق قانون باید مقررات فیفا را رعایت کنیم در قوانین فیفا یک نفر نمی‌تواند سهامدار دو باشگاه باشد ولی در ایران وزارت ورزش صاحب دو باشگاه استقلال و پرسپولیس است. وقتی مغایر قوانین فیفا کار می‌کنیم چگونه باید پیشرفت کنیم.»
وی ادامه داد: «وقتی کنفدراسیون فوتبال آسیا تاکید کرد که باید باشگاه‌های ایرانی به صورت شرکت تجاری اداره شوند شرکت‌های صوری درست کردیم. 40 سال گذشت و از این به بعد هم هرچقدر بگذرد زخم عمیق‌تر می‌شود. فوتبال در همه دنیا نشان داده‌است می‌توان از کنارش درآمدزایی کرد. فیفا می‌گوید مدیرانی را در باشگاه‌ها بگذارید که بتوانند درآمدزایی کنند و کشورهای اروپایی هم از فوتبال درآمدزایی میکنند. پول در فوتبال است اما مدیران ما نمی‌توانند از فوتبال درآمدزایی کنند.»
اولیایی با انتقاد از نحوه انتخاب اعضای هیات مدیره و مدیرعامل باشگاه‌های دولتی بیان کرد: « اصول درست این است که ابتدا وزیر ورزش مجمع را تشکیل میدهد و اعضای مجمع، اعضای هیات مدیره را انتخاب میکنند. هیات مدیره برنامه‌های خودش را اعلام کند و طبق برنامه مدیرعامل انتخاب می‌شود اما ما برعکس عمل می‌کنیم اول مدیرعامل انتخاب می شود و بعد هیات مدیره را معرفی می‌کنیم.»
وی با غیرقانونی دانستن کمک دولت به باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس گفت: «طبق قانون پرداخت پول به باشگاه‌های دولتی ممنوع است اما امسال برای استقلال 30 میلیارد و برای پرسپولیس 35 میلیارد ردیف بودجه گذاشتند. این مسائل نشان میدهد که دولت دست بردار فوتبال و باشگاه‌های بزرگ نیست. بقای مدیران باشگاه‌ها با برد تیم گره خورده‌است و مدیر بخاطر برد حاضر است هرکاری انجام دهد . دلالی هم به همین دلیل در باشگاه‌ها بوجود می‌آید. دلال بازیکن به مدیر معرفی می‌کند که ضامن برد تیم باشد و بازیکن هم چون مدیر از او برد و پیروزی می‌خواهد بازیکن سالاری را باب می‌کند.»
واعظ که مخالف خصوصی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس به دلیل شزایط حاکم بر فوتبال ایران است در توضیح بیشتر سخنانش گفت: «هنوز اعتقاد دارم که همین امروز استقلال و پرسپولیس را به افراد اقتصادی واگذار کنند بعد از 6 ماه تیم را رها می کنند. تا زمانی که توجیه پیدا نشود و درآمدزایی مشخص نشود امکان ندارد بتوان نتیجه گرفت. به مردم تحمیل کردند که با خصوصی‌سازی مشکل حل می‌شود. وقتی مجموعه ای را قصد واگذاری دارند باید راندمان آن مجموعه مشخص باشد نه اینکه زیان‌ده باشد. حالا می‌گوییم خصوصی سازی بشود ما هم هیچ مشکلی نداریم ما که کارهای نیستیم بخواهیم جلوی آن را بگیریم ولی مطمئن هستیم که جواب نمی‌دهد.»
حضور افراد متخصص و دلسوز در باشگاه‌ها
اولیایی در مورد صحبت‌های سلطانی‌فر که اعلام کرد 70 میلیارد پول کثیف در فوتبال وجود دارد گفت: «وقتی گردش مالی فوتبال ما در سال 700 میلیارد تومان است است 10 درصد آن می‌شود 70 میلیارد تومان که مبلغ عجیبی نیست. بعضی از بازیکنان ما که میلیاردی می‌گیرند 10درصد آن را هم نمی‌ارزند. مدیران نالایق را گذاشتیم و بخاطر اینکه فقط برد می خواهند قیمت بازیکن را بالا می‌برند. 70 میلیاردی که وزیر گفت من تایید می‌کنم. اما آیا قیمت فعلی فوتبال ما 700 میلیارد است؟ مگر فوتبال ما حرفه‌ای است که به این ارقام بگنجد؟ با این وضع باشگاه‌های ما باید بودجه سالانه آنها 3-4 میلیارد باشد نه 25 و 30 میلیارد. برای حل این موضوع وزیر ورزش باید قدم اول را بردارد. وزیر باید نفرات دلسوز را در مجمع قرار دهد. فردی که دلسوز باشد از روی قصد غرض رای نمی‌دهد و دلش برای فوتبال و تیم محبوبش می‌سوزد. مرحله آزادسازی مقدمه است و آزاد سازی هم با تشکیل مجمع درست می‌شود. اگر این مدلی باشد خیلی از نفراتی که مدیر هستند نفرات صدم هم نمی‌شوند. باشگاه‌ها خودشان به اندازه کافی نفر درست حسابی دارند که در سایر قسمت‌ها مدیریت میکنند اما در باشگاه خودشان جایی ندارند. فوتبال ما بسیار گران شده‌است با 10 درصد هزینه فعلی می‌توان فوتبال را اداره کرد. تامین 10 درصد هم خیلی راحت است و از کنار تبلیغات محیطی ، اسپانسرها و بلیط فروشی می‌توان این مبلغ را تامین کرد. ما باشگاه فوتبال می‌خواهیم ولی باید نوع مدیریت ما دلسوزانه باشد و به نوعی باشد که مدیران ما مانند مدیران موفق کشورهای صاحب سبک در فوتبال کار کنند.
واعظ هم در پایان این نشست گفت: « چون نباید مجمع استقلال و پرسپولیس یکی باشد استقلال را به وزارت دارایی سپردند و پرسپولیس هم دست وزارت ورزش است. اما صورتجلسه و تصمیمات آن یکی است. دو باشگاه دولتی هستند و این دو باشگاه نمی‌توانند افراد غیرمتفرقه را در مجمع عضو کنند. اما وزارت ورزش می‌تواند از افراد مطلع دعوت کند و از آنها نظرخواهی کند و باید به هیات مدیره بگوید هدف ما این است. وظیفه هیات مدیره هدف‌گذاری نیست و این وظیفه صاحب مجمع و سهامدار است که هدف‌گذاری کنند. هیات مدیره آن وقت می‌توانند نظر دهند و بگویند می‌توانند به آن هدف برسند یا خیر.»
انتهای پیام/
آشنایی با مفاهیم اقتصاد دانش‌بنیان (۳۴)
روایت تأمین مالی شرکتها در مسیر دانشبنیانی شدن
شانس قهرمانی استقلال بیشتر است یا پرسپولیس؟
