بهره‌وری باید به قطعه‌سازان جاده مخصوص بازگردد

به گزارش خبرنگار اقتصادی آنا، با توجه به ظرفیت‌ها و فرصت­‌هایی که در صنعت قطعه­‌سازی ایران وجود دارد، با رفع مشکلات و ارائه مشوق­‌ها و حمایت ‌ها از این بخش پیش­‌بینی می­‌شود میزان صادرات این صنعت در افق 1404 به 6 هزار میلیون دلار برسد.

با توجه به این چشم انداز در سال­‌های 1396 نیز، 363 میلیون دلار، سال 1397، 515 میلیون دلار، 1398، 732 میلیون دلار، 1399، 1039 میلیون دلار، سال 1400، 1476 میلیون دلار، سال 1401، 2096 میلیون دلار، سال 1402، 2976 میلیون دلار و سال 1403، 4225 میلیون دلار هدف­ گذاری صادراتی در نظر گرفته شده است.

همچنین، تولید قطعات خودرو در داخل کشور در افق 1404 ، 25 میلیارد دلار هدف ­گذاری شده است که با احتساب 6 میلیارد دلار هدف­ گذاری صادراتی در این سال، جمعاً 31 میلیارد دلار درآمدزایی از صنعت قطعه­ سازی برای کشور در سند چشم­ انداز 1404 پیش بینی می­‌شود.

تعطیلی نیمی از واحدهای تولید قطعه ­سازی طی چند سال اخیر

در مجموع، 2 هزار واحد تولیدی قطعه ­سازی در کشور وجود دارد که از این تعداد، 1200 واحد آن به تولیدکنندگان رسمی و دارای مجوز تعلق دارد و 800 واحد دیگر نیز مربوط به قطعه ­سازانی است که غیررسمی و بدون شناسنامه که معمولاً در بخش بازار لوازم یدکی فعالیت ­دارند. از میان تولیدکنندگان رسمی این صنعت نیز، به دلیل شرایط نامناسب تولید که طی سال ­های گذشته، تعداد واحدهای فعال و نیمه فعال در حال حاضر به 600 واحد تنزل پیدا کرده و مابقی، یعنی 600 واحد دیگر در حال تعلیق یا تعطیلی قرار دارند و بیش از نیمی از نیروی کار فعال در این واحدها از چرخه کار خارج شده­ اند.

رتبه‌بندی قطعه‌سازان در بخش بهره‌وری

جشنواره ملی بهره‌وری در راستای کمک به تحقق مفاد برنامه‌های توسعه در حوزه بهره‌وری و لزوم بهره‌گیری از سازوکار اجرایی برای تحقق چشم‌انداز ۲۰ ساله نظام و با هدف اشاعه فرهنگ مدیریت بهره‌وری و کمک به افزایش توان رقابت‌پذیری بنگاه‌های اقتصادی و قدردانی از بهره‌ورترین مدیران ارشد شرکت‌های ایرانی، هر ساله برگزار می‌شود.

در این جشنواره شاخص XQ یا همان توان اجرایی، از مهم‌ترین شاخص‌های اندازه‌گیری و مقایسه‌ای است که می‌تواند متوسط عملکرد شرکت‌ها را با دیگر شرکت‌های شرکت‌کننده ارزیابی کند،‌ بر همین اساس پس از بررسی شرکت‌های داوطلب آمارهای چندان مطلوبی از این شرکت‌ها بدست نیامد ضمن آنکه هیچ شرکت دولتی و خصولتی هم در این ارزیابی شرکت داده نشده‌اند.

بر اساس گزارش امتیازهای کسب شده توسط نامزدها در مسابقه ملی بهره‌وری در گروه ساخت قطعات خودرویی، از سوی کمیته علمی جشنواره بهره‌وری مشخص شده و حداکثر امتیاز قابل کسب برای هر سازمان جهت اخذ تندیس ملی بهره وری ۱۰۰۰ امتیاز تعیین شده که ۳۰۰ امتیاز آن در مسابقه ملی بهره‌وری و بر اساس بررسی نتایج حاصل از شاخص‌های اندازه‌گیری شده، بدست می‌آید.

لازم به ذکر است که 700 امتیاز باقی‌مانده از 1000 نیز بر اساس امتیازات حضور در مسابقه ملی تجربه‌های موفق، مسابقه ملی بهینه‌کاوی، مسابقه بهترین محل برای کار، مسابقه برترین توان اجرا و مسابقه ملی بهره‌وری انرژی قابل کسب است.

حضور 65 شرکت در گروه ساخت قطعات خودرویی

اسامی شرکت‌های اندازه‌گیری شده در سامانه ملی اندازه‌گیری شاخص‌های بهره‌وری در گروه ساخت قطعات خودرو در هشتمین جشنواره ملی بهره‌وری در جدول زیر آورده شده است.

شاخص های بخش بهره وری:

بهره‌وری سرمایه، عبارت است از نسبت ارزش افزوده، به هزینه استهلاک دارایی ثابت، این شاخص نشان می‌دهد در بنگاه اقتصادی به ازای هر ریال هزینه استهلاک دارایی‌ها چه میزان ارزش افزوده ایجاد شده است.

بالا بودن نسبت کارایی در استفاده از دارایی‌ها را نشان داده و البته پایین بودن نسبت کارایی ضعیف استفاده از دارایی‌ها را نشان می‌دهد.

بهره‌‌وری هزینه نیروی کار (رقابت پذیری هزینه نیروی کار)

این شاخص از تقسیم ارزش‌افزوده بر جبران خدمات شاغلین به دست می‌آید.

برخی از صاحب‌نظران بهره‌وری به این نسبت، شاخص‌ رقابت‌پذیری نیز می‌گویند؛ به واحد این شاخص نسبت نیز گفته می‌شود زیرا مفهوم این شاخص آن است که به ازای یک واحد ریالی که بابت جبران خدمات پرداخت شده چه میزان ارزش‌افزوده ایجاد شده است.

لازم به ذکر است بهره‌وری نیروی کار از تقسیم ارزش‌افزوده به تعداد کارکنان نیز محاسبه می‌شود که منعکس کننده میزان ثروت تولید شده در موسسه به نسبت تعداد کارکنان آن است. طبق مصوبات کمیته علمی برای بررسی این شاخص در جشنواره، شاخص رقابت پذیری هزینه نیروی کار انتخاب شده است. پایین بودن نسبت می‌تواند نشان‌دهنده هزینه بالای نیروی کاری باشد که هماهنگ با ایجاد ارزش‌افزوده نیست و بالعکس.

بهره‌وری کل عوامل به روش کندریک TFP

این شاخص از نسبت ارزش افزوده بر ترکیب وزنی نهاده‌های نیروی کار و سرمایه مورد استفاده در سازمان حاصل می‌شود.

این روش نشان دهنده این است که به ازای هزینه نیروی انسانی و هزینه سرمایه پرداخت شده در سازمان چه میزان ارزش افزوده ایجاد شده است.

لازم به ذکر است در این روش از ضریب کشش نیروی انسانی و سرمایه در تولید ارزش افزوده استفاده شده است و ضریب تاثیر این دو عامل یکسان در نظر گرفته نشده است.

فروش سرانه
این نسبت نشان دهنده میزان فروش به ازای هر یک از شاغلین سازمان است و افزایش آن می تواند نشان دهنده ی اتخاذ سیاست های مناسب درفروش ویا ناشی ازکاهش تعداد شاغلین باشد.

درصد حاشیه سود خالص
این نسبت سود خالص شرکت را با فروش کل مقایسه می‌کند و نتیجه نهایی مدیریت را به نمایش می‌گذارد. با مقایسه حاشیه‌های سود خالص و ناویژه یک شرکت، می‌توان درک خوبی از هزینه‌های غیرتولیدی، غیر عملیاتی و غیر مستقیم مانند هزینه‌های مالی، اداری و بازاریابی فراهم آورد.

زمانی که یک شرکت حاشیه سود بالایی دارد، نشان‌دهنده این است که در عرصه رقابت خود از نقاط قوت برجسته‌تری نسبت به سایرین برخوردار است. شرکت‌هایی که از حاشیه سود خالص بالاتری برخوردارند امنیت بیشتری در مواجهه با موقعیت‌های سخت دارند و شرکت‌ها با حاشیه سود پایین، در دوران افول بازار، وضعیت غیراقتصادی را پشت سر خواهند گذاشت.

لیست شرکت‌ها با نمرات اعطایی کارشناسان به شرح زیر است