کارکرد طلایی غدیر ایجاد وحدت مسلمانان است/ غفلت برخی نسل‌های شیعه از ظرفیت‌های مختلف غدیر

آیت‌الله احمد مبلغی در گفت وگو با خبرنگار سرویس دین و اندیشه خبرگزاری آنا، ضمن تبریک فرارسیدن عید غدیر به همه مسلمانان، در پاسخ به این سؤال که واقعه غدیر، محل افتراق و اختلاف مسلمانان است یا عاملی برای وحدت بیشتر؟، اظهار داشت: ما وقتی از غدیر سخن می گوییم، باید این واقعه را با چند شأن مختلف از یکدیگر تفکیک کنیم.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان این که غدیر از یک منظر، دارای سه شأن مختلف است، گفت: اولین شأن، شأن ماهوی غدیر است که عبارت است از امامت علی بن ابی طالب(ع) و اعلام آن توسط پیامبر اسلام(ص) که در منابع و متون تاریخی مورد اشاره قرار گرفته است.

این استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان این که دومین شأن و از شئون و ابعاد واقعه غدیر که می توان به آن اشاره کرد، شأن تاریخی و کارکردی آن است، خاطرنشان کرد: کارکرد غدیر، اصولا همان زمانی که خود امام علی بن ابی طالب(ع) در قید حیات بودند و امامت جامعه اسلامی را بر عهده گرفتند، بیشترین و قوی‌ترین و پررنگ‌ترین کارکرد در زمینه وحدت امت اسلام بود.

آیت الله مبلغی افزود: غدیر در زمان خود حضرت علی(ع)، عامل و خواستگاه باز تولید کننده راهکارهای منتهی به وحدت امت اسلام، تعمیق وحدت، و شکل و شیوه و سیمای بهتر ایجاد کردن، برای این وحدت بود؛ امامان اطهار(ع) هم که بعد از غدیر و بعد از امام علی بن ابی طالب(ع) آمدند، همین مسیر را طی کردند؛ یعنی تا به حال چیزی به عنوان خاستگاه تولید وحدت و تعمیق وحدت، به اندازه خود غدیر، نبوده است؛ البته غدیر در از نگاه خود امامان، که ما هم باید به آن رجوع کنیم.

عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه سخنان خود با بیان این که باید بررسی کنیم و ببینیم که در چه زمانی از تاریخ اسلام، از ظرفیت های ارزشمند واقعه غدیر به ویژه در زمینه وحدت امت اسلامی استفاده شده، و چه زمانی این ظرفیت ها به حال خود رها شده است، تصریح کرد: متأسفانه در مواردی، برخی از نسل‌های شیعه در خصوص ظرفیت های درون نهفته در واقعه غدیر به ویژه در مسیر وحدت مسلمانان، یا بی توجه و یا کم توجه بودند؛ که البته توجه و بررسی این موضوع برای شرایط حال حاضر و فعلی ما، درس آموز هم هست چرا که حال ما و شرایط فعلی ما، باید متأثر باشد از بخشی از تاریخ که مربوط به امامان معصوم(ع) است؛ که در همین راستا امام رضا (علیه السّلام) فرمودند: «ان الإمامة زمام الدین، و نظام المسلمین و صلاح الدنیا، و عزالمؤمنین؛ // امامت، زمام دین، رشته کار مسلمانان، صلاح و آبادانی دنیا و سرافرازی مؤمنان است.».

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی گفت: هیچ کس به اندازه امام علی بن ابی طالب(ع) که رمز اول غدیر و شخصیت اول غدیر هست، نظام‌های اجتماعی مسلمانان را به سوی وحدت فرا نخوانده و به اندازه ایشان، در جهت ایجاد اخوت و خلق وحدت بین مسلمانان، کوشش و تلاش پر ابتکار نداشته است؛ و در این زمینه هیچ کس را بالاتر از امام علی(ع) نداریم.

*اختلاف در بعد اعتقادی غدیر نباید کارکرد وحدت آفرین آن را کنار بزند

آیت الله مبلغی در ادامه سخنان خود یادآور شد: بعد سوم و اساسی در بررسی واقعه غدیر، بعد اعتقادی این مسئله است؛ طبیعی است که این جهت از مسئله غدیر، حالت چند مرتبه ای است؛ مرتبه بالاتر را شیعه و شیعیان دارد که معتقد است غدیر یعنی امامت بلافصل؛ و بقیه مذاهب هم ممکن است شئون پایین تر را در این زمینه مدنظر داشته باشند.

وی تأکید کرد: ما نباید اختلاف در بعد اعتقادی نسبت به واقعه غدیر را به سمتی ببریم که غدیر، کارکردهای طلایی خودش که یکی از آن ها وحدت باشد را از دست بدهد.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان این که البته غدیر کارکردهای مختلف و متنوعی دارد که فقط یکی از طلایی ترین آنها در زمینه وحدت امت اسلام است، گفت: غدیر در جهت هدایت ناب انسان ها، در جهت علم و نشر علم، در جهت ایجاد بالاترین تکامل در ارتباط برقرار کردن روحی و سیاسی با امام علی بن ابیطالب علیه السلام و ... کارکرد دارد؛ ولی به هر حال یکی از کارکردهای مهمتر آن وحدت امت اسلام است و از این رو ما مسلمانان، اختلاف در ارتباط با غدیر از حیث مضمونی و محتوایی را، نباید دستاویزی قرار دهیم که کارکردهای دیگر آن از دست برود؛ تجربه تاریخ اسلام هم نشان داده که واقعه غدیر، با نگاه اصولی و صحیح که از سوی امامان معصوم(ع) هم نشان داده شد، بیشترین خدمت را به وحدت امت اسلام کرده است.
گفت وگو: صادق چهرقانی