بودجه تکنولوژی‌های پیشرفته در ایران زیر 20 میلیون دلار است

گروه علم و فناوری آنا، در این مراسم عماد احمدوند، مدیر کارگروه ترویج ستاد نانو به نقش کلیدی ستاد ویژه توسعه نانو در تسهیل ارتباط رسانه‌ها با منابع خبری در راستای راستی‌آزمایی در ارائه اطلاعات درست اشاره کرد و گفت: «این ستاد با هدف توانمندسازی منباع انسانی دانشگاهی، فناورها، کارشناسان رسانه‌ای، برنامه‌های سالانه مثل اردوهای چند روزه آموزشی و تعاملات کارشناسی‌تر، هم‌اکنون وارد فاز صنعتی شده و نگاهش به صادرات است».

نانو در دل جامعه رفته است

دکتر علی متقیان، مدیر مسئول ایسنا نیز به عنوان سخنران دوم این مراسم گفت: «نشان تجاری یا برند هویت یک ملت را در ابعاد گوناگون به سایر مردم جهان معرفی می‌کند. این نشان‌ها در دنیای امروز نمونه عینی و مدرن قدرت نرم به شمار می‌روند. به عبارت دیگر بسیاری از کشورها در شرایط کنونی سعی دارند از طریق این نشان‌ها خود را به عنوان یک قدرت برتر اقتصادی و یا سیاسی به جهانیان معرفی کنند».

وی افزود: «خوشبختانه آثار باقیمانده از تاریخ و تمدن کهن ایران اسلامی که به خوبی با اسلام گره خورده است، در اعصار مختلف به ویژه سده‌های سوم و چهارم و پنجم هجری حکیمان، دانشمندان، فیلسوفان، پزشکان، شاعران و عالمان بزرگ بنام ایران و اسلام به جهان معرفی شده‌اند که همتا و مشابه آنها را نمی‌توان در تاریخ هیچ کشور و تمدنی از جهان جست‌وجو کرد. اما واقعیت این است که امروزه به اندازه کافی آوازه ایران اسلامی یا نشان‌های بزرگ تمدنی این کشور، به خاطر تاریخ و تمدن و فرهنگ ایرانی اسلامی آن در جهان کنونی طنین‌انداز شده است و دنیا ایران را به پشتیبانی تمدنی کهن و ارزشمند ایرانی اسلامی می‌شناسد. اما این کافی نیست و باید ادامه‌دهندگان این فرهنگ و این تمدن در دنیای امروز هم از خود آثاری به جای بگذارند. این آثار را جز در عرصه‌های مختلف علم و فناوری در جای دیگر نمی‌توان یافت».

متقیان ادامه داد: «امروز به جرأت می‌توان گفت ایران هم‌اکنون در زمره کشورهایی هست که نشان‌های جدیدی از توانایی‌های خود را در عرصه علم و فناوری پیشرفته به جهان معرفی کرده و می‌کند. شاهد این مدعا موفقیت‌هایی است که ایران اسلامی در سال‌های گذشته در فناوری و نوآوری به ویژه در حوزه نانو کسب کرده است. نانو، امروزه به یکی از نشان‌های تجاری ایران تبدیل شده و در سال‌های اخیر دنیا، ایران را علاوه بر دیگر موفقیت‌ها و مزایای آن، با نام نانو نیز می‌شناسند. دلیل این آشنایی طرح موضوع و اطلاع‌رسانی درست و حضور جهانی و طرح شایسته موضوع و توسعه گفتمان نوآوری نانو بین متخصصان و صاحبان علم نانو و جوامع مختلف است».

وی همچنین گفت: «نکته دیگر دلیل طرح موضوع نانوی ایران در جهان و نحوه معرفی این حرکت علمی ایرانی در جهان است. این دیگر کار رسانه‌ها است. درست که اندیشمندان و محققان در جهت توسعه و گسترش این فناوری تلاش کرده‌اند که جای قدردانی دارد، اما نقش رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی این حرکت علمی به جهانیان تاثیر خود را گذاشته است. ساز طریق رسانه‌هاست که می‌توان خدمات انجام شده و نوآوری و پیشرفت در این زمینه را به گفتمانی عمومی تبدیل کرد و این موفقیت را چنان با زبان مردمی بیان کرد که به درخواست عمومی تبدیل شود».

به گفته وی، امروز در میهن اسلامی ما نانو به یک خواسته عمومی تبدیل شده است، به طوری که حتی دست‌فروش سر چهارراه با در دست داشتن چند جوراب به فناوری نانو متوسل می‌شود، یک شوخی نیست. یک پیام بزرگ است. یعنی نانو در ایران در قفسه‌های مطالعاتی حبس نشده وصرفا گفتمان نخبگانی و علمی محض نیست. در دل جامعه رفته است و مردم آن را به عنوان مزیت می‌شناسند و این خود یعنی موفقیت، یعنی افتخار و جهانی شدن».

بودجه فناوری‌های پیشرفته در ایران زیر 20 میلیون دلار است

در ادامه برنامه دکتر سعید سرکار، دبیر ستاد توسعه فناوری نانو، گفت: «اولویت اول کشور ما بحث اقتصاد مقاومتی است و ما باید به دنبال اقتصادی باشیم که مملکت ما را از آسیب‌ها مصون بدارد. اعتقاد داریم که رکن اصلی این اقتصاد مقاومتی، اقتصاد دانش‌بنیان است. کشورهای غربی با تحریم‌های خود فقط بحث محصولات کلیدی و های‌تک را مدنظر گرفته‌اند تا با ورود این محصولات به کشور ما جلوگیری کنند که البته در بسیاری از جهات ما را از وابستگی به کشورهای دیگر نجات داده است و هم‌اکنون محققان ایرانی، محصولاتی را که نمی‌توانند وارد کنند، خود در داخل تولید می‌کنند».

وی افزود: «امروز هویت کشورها وابسته به برندها و نشان تجاری‌شان است. مثلا وقتی صحبت از بنز و بی‌ام‌دبلیو می‌شود، ذهن به کشور آلمان متبادر می‌شود و سونی به کشور ژاپن و هیواندای به کشور کره جنوبی. اما ایران با نفت، ماشین، زعفران و پسته‌اش شناخته شده است. این شایسته ملت ما نیست و نباید اقتصاد ما وابسته به صنایع مطرود مثل ذوب آهن باشد. اقتصاد دانش‌بنیان با ارزش افزوده و اقتداری که در آن ایجاد می‌شود، اقتدار اقتصادی، نظامی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به بار خواهد آورد».

وی همچنین گفت:‌ «کشور ما دو دهه است که در عرصه توسعه علم و دانش خوب عمل کره است و به طور کلی کشور ما از بنیه علمی خوبی برخوردار است اما مسئولان کشور و سیاستگذاران این ثروت ملی را نگاه می‌کنند اما نمی‌بینند. ما باید به جایی برسیم که علم را به ثروت تبدیل کنیم. ایران در عرصه تبدیل ثروت به علم خوب عمل کرده است اما در زمینه تبدیل علم به ثروت اصلا تجربه‌ای نداشته است و اکوسیستمی نیاز دارد که علم را به تکنولوژی و سپس به محصول تبدیل کند و وارد بازارهای جهانی کند».

به گفته وی، رتبه علمی ایران در جهان 50 است و ایران از تمام کشورهای اروپایی در شاخص علمی بالاتر است و باید از این فرصت برای تبدیل علم به ثروت بهره برد.

دکتر سرکار گفت: «سند دوم 10 ساله ستاد توسعه نانو، روی تجاری‌سازی و صنعتی‌سازی متمرکز است و در این صورت ما وارد فاز اقتصاد دانش‌بنیان خواهیم شد».

به عقیده وی، اراده حاکمان همواره در طول تاریخ باعث ظهور و حضور علوم و هنرهای مختلف شده است و این اراده حاکمان است که فرصت تجلی و بروز را به علوم می‌دهد. اما با این اوصاف می‌بینیم که پژوهش و تحقیقات علمی در ایران با بودجه بسیار کمی مواجه است. در آمریکا 1/8 میلیارد دلار در زمینه فناوری‌های نوظهور سرمایه‌گذاری شده است و در کشورهای دیگر مثل ژاپن و کره جنوبی این میزان 1/2 میلیارد دلار و 700 میلیون دلار است؛ در حالی که در ایران این میزان زیر 20 میلیون دلار است.