مجتبی راعی: جامعه‌ای که آمادگی شنیدن کاستی‌ها را ندارد، رخوت زده است

به گزارش گزوه فرهنگی آنا از زوابط عمومی جشنواره فیلم شهر، مجتبی راعی، کارگردان فیلم «ترنج» درباره ضرورت برگزاری جشنواره فیلم شهر اظهار کرد: جشنواره می‌تواند به گونه‌ای باشد که هر شخص مایل است با فیلم خود در آن شرکت کند و هم می‌تواند موضوع خودش را چنان با دقت روشن کند که هر فیلمی نتواند راه یابد. در این صورت است که معلوم می‌شود چه نوع فیلمی مناسب شرکت در جشنواره شهر است. اگر این اصول روشن باشد؛ آن وقت این جشنواره؛ در طول زمان می‌تواند موثر شود؛ چرا که به تدریج همه متوجه می‌شوند که چه نوع فیلمی را باید بسازند تا بتوانند در این جشنواره شرکت کنند که البته اگر بخواهد چنین تاثیری بگذارد؛ باید جایزه‌ای درخور داشته باشد که ارزش وقت و انرژی صرف شده را داشته باشد.

وی ادامه داد: برای اینکه یک فیلم خوب شهری بسازیم؛ به نظرم اولین شرط تاثیر؛ صداقت و پرهیز از دروغگویی است! فیلم‌های دروغگو تاثیر ندارند در حالیکه ممکن است با برنامه ریزی حساب شده مطرح و جو مناسب اکران را هم ایجاد کنند.

این فیلمساز بیان کرد: یک فیلم خوب شهری از افراط و تفریط پرهیز می‌کند به این معنی که تصویری کلی که از جامعه ما نشان می‌دهد پرت نیست! نه اصرار دارد که همه چیز گل و بلبل است و نه اینکه مدعی می‌شود به جز تاریکی و سیاهی هیچ خبر دیگری در این جامعه نیست و این در حالی است که اگر معتقد باشیم که جامعه ما هیچ نقصی ندارد اصلا دیگر جایی برای هنر متعهد باقی نمی‌ماند.

راعی به بحث فرهنگی مطرح شده در جامعه اشاره کرد و گفت: مشکل ما این است که این بحث فرهنگی وقتی از طرف سیاستمدارن مطرح می‌شود وجه فرهنگی آن از بین می‌رود سیاستمداران افراطی می‌گویند هر کس که هر نقصی را نشان بدهد، قصد تخریب این جامعه را دارد و باید جلویش گرفته شود و سیاستمدارانی که اهل تفریط هستند می‌گویند فیلم باید چنان تلخ باشد که به صورت این مردم چنگ بزند و در خارج از ایران با معیارهای سیاسی جایزه بگیرد! به نظرم این هردو به یک اندازه برای فضای فرهنگی مناسب، ضرر دارند! دو تیپ فیلمساز هم جذب آنها می‌شوند که به یک اندازه بد هستند.

کارگردان فیلم سینمایی «عصر روز دهم» تصریح کرد: این فضای افراط و تفریط جلوی نگاه دردمندانه و دلسوزانه به جامعه ما را سد می‌کند. چرا که وقتی یک هنرمند؛ در جامعه خودش کاستی می‌بیند و در خلوت خودش برای این کاستی گریه می‌کند؛ کم‌کم احساس می‌کند اگر جامعه را در این احساس شریک کند؛ به رفع این کاستی کمک می‌کند. این خاستگاه یک اثر هنری است که یک جامعه برای اینکه سرزنده بماند؛ به شدت به آن نیاز دارد. جامعه‌ای که آماده نیست از کاستی‌هایش بشنود؛ جامعه‌ای رخوت زده است و جامعه رخوت زده آینده روشنی ندارد.

به گفته راعی، وجه منفی نوعی فیلمسازی که از اول برای گرفتن جایزه طراحی می‌شود معلوم است چرا که نه تنها دردمندی را در آن احساس نمی کنید؛ بلکه تحقیر جامعه به رخ کشیده می شود. و این همان وجهی است که به خاطرش از خارج جایزه می گیرند؛ اما بهترین بهانه را به کسانی می‌دهد که با هر نوع نگاه منتقدانه‌ای به جامعه مخالف هستند. چرا که آنها خوب می‌دانند که اگر نگاه منتقدانه و دلسوزانه باب شود جایی برای خود آنها نمی‌ماند و باید پُست و جایگاه خودشان را ترک کنند.

کارگردان فیلم سینمایی «تولد یک پروانه» خاطرنشان کرد: اگر به بهانه اینکه ممکن است کسانی در فیلمشان جامعه را تحقیر و با سفارش خارجی‌ها فیلم بسازند؛ هر نوع نگاه منتقدانه را ممنوع کنیم؛ فضای با نشاط فرهنگی را از بین برده‌ایم ‌و این بزرگترین عامل گسترش ابتذال است و ابتذال باعث رخوت یک جامعه می‌شود. باز هم تاکید می‌کنم یک جامعه وقتی رخوت را ترک می‌کند که آماده باشد از مشکلاتش بشنود و به آن فکر کند! فیلمی مثل جدایی نادر از سیمین را اگر از سینمای ما برداریم بجایش چه فیلمی را می‌گذاریم؟

راعی در پایان گفت: اما فقط دردمندی هنرمندانه؛ برای ساخت یک فیلم خوب شهری کافی نیست. چرا که بعضا ما شاهد فیلم های صادقانه؛ اما خام هستیم که تاثیر لازم را نمی‌گذارند و شاید این به آن علت باشد که تحقیق و پژوهش لازم انجام نشده و فیلم نگاه خاصی را دنبال نمی کند. یک فیلم شهری خوب در ابتدا به یک تحقیق جدی و طاقت فرسا احتیاج دارد.